Карбалевіч: Ці гатовы Лукашэнка «здаць» суверэнітэт краіны за захаванне сваёй улады — пытанне адкрытае

Расія спрабуе даціснуць Лукашэнку па пытанні падпісання «дарожных мап» па паглыбленні інтэграцыі, заявіў «Беларускаму партызану» палітолаг Валерый Карбалевіч.

Тыдзень таму пасол Беларусі ў Расіі Уладзімір Сямашка заявіў, што 21 дарожная мапа з усіх 28 (іх колькасць скарацілася з-за зліцця) ужо гатовыя да падпісання, а астатнія мапы могуць быць узгоднены да канца красавіка. І тады ўвесь пакет можа быць падпісаны ў першым паўгоддзі.
2 красавіка ў тэлефоннай размове Лукашэнка прапанаваў Пуціну паглыбіць інтэграцыю ў рамках Саюзнай дзяржавы.
Няўжо справа сапраўды ідзе да таго, што дарожныя мапы будуць падпісаныя? З такім пытаннем «Беларускі партызан» звярнуўся да палітолага Валерыя Карбалевіча.
— Складана рабіць прагнозы. Але відавочна, што мы маем сітуацыю, калі Расія спрабуе скарыстацца слабасцю Лукашэнкі, каб на яго націснуць і падштурхнуць яго да сур'ёзных саступак па дарожных мапах.
Думаю, менавіта пытанне пра іх у значнай меры абмяркоўвалася на перамовах паміж Пуціным і Лукашэнкам у Сочы ў лютым. І менавіта з гэтай мэтай у Мінск збіраецца прыехаць прэм'ер Расіі Мішусцін (месяц таму ён заявіў пра гатоўнасць наведаць Беларусь у бліжэйшы час. — Заўв. БП).
Ці атрымаецца ў Расіі на гэты раз? Складана сказаць, на што будуць гатовыя пайсці беларускія ўлады. Але мы бачым, што ў апошні час яны ідуць на саступкі пад ціскам Расіі.
Гэта можна бачыць па згодзе Мінска пераарыентаваць транзіт экспартных грузаў з партоў краін Балтыі ў расійскія парты. Беларусь доўга гэтаму супраціўлялася (гэта відавочна нявыгадна), але цяпер саступіла.
Актывізавалася ваеннае супрацоўніцтва. У Беларусі праходзяць сумесныя вучэнні, іх інтэнсіўнасць узрасла, пад Гроднам ствараецца беларуска-расійскі ўліковы цэнтр.
Міністр замежных спраў Макей заявіў, што з новай Канстытуцыі трэба прыбраць тэзіс аб нейтралітэце Беларусі, а таксама выказаўся аб пераарыентацыі знешнеэканамічнай дзейнасці ва ўсходнім кірунку. Гэта відавочны жэст у бок Расіі.
На гэтым фоне размовы аб аднаўленні працы над дарожнымі мапамі выклікаюць сур'ёзную заклапочанасць наконт суверэнітэту Беларусі. Сёння любы крок на шляху «інтэграцыі» азначае скарачэнне беларускага суверэнітэту.
Насцярожваюць і заявы расійскіх афіцыйных асоб. Прэс-сакратар прэзідэнта Расіі Пяскоў заявіў, што гаворка не ідзе пра аб'яднанне Беларусі і Расіі, але пра «інтэграцыю». Але, уласна кажучы, гэта можа быць тое ж самае, толькі іншымі словамі.
Ці гатовы Лукашэнка абмяняць скарачэнне беларускага суверэнітэту на захаванне сваёй улады — гэта пытанне, на якое пакуль сёння складана адказаць.
— Нядаўна Пяскоў нагадаў, што Лукашэнка публічна заяўляў, што канстытуцыйная рэформа будзе мець месца. Чаму Расія зацікаўленая ў ёй?
— Мне здаецца, на розных этапах у Расіі былі розныя падыходы і акцэнты ў гэтым пытанні.
Падчас перамоў у Сочы ў верасні мінулага года Крэмль разглядаў канстытуцыйную рэформу як спосаб прымірэння пратэстаў у Беларусі.
Пазіцыя Расіі, якую потым выказаў у інтэрв'ю міністр замежных спраў Лаўроў, была ў тым, што аднымі рэпрэсіямі беларускі крызіс немагчыма вырашыць, трэба весці дыялог з беларускім грамадствам і ісці яму на саступкі. Інструмент для гэтага — канстытуцыйная рэформа.
Затым сітуацыя сур'ёзна змянілася, вулічныя пратэсты ў Беларусі мінімізаваліся. І зараз актуальнасць вырашэння гэтай задачы з дапамогай канстытуцыйнай рэформы рэзка зменшылася.
Цяпер Расія, магчыма, разглядае канстытуцыйную рэформу як спосаб пашырэння свайго ўплыву на беларускія палітычныя працэсы. Адбыўся ўстаноўчы з'езд прарасійскай партыі «Саюз». І магчыма, што гэта не выпадкова.
Канстытуцыйная рэформа павінна абмежаваць паўнамоцтвы прэзідэнта і павялічыць паўнамоцтвы парламента. І тады з дапамогай прарасійскіх партый магчымае ўзмацненне лабіравання інтарэсаў Крамля ў Беларусі.