Алесь Бяляцкі з турмы: «Галоўнае не ўпадаць у дэпрэсію і не журыцца»
Жонка Бяляцкага Наталля Пінчук за тры месяцы атрымала толькі некалькі лістоў ад мужа, пры тым, што ён адправіў ёй каля дваццаці: «Лісты Алесь нумаруе, што дае магчымасць адсачыць, ці ўсё лісты даходзяць. На жаль, далёка не ўсё. Што тычыцца маіх лістоў, то я з упэўненасцю магу сказаць, што ён атрымаў толькі два», — распавядае «Свабода»
У рэзідэнцыі амбасадара Францыі ў Мінску беларускаму праваабаронцу, старшыні цэнтру «Вясна» Алесю Бяляцкаму ўручылі французска-нямецкую прэмію «За правы чалавека і вяршэнства закону». 2020 год
Калегі старшыні Праваабарончага цэнтра «Вясна», палітвязня Алеся Бяляцкага вельмі рэдка атрымліваюць ад яго лісты. DW распавяло, пра што праваабаронца піша з СІЗА-1 на вуліцы Валадарскага ў Мінску.
Статус палітвязняў у Беларусі па стане на 22 кастрыніка 2021 году мае 811 чалавек.
Калегі старшыні Праваабарончага цэнтра «Вясна», палітвязня Алеся Бяляцкага вельмі рэдка атрымліваюць ад яго лісты. DW распавяло, пра што праваабаронца піша з СІЗА-1 на вуліцы Валадарскага ў Мінску.
«Галоўнае — не ўпадаць у дэпрэсію і не журыцца. Я веру, што хутка ўсё будзе добра. А тое, што нас не забівае, робіць мацнейшымі», — піша кіраўнік Праваабарончага цэнтра «Вясна» Алесь Бяляцкі з турмы.
Беларускага праваабаронцу ўжо сто дзён трымаюць у СІЗА на вуліцы Валадарскага ў Мінску. Яго затрымалі падчас разгрому «Вясны». Гэтая арганізацыя з пачаткам пратэстаў стала гуляць ключавую ролю ў аказанні дапамогі пацярпелым ад сілавікоў і збору інфармацыі пра палітвязняў.
Калегі Алеся Бяляцкага кажуць, што весткі ад яго з турмы — вялікая рэдкасьць, за сто дзён арышту яго блізкія атрымалі толькі пару лістоў і паштовак.
Лісты прыходзяць рэдка
Алеся Бяляцкага, а таксама яго паплечнікаў Валянціна Стэфановіча і Уладзімера Лабковіча арыштавалі 14 ліпеня, калі ў супрацоўнікаў «Вясны» па ўсёй краіне і ў галоўным офісе арганізацыі прайшлі ператрусы. Раней, у сакавіку 2021, стала вядома, што на «Вясну» была заведзеная крымінальная справа па артыкуле аб арганізацыі і актыўным удзеле ў групавых дзеяннях, якія груба парушаюць грамадскі парадак. А яшчэ раней былі ўзятыя пад варту праваабаронцы і валанцёры Марфа Рабкова, Андрэй Чапюк, Леанід Судаленка і Тацяна Ласіца.
Лістамі і паштоўкамі ад Бяляцкага з DW змагла падзяліцца толькі яго калега Дыяна.
«На мае каля паўтара дзясятка лістоў я атрымала толькі два адказы. Першай прыйшла паштоўка са словамі, што ў яго „усё нармальна“. Другім я атрымала ліст, дзе ён падрабязна апісаў свой рацыён, мы ў „Вясне“ зрабілі потым па ім інфаграфіку», — распавядае праваабаронца.
Турэмны Алеся Бяляцкага.
Такая ж сітуацыя і ў жонкі Бяляцкага Наталлі Пінчук. За тры месяцы яна атрымала толькі некалькі лістоў ад мужа, пры тым, што ён адправіў ёй каля дваццаці.
