«Беларуская амбасада — апошняе месца, куды звярнуся». Што кажуць беларусы, якія жывуць ў Ізраілі

З раніцы 7 кастрычніка Ізраіль знаходзіцца пад атакай тэрарыстычнай арганізацыі ХАМАС — ідуць масіраваныя ракетныя абстрэлы, у памежных раёнах ідуць баі. «Люстэрка» папрасіла беларусаў, якія жывуць у Ізраілі, расказаць, што адбываецца ў іх рэгіёне, і як рэагуюць людзі.Імёны суразмоўцаў зменены ў мэтах бяспекі, фота з сацсетак.

— На гэтую гадзіну ідзе абстрэл ад Беэр-Шевы да Тэль-Авіва, перакрытыя некаторыя трасы, зачынены аэрапорт і ўсе пляжы да Герцліі, — распавядае Ганна. — Пачалі абстрэл з 6.30 (ізраільскі час супадае з мінскім), выпушчана каля 2000 ракет. ХАМАС высадзіў байцоў з мора і з паветра. У радыусе 80 кіламетраў ад сектара Газы загадана ўсім знаходзіцца ў дамах. Раніцай выехалі з поўначы краіны на Мёртвае мора. Пакуль наш аўтобус не развярнулі, хоць паліцыя стаіць на кожным скрыжаванні.

— Я з Кір'ят-Гата, мы на поўдні. Толькі што разарвалася ракета за дамамі. У полі слуп дыму, — піша чытач Аляксандр, — прама зараз ідзе маштабная атака палестынскіх ракет на гарады Ізраіля. Сірэна спрацавала прыкладна ў сем гадзін раніцы. Панікі няма, але ўжо разоў пяць прыйшлося хавацца ў сховішча. Атака нечаканая. Звычайна заўсёды ёсць «перадгісторыя» — спачатку некалькі дзён разгортваецца крызіс, узаемныя абвінавачванні ў чымсьці, і ўжо потым ідуць абстрэлы.

Таксама Аляксандр распавёў і пра сітуацыю ў горадзе Сдэрот. Паводле яго слоў, туды прарваўся як мінімум адзін аўтамабіль з тэрарыстамі ХАМАС, з якога расстрэльваюць праязджаючыя машыны. Чытач распавёў, што ў Сдэроце баевікі спрабуюць таксама захапіць паліцэйскі ўчастак, і ідзе разлютаваны бой.

— Мы жывем у цэнтры Ізраіля, горад Бат-Ям. Прачнуліся ў 6:20 раніцы ад сірэны. Бамбасховішча ў нас у раёне няма, выбеглі на пляцоўку прама ў піжамах, — піша чытачка Кацярына. — Дзіцяці 1,6 года, загарнулі ў коўдру. З 7:30 у цэнтры стала ціха. Але трывожнасць моцная — незразумела, як дзейнічаць, аэрапорт зачынены. Сядзім, бясконца маніторым навіны. На ўсялякі выпадак склалі пашпарты і грошы. Але нам усё роўна няма куды бегчы ў выпадку поўнамаштабнай вайны. У беларускую амбасаду не звярталіся — што яны скажуць?

— Я не ў Ізраілі, але жонка і дзеці там. Сядзяць у бамбасховішчы. Весяляцца, пакуль я нервуюся, кажуць, шкада, што склад чыпсаў там не арганізавалі. І шлюць фота з чорным дымам на небе, — дзеліцца чытач Міхаіл.

— Пастаянны абстрэл, сотні ракет выпусцілі. Мы ў краіне нядаўна, паўтара года. Але для нас такое напружанне ўпершыню. Дзеці сядзяць у бяспечным пакоі — ён з браняванымі дзвярыма і жалезнымі шторамі на вокнах, метал вельмі тоўсты, — піша Аляксей.

— Пару ракет ўпалі ў горадзе (Аляксей пражывае ў горадзе Ашдод ў паўднёвай частцы краіны). Але ёсць спецыяльныя праграмы, якія апавяшчаюць аб абстрэлах, — працягвае беларус. — Увесь час ідзе абвестка. З розных каналаў. Што рабіць, куды ісці, куды звяртацца. Пажыўшы ў Ізраілі, ты разумееш што самае галоўнае — гэта чалавечае жыццё, а ўсё астатняе на апошні план. Прыемна адчуваць такую падтрымку. А ў беларускую амбасаду не звярталіся. Нават з абстрэламі адчуваеш сябе ў Ізраілі больш абароненым.

ХАМАС пайшоў вайной на Ізраіль: Атака ракетамі, захоп гарадоў, ахвяры

— У Ерусаліме сірэна была два разы. Былі сірэны на поўдні і ў цэнтры краіны, ёсць забітыя сярод мірнага насельніцтва. Уся гэтая сітуацыя — велізарны правал у сістэме бяспекі краіны, звязаны з поўнай недзеяздольнасцю бягучага ўрада, — распавядае Дзяніс. — Сітуацыя сапраўды вельмі дрэнная, людзі кажуць, што такога не было з вайны Суднага Дня, учора дарэчы была яе гадавіна. Тэрарысты захапілі дамы ў гарадах побач з Газай.

