Пасля 10 год працы малады навуковец больш не можа рыхтаваць школьнікаў да алімпіяды

Малады навуковец-фізік Ілля Карусейчык на працягу 10 гадоў рыхтаваў школьнікаў да рэспубліканскай алімпіяды па фізіцы. Але гэты год стаў апошнім — прычым не па яго волі. Ілля распавёў 42.TUT.BY, што здарылася.

Іллі Карусейчыку 26 гадоў. Ён навуковы супрацоўнік, доўгі час быў старшынём савета маладых навукоўцаў аддзялення фізікі, матэматыкі і інфарматыкі ў Акадэміі навук. Акрамя навуковых праектаў, Ілля таксама чытае «пагадзінныя» лекцыі па квантавай оптыцы студэнтам на фізфаку БДУ і да нядаўніх часоў рыхтаваў да рэспубліканскай алімпіяды па фізіцы гарадскую зборную.
— Па маіх падліках, у гэтым годзе ўжо 10 гадоў, як я рыхтую пераможцаў гарадской алімпіяды да рэспубліканскай, гэта значыць, са свайго першага курса БДУ, — распавядае Ілля. — Я працаваў з 9 класам - звычайна гэта самая моцная паралель у горадзе, таму што потым многія вучні сыходзяць у Ліцэй БДУ (а ліцэй выстаўляе ўжо сваю каманду).
Нашы хлопцы заўсёды прывозілі дыпломы з «рэспублікі». Прычым, напэўна, гэта была адзіная паралель у горадзе, дзе апошнія гадоў 8 не мяняліся выкладчыкі. У іншых была пастаянная цякучка: мяне кожны год МГІРА (Мінскі гарадскі інстытут развіцця адукацыі) пытаўся, ці ёсць у мяне знаёмы, які хоча правесці курс.
На жаль, МГІРА не да канца ўсведамляе, што алімпіядныя зборы павінен весці чалавек з добрым разуменнем спецыфікі алімпіяд, а не выпадковы школьны ці нават універсітэцкі выкладчык. Ну і жадаючых заўсёды мала.
У гэтым годзе Ілля прыступіў да падрыхтоўкі «алімпіяднікаў» пазней, чым звычайна: справа ў тым, што 21 студзеня хлопца затрымалі ў Мінску непадалёк ад месца, дзе праходзіў дваровы марш, і адправілі на «суткі». З камеры ІЧУ ў Жодзіна ён выйшаў з бранхітам, яшчэ тыдзень далечваўся і толькі ў сярэдзіне лютага змог прыступіць да сваіх абавязкаў.
Так як Ілля пачаў позна, то і стаў весці зборы ў два разы больш інтэнсіўна - па два чатырохгадзінных заняткі ў тыдзень.
— Тыдні так на трэцім, здаецца 5 сакавіка, да мяне на занятак завітала Ірына Чарняўская, намеснік старшыні камітэта па адукацыі Мінгарвыканкама. Я так зразумеў, яе нядаўна прызначылі, - распавядае Ілля. - Паклікала мяне ў калідор, задала пару пытанняў здалёку, потым спытала нешта накшталт «вы ж і грошы з бюджэту атрымліваеце?». А трэба сказаць, што за гэтыя 2 месяцы збораў па 4 гадзіны ў тыдзень мы атрымліваем рублёў 200. Тут больш працуеш на энтузіязме - мне цікава працаваць з дзецьмі. Ну і я заўсёды стараўся развіваць школу фізікі ў Беларусі, нават ўваходжу ў бюро праўлення Беларускага фізічнага таварыства.
Так што я адказаў, што грошы не мая галоўная матывацыя. Выслухаўшы серыю прэтэнзій да формы адзення, белага бранзалета - маўляў, навошта ён вам, - які выклікаў ў Ірыны Аляксандраўны жаданне са мной «расстацца», я спакойна вярнуўся да заняткаў.
Я так разумею, што справа была не толькі ў бранзалеце - гэта быў мэтанакіраваны візіт па маю душу. Можа, прычына была ў «сутках»: я ведаю, што ў мой інстытут і на фізфак БДУ паступалі лісты і званкі з патрабаваннем мяне звольніць. Ад каго? Дакладна не ведаю, але чуў ад іншых, якія пабывалі на «сутках», што іх кіраўнікам таксама паступаюць падобныя настойлівыя прапановы.