«Лісты Алесь нумаруе, што дае магчымасць адсачыць, ці ўсё лісты даходзяць. На жаль, далёка не ўсё. Што тычыцца маіх лістоў, то я з упэўненасцю магу сказаць, што ён атрымаў толькі два», — кажа жонка Бяляцкага.
З-за цэнзуры Алесь піша ў асноўным пра побыт і кнігі
У перапісцы з мужам Наталля Пінчук імкнецца не згадваць аб затрыманні або крымінальнай справе, каб ліст прайшло турэмную цэнзуру.
«Тэмы тычацца бытавых пытанняў: у асноўным пішам пра родных, часам пра нашых агульных знаёмых ці як праходзяць дні і чым занятыя. У лістах я стараюся задаваць яму пытанні, але адказы на іх амаль не атрымліваю», — са шкадаваннем кажа жонка праваабаронцы.
У лістах калегу Алесь распавядае пра свае будні.
«Гляджу тут расійскія серыялы, якія ідуць па тэлевізары. Нагледзеўся да канца жыцця і яшчэ працягваю. Таксама з захапленнем сачу за спортам і рознымі спаборніцтвамі: футбол, кубак Лігі чэмпіёнаў, чэмпіянат свету па веславанні, тэніс. Чытаю трохі, менш, чым хацелася б. Прачытаў кнігі Каці Мядзведзевай, Адама Глобуса, чытаю вершы Максіма Багдановіча. Так што не сумую, так і праходзяць мае дні», — дзеліцца лістамі Бяляцкага Дыяна.
У «Валадарцы» мала што адбываецца, таму распавядаць Алесю Бяляцкаму асабліва няма чаго.
«Ён працягвае чытаць беларускіх сучаснікаў, яго вельмі засмуціла смерць паэта Алеся Разанава, — распавядае Дыяна. У лістах Бяляцкага, напісаных ва ўмовах цэнзуры, яна спрабуе знайсці схаваны сэнс: — Але як мне сказала жонка Алеся, схаваны сэнс тут адзін: калі пішу, значыць яшчэ жывы».
25 верасня ў Алеся Бяляцкага быў дзень нараджэння, і наколькі вядома «Вясне», многія беларусы адправілі яму віншаванні і лісты салідарнасці. Некаторыя да яго ўсё ж трапілі, і ён нават даслаў словы падзякі. «Загляне сонца і ў наша рашэцістае акно», — пісаў Алесь у паштоўках.
Першая і другая справа Бяляцкага
Гэты арышт — не першы ў жыцці Алеся Бяляцкага. У 2011 годзе нібыта за ўтойванне даходаў у асабліва буйным памеры і нявыплату падаткаў яму прысудзілі 4,5 года калоніі, з якіх ён адседзеў тры і ў 2014 выйшаў па амністыі. За гады турмы Бяляцкага не раз вылучалі на Нобелеўскую прэмію міру, ён стаў лаўрэатамі мноства прэмій у галіне правоў чалавека і свабоды. Пасля пачатку пратэстаў у Беларусі Бяляцкі далучыўся ў Каардынацыйнай рады, і нягледзячы на высокую рызыку арышту, заставаўся ў краіне і працягваў працаваць.
Цяпер, з-за падпісак адвакатаў аб невыдаванні, калегі і блізкія нават толкам не ведаюць, у чым сутнасць крымінальнай справы супраць яго. «Мы толькі нядаўна з раскладу суда даведаліся, што Алесю Бяляцкаму прад’яўленае абвінавачанне толькі па адным артыкуле Крымінальнага кодэксу — ч. 2 арт. 243 (нявыплата падаткаў). Больш ніякай інфармацыі няма: мы не ведаем, хто сукамернікі, як часта праводзяцца следчыя дзеянні і іншыя моманты, якія вядомыя пра некаторых іншых палітвязняў», — распавядае калега Дыяна.