У новым ўрадзе захоўваецца ранейшы баланс паміж рыначнікамі і гаспадрнікамі

Ва ўмовах зацяжнога крызісу ў беларускім грамадстве і ва ўладных кабінетах фармуецца ўстойлівы запыт на сістэмныя рэформы, не падмацаваны пакуль палітычнай воляй вышэйшага кіраўніцтва на іх правядзенне.



Мяркуючы па ўсім, Лукашэнка можа вырашыцца на рэфармаванне эканамічнай палітыкі толькі пры відавочных праявах грамадскай незадаволенасці зніжэннем ўзроўню жыцця. У гэтай сувязі асноўнай стратэгіяй дзяржавы ў бліжэйшы час застаецца пошук знешняга крэдытавання для захавання бягучай сацыяльна-эканамічнай мадэлі ва ўрэзаным выглядзе і ў надзеі на змяненне эканамічнай сітуацыі ў Расіі.

Пасля вяртання з Масквы Лукашэнка ўхваліў новы кабінет міністраў на чале з прэм'ер-міністрам А. Кабяковым, склад якога за мінімальным выключэннем не змяніўся. Пры гэтым урад быў зацверджаны толькі праз паўтара месяца пасля чарговай інаўгурацыі А. Лукашэнкі.

Варта адзначыць, што кіраўнік дзяржавы, як бачна, не прызнае крызіс вынікам наяўнай сацыяльна-эканамічнай мадэлі, і гэта ён падкрэсліў яшчэ падчас інаўгурацыйнай прамовы. Негатыўныя з'явы ў эканоміцы па-ранейшаму тлумачацца вышэйшым кіраўніцтвам краіны знешнімі фактарамі. Так, прэм'ер А. Кабякоў пасля зацвярджэння яго на пасадзе дэпутатамі пацвердзіў захаванне старога курсу ў эканоміцы, вызначыўшы знешнія фактары ў якасці асноўных перашкод для станоўчага росту: «Пакуль, на жаль, навакольная сітуацыя, у нашых асноўных гандлёвых партнёраў, не паляпшаецца. Таму казаць пра тое, што ў нас могуць быць фундаментальныя змены ў эканамічнай палітыцы, пакуль не даводзіцца».

Адпаведна, для паляпшэння эканамічнай сітуацыі кіраўнік урада прапануе традыцыйныя для беларускай сістэмы дзяржкіравання рэцэпты — «больш актыўна займацца пошукам новых рынкаў збыту, не забываючы пра традыцыйныя», і «зніжэннем выдаткаў пры вытворчасці». Пры гэтым адной з асноўных задач урада з'яўляецца пошук знешніх крыніц фінансавання, так як знешні характар ​​«часовых цяжкасцяў», на думку ўрада, патрабуе вонкавага садзейнічання для іх пераадолення. І беларускія ўлады досыць аптымістычна ацэньваюць верагоднасць атрымання крэдыту па лініі Еўразійскага фонду стабілізацыі і развіцця ў памеры USD 2 млрд., Калі не ў гэтым, то ў пачатку наступнага года.

Больш нявызначанымі выглядаюць шанцы на атрыманне Беларуссю крэдытных сродкаў ад МВФ, улічваючы прынцыповую негатоўнасць беларускіх уладаў да радыкальных пераменаў у эканоміцы. На думку некаторых аглядальнікаў, у адносінах паміж афіцыйным Мінскам і заходнімі сталіцамі бакі ўжо дасягнулі межаў узаемных саступак.

У той жа час захаванне старога складу кабінета міністраў на чале з А. Кабяковым можна трактаваць і як прыкмету адсутнасці канчатковага рашэння ў Лукашэнкі наконт далейшага сацыяльна-эканамічнага развіцця краіны. Так, кіраўнік дзяржавы захаваў баланс ва ўрадзе паміж «моцнымі гаспадарамі» і прыхільнікамі рынкавых пераўтварэнняў. Нягледзячы на ​​крытыку рэфарматараў «з уладных кабінетаў», прэзідэнт вымушаны пагадзіцца з іх прысутнасцю ў кабінеце міністраў — як з-за неабходнасці прыцягнення крэдытных сродкаў з знешніх крыніц, так і з-за выхаду на пенсію большасці яго аднадумцаў савецкай загартоўкі.

Варта адзначыць, што, згодна з даследаваннямі BISS, сярод усіх груп насельніцтва, у тым ліку чыноўнікаў дзяржапарату, захоўваецца высокі запыт на змяненне бягучага становішча спраў у эканоміцы. Аднак розныя сацыяльныя групы бачаць рэфармаванне па-рознаму, а значная частка грамадства пад пераўтварэннямі разумее вяртанне да таго становішча, якое існавала ў сярэдзіне 2000-х, гэта значыць, па-ранейшаму спадзяецца на ўзмацненне ролі і клопату дзяржавы ў эканоміцы і сацыяльнай палітыцы.

Такім чынам, вышэйшае кіраўніцтва краіны, зацвердзіўшы новы ўрад, не сфармулявала для яго стратэгічных задач. Не адбылося нават традыцыйнага абмеркавання планаў чарговай пяцігодкі, якая стартуе з 1 студзеня, на Усебеларускім народным сходзе. Відавочна, што кабінет міністраў арыентаваны на працяг кансерватыўнай эканамічнай палітыкі чакання лепшых часоў без структурнага рэфармавання. Пры неабходнасці сітуацыйнага рэагавання на змены знешняй кан'юнктуры (або ў ходзе перамоваў з вонкавымі крэдыторамі) улады могуць акцэнтаваць вялікую ролю рыначнікаў ва ўрадзе і Нацбанку для дэманстрацыі гатоўнасці да рэформаў.

Паводле: Belarus in focus