Надзея Саўчанка: «Мне абрыдла ваша брахлівая Расія!»

Украінская лётчыца Надзея Саўчанка ўпершыню з'явілася ў маскоўскім судзе. Яна вырашыла размаўляць толькі па-ўкраінску. На пасяджэнні разглядалася скарга абароны Саўчанкі на адмову ў далучэнні да справы пратаколаў апытанняў сведак. Як ні дзіўна, хадайніцтва адвакатаў было задаволена.



Мяркуючы па невялікай колькасці журналістаў, якія сабраліся каля Басманнага суду Масквы ў пятніцу, мала хто верыў, што і на гэты раз яны ўбачаць за кратамі ўкраінскую лётчыцу Надзею Саўчанка. Затое тыя, хто прыйшоў, былі ўзнагароджаныя з'яўленнем кораткавалосай мускулістай жанчыны ў белай майцы з украінскім гербам — трызубцам.
Апошні раз яе фатаграфавалі ў зале суда ў Варонежы. У Маскве адвакаты настойвалі на дастаўцы Саўчанкі ў суд на паседжанні, але кожны раз атрымлівалі адмову. На адно з такіх пасяджэнняў у Маскву нават прыязджалі пажылая маці лётчыцы і некалькі дэпутатаў з партыі Юліі Цімашэнкі «Бацькаўшчына». Зараз прыхільнікаў украінскай ваеннаслужачай на Каланчоўцы не было зусім.
Калі Саўчанка заводзілі ў залу пасяджэнняў, яна крыкнула на камеры: «Слава Украіне!», аднак прывітанне ў адказ — «Героям слава!» — пракрычаў толькі адзін чалавек, пажылы мужчына, які, падобна, наогул не меў адносінаў да гучнага працэсу.
На пасяджэнні лётчыца катэгарычна адмовілася размаўляць па-руску. На пытанне, ці патрэбны ёй перакладчык, яна патлумачыла па-ўкраінску, што рускую гаворку разумее, іншая справа, ці разумеюць украінскую мову тыя, хто сабраўся ў залі.
У пятніцу яе адвакаты аспрэчвалі адмову следчага далучыць да справы апытанні трох сведкаў, у тым ліку сястры і таварышаў па службе Саўчанкі. На іх думку, заявы гэтых людзей цалкам пацвярджаюць невінаватасць лётчыцы у гібелі расійскіх журналістаў, а таксама той факт, што жанчына была выкрадзена апалчэнцамі з тэрыторыі Луганскай вобласці, а не затрыманая на тэрыторыі Варонежскай вобласці, як сцвярджае расійскі бок.
Перад абвяшчэннем рашэння, калі Саўчанку заводзілі ў залу, яна выгукнула: «Мне абрыдла ваша брахлівая Расія! Мне абрыдлі вашыя брахлівыя суды! Мне абрыдла ваша брахлівае тэлебачанне!» Сказаць, што ёй абрыдла яшчэ, перашкодзілі прыставы, літаральна зацягнуўшы яе ў залу пасяджэння.
У выніку аказалася, што следства самастойна вырашыла адмовіцца ад першапачатковага плану не далучаць да справы паказанні сведак.
Следчы Дзьмітры Маньшын заявіў на судзе, што яшчэ напярэдадні пасяджэння СКР сам адмяніў сваю пастанову ад 8 верасня, якім просьба абароны аб далучэнні дакументаў была пакінутая без задавальнення. Такім чынам, прадмет абскарджання адпаў.
Тут у працэс умяшалася сама Саўчанка. Яна запатрабавала ад Маньшына растлумачыць сваё рашэнне. «Сёння вы адмянілі мінулую пастанову аб адмове, а заўтра вы адменіце гэта», — заявіла абвінавачаная. Следчы палічыў за лепшае пакінуць пытанне без адказу.
Суддзя Наталля Дудар спыніла вытворчасць па скарзе абароны.
Адвакат Мікалай Полазаў нагадаў, што паседжанне па іх скарзе раней адкладалася з-за таго, што следства не паспела падрыхтавацца. Ён выказаў задавальненне тым, што пратаколы апытанняў відавочцаў палону Саўчанкі ўсё-ткі далучаныя да справы.
Па словах абаронцы, у далучэнні доказах ёсць бясспрэчныя дадзеныя аб недатычнасці Саўчанка да гібелі расійскіх журналістаў.
«Гэта паказанні трох відавочцаў, якія былі з Надзеяй Саўчанкай раніцай 17 чэрвеня ў той самы момант, калі яе «прынялі» апалчэнцы, і ў той самы момант бачылі, што яна не карэктавала агонь. Гэта тры чалавекі — двое байцоў батальёна «Айдар» і сястра Саўчанкі Вера. І гэта адбылося больш чым за гадзіну да гібелі журналістаў, да моманту, калі журналісты прыбылі на той злапомны пункт, — адзначыў Полазаў. — Больш за тое, Саўчанку ўзялі ў палон больш на поўнач, прыкладна за паўтары кіламетры ад месца трагедыі. Чым адметны допыт байцоў «Айдару» — абодва яны патрапілі ў палон разам з Надзеяй Саўчанкай. А пасля, калі Саўчанку ўжо адправілі ў Маскву, «айдараўцы» былі вернутыя ва Украіну ў рамках абмену палоннымі. Мы змаглі іх адшукаць ва Украіне, і яны далі паказанні з усімі падрабязнасцямі. І гэтыя доказы сведчаць, што Саўчанка ніяк не магла быць датычная да гібелі журналістаў. Калі журналісты апынуліся каля скрыжавання ў пасёлка Металіст, Саўчанка ўжо знаходзілася ў ваенкамаце Луганска».
Полазаў адзначыў, што ў цяперашні час абарона актыўна працуе над прадастаўленнем Надзеі статусу ваеннапалоннай. «Мы шчыльна працуем з Міжнародным Чырвоным Крыжам, думаю, што яны зараз разглядаюць пакет дакументаў, які мы ім накіравалі. Калі гэтая арганізацыя прызнае Надзею Саўчанку ваеннапалоннай, на яе будзе распаўсюджвацца палажэнне Жэнеўскай канвенцыі і яна не зможа пераследвацца па крымінальнай справе ў Расіі», — падкрэсліў адвакат.
gazeta.ru