Пасля візіту Чарняўскай мяне доўга, як бы па-сяброўску, апытваў начальнік фізматкіравання МГІРА - Аляксандр Зык, ці вяду я са школьнікамі «гутаркі». А я на занятках сфакусаваны асабліва на фізіцы, але ў пазаўрочны час адкрыты для любых пытанняў. Не стаў хаваць, што вучні, прачытаўшы пра мяне ў інтэрнэце, пасля заняткаў пыталіся пра маё стаўленне, напрыклад да партыі БНФ. Дарэчы сказаць, адказаў ім, што асабіста мне БНФ не вельмі імпануе. Я проста не прывык адмахвацца ад пытанняў, аднак Аляксандр Мікалаевіч быў шакаваны падобнымі тэмамі і, кажуць, чамусьці зрабіў высновы пра тое, што нібыта я займаюся нейкай прапагандай замест заняткаў па фізіцы.
Як бы там ні было, Ілля пасля ўсіх гэтых падзей зразумеў, што яму ўжо некамфортна працаваць у МГІРА. Таму ён прапанаваў школьнікам у наступны раз сабрацца ў Акадэміі навук або ў БДУ. І, як аказалася, гэта было вельмі дарэчы, бо на наступны тыдзень яго заняткаў у раскладзе МГІРА ўжо не аказалася. А на пытанне, што адбываецца, метадыст адказвала нешта накшталт «нічога не магу зрабіць».
Нягледзячы на ​​гэта, Ілля вырашыў не кідаць алімпіяднікаў і правёў наступнае занятак на базе свайго інстытута ў Акадэміі навук і затым яшчэ некалькі заняткаў у Zoom.
- Я лічу, што дзеці не павінны пакутаваць ад такога, - тлумачыць ён. - Сутнасць гэтай гісторыі ў тым, што яны гатовыя крышыць, граміць усё што заўгодна - нават тонкую сістэму, якая выбудоўвалася на працягу дзесяцігоддзя. Давайце ўсе развалім толькі таму, што ў чалавека белы бранзалет або «няправільныя» погляды.
Дарэчы, пасля таго як стала вядома пра «сыход» Іллі, іншы ўдзельнік па падрыхтоўцы гарадской зборнай да алімпіяды, выкладчык астраноміі Віктар Малышчыц таксама вырашыў дапрацаваць гэты год і затым сысці.
— Я не сышоў ад вучняў - было б непрыгожа іх кідаць перад самай алімпіядай, бо яны спадзяюцца ў тым ліку і на дапамогу настаўніка (Ілля ж таксама не кінуў, а займаўся дыстанцыйна), — паясніў Віктар. — Я вырашыў дапрацаваць у гэтым годзе да алімпіяды, і больш не звязвацца з гарадскім камітэтм адукацыі да таго часу, пакуль яны не памяняюць сваю палітыку ў дачыненні настаўнікаў і пакуль не папросяць прабачэння ў Іллі за рэпрэсіі па палітычных матывах.
Чаму на гэта рашыўся? Дык відавочна ж — трэба праяўляць хоць нейкую салідарнасць з калегамі, бо прычыны, па якіх выстаўляюцца прэтэнзіі - абсалютна надуманыя тымі, каму больш няма чым заняцца. Ніхто ж на занятках ні пра якую палітыку не гаворыць, ні за каго не агітуе, бо нашы прадметы ніяк з палітыкай не звязаныя. Начальства вырашыла прыдзірацца толькі з-за таго, што нехта недзе паспеў выказаць сваё меркаванне — значыць, ужо «нячэсны». Увогуле шкада, што сярод настаўнікаў той салідарнасці менш за ўсё. Калі б пасля такога прыкрага факту ўсе калегі адмовіліся б рыхтаваць каманды на алімпіяду — песня чыноўнікаў была б зусім іншай.
Ну і яшчэ адна прычына — вельмі нізкая аплата заняткаў. За такія грошы можна працаваць толькі тады, калі табе створаныя ўсе камфортныя ўмовы, а не тады, калі ў цябе на занятку абавязаны сядзець метадыст — а раптам ты скажаш чаго лішняга?
Віктар падкрэслівае, што на яго асабіста не аказвалі ціску, але яго «жудасна пакрыўдзіла тое, што з падобнымі праблемамі сутыкнуўся калега», таму ён мае намер пакінуць гэты занятак у знак салідарнасці з Іллёй.
tut.by