Карбалевіч: Блеф — таксама частка дыпламатыі
Беларускія «міратворцы» гатовыя стаць паміж бакамі канфлікту Украіне, калі будзе дамоўленасць паміж Парашэнкам і Пуціным, заявіў Лукашэнка журналістам.
Да чаго можа прывесці гэты крок, калі ён будзе зроблены?
Палітолаг: Ад ідэі да рэалізацыі — вялікая дыстанцыя
На думку палітолага Валерыя Карбалевіча, накіраванне міратворцаў на Данбас можа быць працягам рэалізацыі таго канцэпту замежнай палітыкі, які з'явіўся і быў сфармаваны пасля Крыма. Сутнасць гэтага канцэпту: Беларусь — донар бяспекі, міратворца, цэнтр урэгулявання ўсіх сусветных канфліктаў (і найперш, украінскага), «Жэнева-2», «Хельсінкі-2» ды інш.
— Гэты канцэпт прынёс Беларусі пэўныя палітычныя дывідэнды. Дзякуючы яму пачалося размарожванне стасункаў з Захадам, гэта павялічыла рэгіянальную пазіцыю Беларусі, тут сталі праходзіць міжнародныя форумы накшталт Парламенцкай асамблеі АБСЕ. З'явіліся і міжнародныя фінансавыя арганізацыі, якія даюць грошы, хоць і зусім малыя. Вось і ідэя стаць міратворцам на Данбасе — працяг гэтай лініі, нібы Беларусь усіх мірыць, — адзначае аналітык.
Іншая справа, дадае эксперт, што ад ідэі да яе рэалізацыі — вялікая дыстанцыя.
— Тым больш, апошнім часам з'явілася пагроза, што гэтую функцыю ў Беларусі могуць нават забраць. Я маю на ўвазе заяву прэзідэнта Казахстана Нурсултана Назарбаева, што ён ледзь не дамовіўся з прэзідэнтам ЗША Трампам пра тое, што перамовы перанясуць у Астану, — звяртае ўвагу суразмоўца.
Паводле ягоных словаў, ёсць сур'ёзныя сумневы, што Украіна пагодзіцца на прысутнасць беларускіх войскаў. Беларусь лічаць найбліжэйшым саюзнікам Расіі, якая з'яўляецца галоўным удзельнікам гэтага канфлікту. Акрамя таго, у памяці яшчэ свежыя і вераснёўскія вайсковыя вучэнні на тэрыторыі Беларусі, якія выклікалі вельмі негатыўную рэакцыю ва Украіне.
— Негатыўную рэакцыю выклікае і галасаванне Беларусі ў міжнародных арганізацыях, як правіла, на карысць Расіі. Самая логіка міратворчых сіл мае на мэце, што там павінны прысутнічаць цалкам нейтральныя дзяржавы, а Беларусь такой не з'яўляецца. Але нават да мандату гэтых сіл яшчэ вельмі далёка, напрыклад, дзе яны павінны размяшчацца, так што гэта яшчэ вельмі доўгі працэс, — упэўнены аналітык.
Складваецца ўражанне, што Лукашэнка робіць такія заявы з разлікам, што яны ніколі не будуць рэалізаваныя. Навошта? Валерый Карбалевіч адзначае, што блеф таксама з'яўляецца часткай дыпламатыі.
— Так паступаюць і іншыя краіны, якія робяць заявы не заўсёды ў разліку на рэалізацыю, а часта ў разліку на пазітыўную рэакцыю, на піяр. Так што тут няма нічога дзіўнага, так працуе дыпламатыя ў свеце, — падкрэслівае эксперт.
Юрыст: Расія, можа, і скажа дзякуй
Суддзя першага складу Канстытуцыйнага суда Беларусі прафесар Міхаіл Пастухоў канстатуе, што, згодна з артыкулам 21 Канстытуцыі, Беларусь прытрымліваецца нейтральнай палітыкі і не ўдзельнічае ні ў якіх узброеных канфліктах.
— Нейтральны статус азначае неўмяшанне ні ў якія ўзброеныя канфлікты, а кірунак міратворцаў — гэта форма такога ўдзелу, якая пацягне за сабой пэўныя наступствы. Расія, можа, і скажа дзякуй, але іншыя краіны, тая ж Украіна, еўрапейскія краіны і краіны NАТО, могуць выступіць з асуджэннем такой ініцыятывы Беларусі. Не варта браць удзел ні ў якіх міратворчых місіях у зонах вайсковых дзеянняў, — мяркуе доктар юрыдычных навук.
Такі ўдзел, паводле ягоных слоў, можа прывесці да фізічных стратаў сярод беларускіх жаўнераў пры выкананні імі, як раней казалі, «інтэрнацыянальнага абавязку», узнікнення палітычных і іншых наступстваў. Акрамя таго, у беларускім заканадаўстве нідзе не прапісана паняцце «міратворац».
— Гэта стандарты АБСЕ і ААН, дзе ёсць паняцце «міратворчыя сілы». Тая ж АБСЕ прымае меры для ўрэгулявання такіх канфліктаў, для чаго ў яе ёсць пэўны вайсковы кантынгент, у тым ліку і вайсковыя місіі. Не трэба падмяняць сабой гэтыя міжнародныя арганізацыі. Дастаткова выконваць свае абавязанні ў рамках гэтых арганізацый. А яны ўскладаюць на нашу дзяржаву шэраг сур'ёзных функцый, у тым ліку звязаных з абаронай правоў чалавека, — рэзюмуе Міхаіл Пастухоў.