Чаму спецслужбы Ізраіля праспалі напад ХАМАС?
Гаворка ідзе не толькі аб, верагодна, горшым правале разведвальных службаў з часу вайны Суднага дня 1973 года. Ізраіль, здаецца, яшчэ ні разу не губляў кантролю над сваімі гарадамі. Чаму гэта стала магчыма? Разважаюць эксперты.
Фота Reuters
Міністэрства аховы здароўя Ізраіля паведамляе, што станам на 17:00 нядзелі па ізраільскім часе ў бальніцы краіны паступіла ўжо 2156 параненых, 20 з якіх знаходзяцца ў крытычным стане, 338 — у цяжкім. Яшчэ 421 чалавек звярнуліся з трамамі сярэдняй цяжкасці і 1052 — з лёгкімі. Загінула звыш 600 чалавек, яшчэ больш за 100 чалавек былі выкрадзены. Міністэрства аховы здароўя Сектара Газы са свайго боку паведамляе пра 313 загінулых і 1990 параненых палесцінцаў. Такі вось на сённяшні дзень вынік суботняга нападу ХАМАС на Ізраіль. Як магчыма было напасці вось так знянацку?
"Горшы правал разведслужбаў з 1973 года"
Дыпламатычны аглядальнік BBC Пол Адамс:
— Цяжка апісаць, наколькі беспрэцэдэнтныя адбываюцца падзеі. Гаворка ідзе не толькі аб, верагодна, горшым правале разведвальных службаў з часу вайны Суднага дня 1973 года (час для гэтага нападу магло быць абрана спецыяльна, вайна адбылася амаль роўна 50 гадоў таму). Галоўнае, што Ізраіль, здаецца, яшчэ ні разу не губляў кантролю над сваімі гарадамі.
Мы бачылі, як у Сдэроце і іншых месцах на мяжы з Сектарам Газа ўзброеныя палестынцы спакойна перасоўваліся, забіваючы і выкрадаючы мясцовых жыхароў, і гэта надоўга шакіруе ўвесь Ізраіль.
У гэтым, уласна, ёсць мэта нападнікаў. За апошнія гады ХАМАС пратэставаў шмат тактык — ракеты, смяротнікаў з бомбамі, падкопы на ізраільскую тэрыторыю і нават запуск паветраных змеяў з гаручай вадкасцю.
Але нічога, параўнальнага з такой дзёрзкасцю, палестынскія радыкалы дагэтуль не рабілі.
Суботняя атака — надзвычай старанна скаардынаваны і жорсткі акт гібрыднай вайны: запуск сотняў ракет, за якім адбылося ўварванне ў некалькі кропак звычайна неразбуральнага плота на мяжы.
Цяпер мірныя жыхары рыхтуюцца да непазбежнага адказу Ізраіля. Удары з паветра па Газе — толькі пачатак. Жыхары тэрыторыі ведаюць, што будзе, яны бачылі гэта ўжо шмат разоў.
Але цяпер у Ізраілі загаварылі пра знішчэнне ХАМАС у корані, і ўсе разумеюць, што наступныя дні і тыдні будуць вельмі цяжкімі.
"Мы паняцця не мелі"
Лічыцца, што ў Ізраіля самыя магутныя і найбольш забяспечаныя фінансава выведвальныя органы на ўсім Блізкім Усходзе, але яны не змаглі прадказаць ці прадухіліць напад палестынцаў.
Фрэнк Гарднер, эксперт па пытаннях бяспекі:
— Мы паняцця не мелі, што такое можа адбыцца", — такая рэакцыя прадстаўнікоў ізраільскіх уладаў на маё пытанне, як пры ўсіх велізарных наяўных рэсурсах ізраільская Выведка не прадбачыла набліжэння такога нападу, калі дзясяткі ўзброеных стралковай зброяй Палестынскіх баевікоў змаглі пераадолець трывала ўмацаваныя загароды паміж Ізраілем і сектарам газу, тады як з самой Газы па Ізраілю былі запушчаны сотні ракет.
Уражвае, што падрыхтоўку такой атакі не змаглі заўважыць Шын Бэт, ізраільская ўнутраная выведка, Масад, і ўсе магутныя падраздзяленні абарончых сіл Ізраіля разам узятыя.
Ці, калі заўважылі, то нічога з гэтым не змаглі зрабіць.
