Як ХАМАС фальсіфікуе дадзеныя аб колькасці загінулых у Газе і чаму на іх спасылаюцца сусветныя медыі? Даследванне

Брытанскі аналітычны цэнтр Henry Jackson Society (HJS) зрабіў глыбокі аналіз дадзеных падкантрольнага ХАМАС «Міністэрства аховы здароўя Газы» і выявіў сур'ёзныя памылкі. Напрыклад, некаторыя загінулыя дарослыя мужчыны былі зарэгістраваныя як немаўляты, улічваліся натуральныя смерці і нават смерці да пачатку канфлікту. Пры гэтым 98% разгледжаных артыкулаў сусветных медыяў спасылаліся менавіта на гэтыя лічбы.  

7 кастрычніка 2023 года баевікі ХАМАС пачалі вайну з Ізраілем. Пасля таго, як Ізраіль пачаў ваенную аперацыю ў адказ, сусветныя СМІ пачалі паведамляць аб колькасці загінуўшых у Газе, часта спасылаючыся на дадзеныя «Міністэрства аховы здароўя Газы», ​​прадстаўляючы яго як цалкам незалежную і аб'ектыўную крыніцу.

Насамрэч, Міністэрства аховы здароўя (МЗ) знаходзіцца пад поўным кантролем ХАМАС. Яно было створана ХАМАС у 2007 годзе пасля таго, як арганізацыя ўзяла поўны кантроль над сектарам Газа ў выніку ўзброенага канфлікту з фракцыяй ФАТХ у складзе Палестынскай адміністрацыі. З тых часоў ХАМАС кіруе дзяржаўнымі функцыямі ў Газе, уключна з аказаннем медыцынскіх паслуг праз МЗ.

Улічваючы, што ХАМАС з'яўляецца бокам канфлікту, гэта стварае відавочны канфлікт інтарэсаў.

Дадзеныя МЗ неаднаразова цытаваліся буйнымі навінавымі арганізацыямі на працягу гэтага канфлікту. Напрыклад, загаловак газеты The Observer у красавіку 2024 года паведамляў: «Колькасць загінулых у Газе перавысіла 34 000, на фоне росту міжнароднай увагі да ракетных удараў Ізраілю і Ірана». У жніўні 2024 года паведамленне аб перавышэнні гэтага ліку адзнакі ў 40 000 стала цэнтральнай тэмай у асвятленні BBC News, як гэта задакументавана ў справаздачы Коэна за верасень 2024 года.

Група міжнародных навукоўцаў прааналізавала асвятленне колькасці загінуўшых у Газе з лютага па май 2024 года. Былі вывучаны 1378 артыкулаў з вядучых англамоўных газет і медыя, уключаючы The New York Times, The Washington Post, The Guardian, CNN, BBC, Reuters, Associated Press і аўстралійскі ABC.

За гэты чатырохмесячны перыяд 84% публікацый не рабілі крытычнага адрознення паміж лічбамі загінуўшых сярод мірных жыхароў і баевікоў.

Толькі 5% вывучаных медыяў спасылаліся на дадзеныя, апублікаваныя ізраільскімі ўладамі, тады як 98% выкарыстоўвалі лічбы, прадстаўленыя Міністэрствам аховы здароўя Газы пад кіраваннем ХАМАС.

У 19% разгледжаных публікацый дадзеныя, прадстаўленыя структурамі ХАМАС, прыводзіліся без указання крыніцы, што стварала ўражанне іх бясспрэчнасці.

Больш за тое, менш чым у адной з 50 артыкулаў згадвалася, што дадзеныя МЗ немагчыма праверыць ці што яны з'яўляюцца спрэчнымі. Наадварот, дадзеныя, прадстаўленыя ізраільскім бокам, падвяргаліся сумневу ў палове тых нешматлікіх артыкулаў, дзе яны згадваліся.

«Яны расстралялі людзей у трамваі, на якім я кожны дзень езджу на працу». Беларуска распавяла пра жыццё ў Ізраілі

Справаздача выклікае сур'ёзныя засцярогі ў тым, што дадзеныя Міністэрства аховы здароўя Газы завышаныя. У лічбах, якія падаюцца, улічаныя натуральныя смерці, смерці да пачатку канфлікту, а таксама загінуўшыя ад дзеянняў самога ХАМАС. У дадзеных адсутнічае інфармацыя аб загінуўшых баевіках ХАМАС, і завышана колькасць жанчын і дзяцей сярод загінуўшых.

