Беларусь у ААН прагаласавала супраць расследавання ваенных злачынстваў у Сірыі

Дакумент, падрыхтаваны Ліхтэнштэйнам і Катарам, падтрымалі 105 дзяржаў, у тым ліку прадстаўнікі Захаду. Супраць яго прыняцця выказаліся 15 краін, у тым ліку Расія, Венесуэла, Кітай, Куба, Іран, Сірыя і іншыя дзяржавы — у тым ліку і Беларусь.

Генеральная Асамблея ААН распарадзілася стварыць «бесстаронні і незалежны механізм», якому будзе даручаны збор і аналіз доказаў злачынстваў, учыненых за час канфлікту ў Сірыі, з мэтай спрасціць магчымыя ў будучыні крымінальныя разгляду ў нацыянальных або міжнародных судах. Адпаведная рэзалюцыя была прынятая ў сераду большасцю галасоў. Беларусь выступіла супраць.
Яшчэ 52 дэлегацыі, галоўным чынам члены Афрыканскага саюза, пры галасаванні ўстрымаліся.

Рэзалюцыя прадугледжвае стварэнне пад эгідай ААН «міжнароднага, бесстаронняга і незалежнага механізму для садзейнічання правядзенні расследаванняў у дачыненні да тых, хто нясе адказнасць за найбольш сур'ёзныя злачынствы», учыненыя ў Сірыі з сакавіка 2011 года. У адпаведнасці з дакументам гэтай структуры будзе даручана «збіраць, абагульняць, забяспечваць захаванасць і аналізаваць доказы» правапарушэнняў, а таксама рыхтаваць матэрыялы з мэтай «палегчыць і паскорыць» правядзенне «непрадузятых і незалежных крымінальных разбораў» у адпаведнасці з міжнароднымі стандартамі ў нацыянальных, рэгіянальных або міжнародных судах або трыбуналах, «якія маюць або могуць мець у будучыні юрысдыкцыю ў дачыненні да гэтых злачынстваў».
ГА папрасіла Генеральнага сакратара ААН на працягу 20 рабочых дзён вызначыць параметры працы механізму, а таксама «неадкладна распачаць крокі, меры і дзеянні», неабходныя для таго, каб ён прыступіў да паўнавартаснай працы. Пры гэтым у рэзалюцыі падкрэсліваецца, што першапачаткова гэты механізм будзе фінансавацца за кошт добраахвотных узносаў і каардынаваць свае дзеянні з створанай па рашэнні Савета ААН па правах чалавека незалежнай камісіяй па расследаванні падзей у Сірыі. Генасамблея заклікала ўсе дзяржавы і бакі канфлікту ў блізкаўсходняй краіне «ў поўнай меры супрацоўнічаць» з стваранай структурай і следчай камісіяй.

Парушэнне Статута і небяспечны прэцэдэнт

Выступаючы на ​​пасяджэнні, пастаянны прадстаўнік Сірыі пры ААН Башар Джаафар расцаніў рашэнне аб стварэнні следчага механізму як «грубае ўварванне ва ўнутраныя справы» яго краіны. Паводле яго слоў, Генасамблея стварыла «небяспечны прававы прэцэдэнт», які будзе выкарыстоўвацца для звядзення рахункаў з непажаданымі рэжымамі.

«Я цвёрда перакананы, што адабрэнне такога механізму на вырашальнай стадыі сірыйскага крызісу нацэлена на падрыў нацыянальнага прымірэння і міжсірыйскага палітычнага дыялогу, які плануецца аднавіць у лютым 2017 года», — падкрэсліў дыпламат. Акрамя таго, ён паказаў, што створаная камісія не можа лічыцца бесстаронняй, бо будзе фінансавацца за кошт добраахвотных унёскаў дзяржаў, якія такім чынам змогуць паўплываць на хаду расследавання.

Сталы прадстаўнік Сірыі адзначыў, што прыняццем рэзалюцыі ГА парушыла артыкул 12 Статута ААН, у адпаведнасці з якой яна «не можа даваць якія-небудзь рэкамендацыі» датычна спрэчкі або сітуацыі, якія знаходзяцца на разглядзе Рады Бяспекі, калі апошняя сама пра гэта не папросіць. Падчас свайго выступу Джаафар іранічна павіншаваў Ліхтэнштэйн з заключаным у ходзе падрыхтоўкі рэзалюцыі «бязбожным саюзам» з Катарам, які Дамаск абвінавачвае ў падтрымцы тэрарыстаў.

У сваю чаргу, намеснік пастаяннага прадстаўніка РФ Яўген Загайнаў выказаў незадаволенасць тым, што падрыхтоўка рэзалюцыі вялася суаўтарамі ўпотай, без сапраўдных адкрытых перамоваў. Ён назваў рашэнне аб стварэнні механізму нелегітымным, паколоькі Генасамблея не мае права ствараць органы, закліканыя дапамагчы ў расследаванні злачынстваў, учыненых на тэрыторыі дзяржаў — членаў ААН. У выніку любыя матэрыялы, сабраныя камісіяй, не могуць лічыцца доказамі і не павінны прымацца праваахоўнымі органамі або судамі, падкрэсліў ён.
Паводле tut.by