І гэта пры тым, што, як мяркуюць, Ізраіль мае самыя магутныя і лепш за ўсё прафінансаваныя выведвальныя органы на ўсім Блізкім Усходзе. І яны, вядома, маюць інфарматараў і агентаў ва ўсіх палестынскіх групоўках, гэтак жа, як і ў Ліване, Сірыі і іншых краінах.
Раней ізраільцяне маглі ажыццяўляць кропкавыя ліквідацыі верхаводаў баевікоў, ведаючы ўсе іх планы наперад. Часам гэта рабілі з дапамогай удараў дронаў, пасля таго, як агенты ўсталёўвалі GPS-трэкеры на самога чалавека ці машыну. Часам выкарыстоўвалі тэлефоны-выбухоўкі.
А лінія размежавання паміж Газай і Ізраілем шчодра абсталявана камерамі і датчыкамі руху, — і гэта ў дадатак да патрулёў на мяжы.
Уласна, сама "сцяна" з калючым дротам была прызначаная для таго, каб такія напады былі немагчымымі.
І ўсё ж, баевікі ХАМАСа проста пратаранілі сабе шлях, ці ж патрапілі ў Ізраіль з мора.
"У Газе могуць быць уведзеныя войскі Ізраіля"
Міжнародны рэдактар Джэрэмі Боуэн:
— Тое, што адбываецца з раніцы суботы, не мае прэцэдэнтаў за ўсе 15 гадоў, што ХАМАС кіруе сектарам Газы. Напад адбыўся праз некалькі месяцаў напружанасць і ўзровень гвалту паміж Ізраільцянамі і палестынцамі нарасталі.
Праўда, гэта пераважна тычылася Заходняга берага, тэрыторыі, акупаванай Ізраілем у 1967 годзе, якая знаходзіцца паміж Ерусалімам і мяжой з Іарданіяй.
Ізраіль заяўляе, што падвергнуўся нападу, што фактычна рух ХАМАС абвясціў вайну, і я мяркую, што планы, якія цяпер увасабляюць ізраільскія ўлады, ўвасобяцца ў вельмі энергічны адказ суперніку.
Ёсць вялікая верагоднасць таго, што ў сектар Газа, у прыватнасці, будуць уведзены ізраільскія войскі. Сітуацыя развіваецца хутка, і напружанасць будзе расці.
Пытанне не толькі ў тым, што будзе адбывацца вакол сектара Газа, але і ў тым, што здарыцца ў Ерусаліме і на Заходнім беразе. Сітуацыя там, і без таго напружаная, можа стаць яшчэ горш з-за нападу.
"Армія расслабілася"
Дэвід Гендэльман, ізраільскі ваенны эксперт:
— Ацэнка ізраільскай выведкі заключалася ў тым, што ХАМАСу цяпер эскалацыя нявыгадная. У апошнія тыдні жыхарам Газы далі больш дазволаў на працу ў Ізраілі, у Газе зайшоў чарговы транш Катарскіх грошай і ўсё такое. Значыць [меркавалася, што] іх бягучыя патрабаванні задаволеныя, ваяваць яны цяпер не будуць, а (ваенныя) вучэнні — гэта проста сезонныя вучэнні, як было.
І непасрэдную падрыхтоўку да аперацыі разведка таксама не раскрыла.
Таму армія расслабілася, баяздольнасці на мяжы не было, ХАМАС дасягнуў поўнай раптоўнасці ў нападзе, і адпаведна дасягнуў нечаканых нават для сябе поспехаў.
Гэта ў чарговы раз дэманструе, што ацэнка намераў павінна цалкам замяняць ацэнку магчымасцяў, і што падганяць верагодных дзеянняў праціўніка пад канцэпцыю, што, на нашу думку, (яму) выгадна і нявыгадна, прыводзіць да катастрафічных наступстваў.
Вялікая колькасць Ізраільскіх ахвяр і наогул рэзкае ўзняцце «звыклай» планкі эскалацыі з боку ХАМАС патрабуе больш магутнага Ізраільскага адказу і павышае верагоднасць правядзення наземнай аперацыі, у адрозненне ад большасці мінулых асабліва «авіяцыйных» раўндаў.
Пытанне вялікай колькасці захопленых Ізраільцян у Газе з аднаго боку, павялічвае верагоднасць наземнай аперацыі, але абцяжарвае яе правядзенне, (таму што) палонныя могуць пацярпець.
Глядзіце таксама
