Спадчына папы Францішка. Дасье ў карыкатурах

Чым запомніцца пантыфікат Рымскага Папы Францішка — згадаем разам з графікамі свету.

Нават калі б нябожчык папа нічога не зрабіў на пасадзе кіраўніка Касцёла, яго імя ўсё роўна ўвайшло б у гісторыю. Францішак быў першым у гісторыі папам з Амерыканскага кантыненту, а дакладней — з Аргенціны. Таму прыход у Ватыкан у сакавіку 2013 года Хорхе Марыа Бергольё (сапраўднае імя пантыфіка) некаторыя мастакі выяўлялі арыгінальным чынам.

Зрэшты, папа Францішак быў дастаткова актыўны на сваёй пасадзе. Па-першае, прадэманстраваў змякчэнне Ватыкана да тэалогіі вызвалення — хрысціянскай леварадыкальнай плыні, якая ўзнікла ў Лацінскай Амерыцы ў 1960-70-х гадах і падкрэслівае прыярытэт сацыяльнай справядлівасці. Вельмі дэманстратыўны крок, паколькі ў перыяды пантыфікатаў Яна Паўла ІІ і Бэнэдыкта XVI тэалогія вызвалення падвяргалася жорсткай крытыцы за палітызацыю хрысціянскага паслання. Рэформу Францыска адзін з мастакоў расцаніў як пачатак прызнання святым славутага партызана-камуніста Чэ Гевары.

Пры апошнім папе мела месца лібералізацыя ў пытанні кантрацэпцыі. Папа Рымскі Францішак прапанаваў жанчынам, якім пагражае заражэнне вірусам Зіка, выкарыстоўваць штучную кантрацэпцыю, заявіўшы, што «прадухіленне цяжарнасці — не абсалютнае зло» ў святле глабальнай эпідэміі. У кантэксце каталіцкай традыцыі, якая забараняе рознага кшталту кантрацэпты, гэтая фраза ў вачах некаторых выглядала як легалізацыя прэзерватываў у Касцёле. Тэматычная карыкатура аднаго з графікаў.

Вялікі рэзананс выклікалі заявы нябожчыка Францішка па канфлікце ва Украіне, Папа заклікаў да яго найхутчэйшага завяршэння шляхам перамоваў паміж Украінай і Расіяй, называў рускіх і ўкраінцаў брацкімі народамі, У сакавіку 2024 года ў СМІ з'явілася заява папы Францішка аб тым, што Украіне як баку, які церпіць паразу, трэба праявіць «мужнасць белага сцяга» і прапанаваць перамовы з Расіяй. Многія расцанілі гэта як падтрымку агрэсара.

Папа Францішак меў больш мяккую пазіцыю ў дачыненні да гомасексуальнасці, у параўнанні са сваімі папярэднікамі, хаця не прапаноўваў радыкальнага перагляду каталіцкага вучэння. У інтэрв'ю ў ліпені 2013 года папа Францішак заявіў: «Калі чалавек — гей і валодае добрай воляй і імкнецца да Бога, хто я такі, каб судзіць яго?» Заява дастаткова асцярожная, але прыхільнікі ЛГБТ расцанілі гэтую фразу як сапраўдную рэвалюцыю. Некаторыя нават фантазіравалі з дапамогай графічных сродкаў, што ў хуткім часе вясёлкавы сцяг руху ЛГБТ залунае над апостальскім палацам у Ватыкане — рэзідэнцыяй папы.

Вось такі ў асноўным паслужны спіс нябожчыка папы. Напэўна, канчатковая ацэнка дзейнасці шмат у чым будзе залежаць ад таго, хто стане наступным папам і якім будзе яго курс. На фоне ўчынкаў наступнага пантыфіка і будзе фармавацца фінальная ацэнка пантыфікату папы-аргенцінца. І, дарэчы, бітва кандыдатаў за пасаду новага пантыфіка будзе вельмі жорсткай з улікам таго, што Дональд Трамп лабіруе кансерватыўны разварот у заходняй палітычнай дыскусіі. Жаданне Трампа падпарадкаваць Ватыкан — тэма аднаго з малюнкаў.