«Можа быць алергія». З чаго шыюць школьную форму для маленькіх беларусаў?
У беларускіх школьнікаў хутка зноў з'явіцца адзіная форма. З наступнага навучальнага года яе будуць насіць дзеці ў 50 мінскіх школах, а потым, магчыма, і па ўсёй краіне.
«Выгляд, вядома, сумны. Танная сінтэтыка, пераліваецца на сонцы, фасон — мяшок бясформенны. Жах! Ні прыгажосці для вачэй, ні камфорту для цела», — каментуюць бацькі прадстаўленую форму.
Але пытанні не толькі да знешняга выгляду новай школьнай формы. «Еўрарадыё» даведалася, з якога матэрыялу яе плануюць шыць, і высветліла пра патэнцыйную небяспеку гэтай тканіны. Пад выглядам зацікаўленага бацькі дваіх дзяцей журналіст звярнуўся па каментар у «Беллегпрам», які і прэзентаваў новую форму. Супрацоўніца арганізацыі запэўніла, што ўсе камплекты выраблены выключна з натуральнай сыравіны без выкарыстання сінтэтыкі.
«Усе матэрыялы экалагічныя, натуральныя, бяспечныя. Выраблены з захаваннем усіх тэхнічных рэгламентаў, якія тычацца стандартаў дзіцячага адзення. У гэтым плане ў нас найстражэйшы кантроль і ніякай сінтэтыкі — гэта недапушчальна для дзіцячага адзення», — запэўніла працаўніца арганізацыі.
Яна таксама распавяла, што новая форма выраблена з полівіскознай тканіны і назвала яе «найбольш аптымальным варыянтам з пункту гледжання бяспекі і практычнасці».
Але гэта не так.
Што такое полівіскоза і чаму яе складана назваць «бяспечным» матэрыялам, патлумачыў навуковец-хімік Сяргей Бесараб.
«Полівіскоза — гэта скарочаная назва палімера, які складаецца з валокнаў двух тыпаў — на 70% з поліэстэру і на 30% з віскозы. Гэта значыць фактычна гэта хутчэй сінтэтыка, чым натуральны матэрыял».
Што такое поліэстэр? Фактычна гэта тая ж сыравіна, з якой вырабляюць пластыкавыя бутэлькі. Віскоза ж — натуральны матэрыял, валокны якога вельмі падобныя з бавоўнай. Тым не менш, падкрэслівае навуковец, нягледзячы на 30-працэнтную прысутнасць віскозы ў складзе, усё астатняе — самая танная сінтэтыка.
Па словах Бесараба, алергію могуць выклікаць кампаненты, якія знаходзяцца ў складзе некаторых мыйных сродкаў. Яны могуць заставацца на вопратцы і пры судотыку са скурай могуць выклікаць кантактны дэрматыт. Таксама алергію могуць выклікаць пылавыя абцугі. Калі тканіна назапашвае статыку і прыцягвае на сябе пыл, то і колькасць алергенаў у яе будзе вышэй.
Гігіенічнасць, па словах навукоўца, гэта здольнасць матэрыялу маскіраваць непрыемныя пахі, з чым полівіскозная школьная форма наўрад ці будзе спраўляцца.
«Сам па сабе чалавечы пот не мае паху. Пах з'яўляецца, калі пот пачынае ферментаваны бактэрыямі, якія жывуць на скуры. Напрыклад, натуральныя матэрыялы добра адсарбуюць пот і, адпаведна, не дазваляюць бактэрыям размнажацца. Сінтэтычныя жа тканіны нічога не адсарбуюць, пот слаба ўтрымліваецца паміж валокнамі палімера і пры першай магчымасці выпараецца. Такім чынам атрымліваецца ідэальны біярэактар для ферментацыі поту, і выдатны выпарнік для атрымліваюцца паўпродуктаў з рэзкім непрыемным пахам».
Таму, сцвярджае хімік, адзенне з сінтэтыкі, нават пасля невялікай фізічнай актыўнасці, мае больш рэзкі і інтэнсіўны пах, чым адзенне з натуральных матэрыялаў.
На думку Сяргея Бесараба, «Беллегпрам» шые форму з полівіскозы, проста таму што яна нашмат танней, чым бавоўна.
«У Беларусі сваёй бавоўны няма, яна імпартуецца. Натуральна, гэта дорага. А навошта гэта рабіць, калі светлагорскае “Хімвалакно” наладзіла вытворчасць уласнай віскозы, а поліэфірнае валакно там выпускаюць дзесяцігоддзямі. Таму новая школьная форма і будзе на 100% выраблена з беларускай сыравіны», — рэзюмуе хімік.
Паводле Белнавіны