Былі выяўленыя сур'ёзныя памылкі ў спісах загінуўшых, прадстаўленых Міністэрствам. Гэтыя памылкі ўключаюць 22-гадовага мужчыну, зарэгістраванага як 4-гадовае дзіця, 31-гадовага, зарэгістраванага як аднагадовага дзіцяці, і некалькіх мужчын з мужчынскімі імёнамі, запісаных як жанчыны, што штучна павялічвала колькасць жанчын і дзяцей сярод ахвяр. Таксама ў спісы ўключаны людзі, якія загінулі да вайны, і тыя, хто загінуў у выніку нападаў ХАМАС, а не Арміі абароны Ізраіля.

Спісы, верагодна, уключаюць каля 5 000 натуральных смерцяў у год, у тым ліку пацыентаў з ракам, якія былі зарэгістраваныя Міністэрствам на лячэнне ў бальніцах пасля таго, як ужо з'явіліся ў спісах загінуўшых. ХАМАС таксама заяўляў аб сотнях ахвяр у выніку нападаў, якія аказаліся няўдалымі ракетнымі запускамі фракцый Газы.

Відавочна, што натуральныя смерці, якія адбываюцца ў мірны час, будуць адбывацца і падчас вайны. Дадзеныя аб натуральнай смяротнасці да вайны ў Газе вядомыя з адпаведных статыстычных дадзеных, прадстаўленых Палестынскім цэнтральным бюро статыстыкі, размешчаным у Рамале на Заходнім беразе.

Медыі, якія сцвярджаюць аб ліку загінуўшых у Газе ад дзеянняў Арміі абароны Ізраіля, не правяраюць лічбы, якія цытуюць, і не ўлічваюць смерці каля 17 000 баевікоў ХАМАС і звязаных з імі груповак у гэтым агульным ліку.

Даследванне таксама дэманструе, што метадалогія збору дадзеных Міністэрства аховы здароўя не з'яўляецца навукова абгрунтаванай, а справаздачы з папярэдніх канфліктаў таксама хавалі дадзеныя аб загінуўшых баевіках.

Аналіз колькасці загінуўшых прызнае вялізныя чалавечыя страты сярод палестынцаў у Газе. Важна памятаць, што за кожнай лічбай стаіць чалавечае жыццё. Многія з гэтых жыццяў належалі бязвінным людзям, якія апынуліся ў эпіцэнтры жорсткай вайны, распачатай ХАМАС 7 кастрычніка. Пакуты, смерць і разбурэнні — гэта рэальнасць для мільёнаў людзей.

Разуменне звестак аб загінуўшых у Газе мае ключавое значэнне для аналізу дзеянняў Арміі абароны Ізраіля і кіраўніцтва Ізраіля. Міжнароднае гуманітарнае права не патрабуе, каб мірныя жыхары не пацярпелі, але абавязвае бакі канфлікту прыкладаць максімум намаганняў для мінімізацыі шкоды мірнаму насельніцтву. Усе бакі абавязаныя выконваць пэўныя правілы вядзення вайны. Як часта сцвярджае ААН: "Нават у вайны ёсць правілы". Калі адзін бок ігнаруе гэтыя правілы, гэта не апраўдвае іншы бок ці не пазбаўляе яго права весці баявыя дзеянні.

Сусветныя СМІ, цалкам чакана, сканцэнтраваныя на ліку загінуўшых у Газе як на аснове крытыкі ізраільскіх аперацый. Аднак многія з іх толькі мімаходзь згадваюць, што Міністэрства аховы здароўя Газы кіруецца ХАМАС, не надаючы столькі ж увагі дадзеных Арміі абароны Ізраіля аб колькасці загінуўшых баевікоў і не праводзячы належнага аналізу метадаў, справаздачнасці і зместу спісаў загінуўшых.

Канчатковую колькасць загінуўшых вызначыць немагчыма з-за адсутнасці празрыстасці з боку МЗ, абмежаванага доступу да Палестынскага рэестра насельніцтва і цяжкасцей у падліку баевікоў, якія загінулі ў баі. Аднак гэтае даследванне выяўляе шматлікія памылкі, якія нельга растлумачыць толькі адсутнасцю доступу да камп'ютарнай сеткі Міністэрства, якая адключылася ў лістападзе 2023 года.

Былі выяўленыя скажэнні статыстыкі, памылковая рэгістрацыя натуральных смерцяў, смерцяў да пачатку вайны, а таксама высокая верагоднасць уключэння ў спісы загінуўшых баевікоў. Даследванне таксама ставіць пад сумнеў дакладнасць дадзеных аб загінуўшых, прадстаўленых МЗ у папярэдніх канфліктах, і выяўляе сведчанні спробаў схаваць дадзеныя аб загінуўшых баевіках.

Поўны тэкст даследвання можна ўбачыць тут.