— Мы жывем бліжэй да поўначы, у Хайфе. Раніцай прачнулася ад паведамлення суседкі «Уставай, вайна пачалася» — і, напэўна, адчула тое, што і ўкраінцы 24 лютага, невыносна, — дзеліцца Марыя. — Пакуль тут спакойна, але наогул такога не было даўно, калі бот трывогі без прыпынку дасылае абвесткі. Ёсць версія, што можа пачацца эскалацыя і з нашага боку. Вядома, мы сабралі трывожны чамаданчык. Тыя, у каго ёсць мамды (спецыяльныя браняваныя пакоі ў кватэрах), знаходзяцца побач з імі. Тэлефанавала сяброўцы ў Беэр-Шеву (побач з Сектарам Газа) і чула на заднім фоне выбух, гэта жудасна. Усё ў напружанні. У беларускую амбасаду звяртацца не буду — чамусьці мне здаецца, што Ізраіль мяне зможа лепш абараніць, чым тая дзяржава, якая вымусіла з'ехаць.

— Мы беларусы ў Ізраілі, горад Беэр-Шэва. Прачнуліся пад сірэну замест будзільніка. У нас пакуль яны кожныя тры хвіліны. Вось такія побач віды ў нас, — дзеліцца Яна. — Пыталіся ў мясцовых як часта такое адбываецца, яны сказалі што такія частыя сірэны і такая колькасць ракет — гэта рэдкасць. У гэты раз усё больш маштабна — акрамя ракет, прарваліся тэрарысты, якія расстрэльваюць людзей на дарогах.

— Прачнуўся ў 6:30 ад сірэн і выбухаў. Прыкладна ў 8:00 выйшаў на вуліцу. Паліцэйскі аўтамабіль спыніўся, сказалі, каб вяртаўся дадому. Кажуць, што тэрарысты прарваліся са зброяй. У беларускую амбасаду не звяртаўся, бо тут знаходжуся як бежанец, ды і не бачу сэнсу. Чым яны дапамогуць? — рытарычна цікавіцца Мікалай.

— Абстрэлы масавыя, — піша чытач Ягор, — У асноўным цяпер самыя масіраваныя атакі — на поўдні і ў Ерусаліме. Паветраныя трывогі, ёсць відэа, дзе тэрарысты ездзяць і шпацыруюць па некаторых гарадах. Асабліва панікі няма — людзі тут у асноўным падрыхтаваныя. Ёсць усе меры бяспекі. Звяртацца ў беларускую амбасаду асабіста для мяне ніякага сэнсу не мае

— Мы ў Эйлате жывем, гэта самы поўдзень краіны, — распавёў Яўген, — Тут усё ціха. Некалькі знаёмых рэзервістаў ужо з'ехалі ў вайсковыя часткі. Глядзім варыянты паляцець, але гэта на ўсялякі выпадак. Калі стане моцна небяспечна, то паедзем у Егіпет (Шарм-эль-Шэйх) на машыне, а адтуль ужо ў Еўропу.

—У 6:40 прагучала першая сірэна ў Тэль-Авіве, у шабат, калі ўся краіна спіць і адпачывае. Тэрарысты адцягнулі ўвагу ракетамі, каб па зямлі пракрасціся ў Ізраіль. Палестынцы пранікаюць у маленькія гарады і паселішчы на поўдні краіны, расстрэльваюць грамадзянскіх і бяруць іх у палон, захопліваюць ваенную тэхніку. Урад і войска элементарна праспалі вайну, — кажа Арсень, — Але, шчыра кажучы, не страшна, за пяць гадоў ужо звыклая гісторыя. Але так жорстка яшчэ не было. Звяртацца ў беларускую амбасаду не планую. А які сэнс?

— Адбываецца масіраваны абстрэл Ізраіля з Сектара Газа. Ёсць трапленні ў будынкі. У некаторыя месцы праніклі. Я жыву на поўначы, на дадзены момант тут аднаносная ціха, — распавёў Віталь, — Я рэпатрыянт, пераехаў Ізраіль. Да гэтага жаў ва Украіне і там заспеў пачатак вайны. Таму маю ўжо досвед і ўспрымаю тое, што адбываецца, з халодным розумам. Самае галоўнае — не панікаваць у гэтай сітуацыі і сачыць за афіцыныізраільскімі крыніцамі. А беларуская амбасада — гэта апошняя мясца, куды б я звярнуўся.

— Адчуваю сябе выдатна, вядома, трохі ўзбурыла сірэна ў 6:30 раніцы, але за год тут гэта ўжо не ўпершыню, на жаль. Хутка абвыкаеш да ўсяго. Відаць, што многія людзі ў паніцы, асабліва турысты, для іх, магчыма, такая сітуацыя здараецца ўпершыню. Але больш за ўсё выяўляюцца эмоцыі менавіта ў жанчын, мужчыны неяк больш стрымана сябе паводзяць, — распавядае Анастасія. — Пару ракет па Тэль-Авіве збілі. Было вельмі-вельмі гучна. На жаль, ужо ёсць прамыя трапленні на поўдні краіны і ахвяры. Я веру ў ізраільскую армію, яна справіцца з баевікамі. Беларуская амбасада — апошняе месца куды я звярнуся ў сваім жыцці!

— Да абстрэлаў мы прывыклі, рэагуем спакойна. Катоў у нас два, заўсёды выносім іх з сабой у пераносках. Ёсць сумкі экстраныя для сябе і для катоў, — кажа Таццяна. — Але гэтым разам усё больш сур'ёзна. Паведамляюць аб пранікненні тэрарыстаў на тэрыторыю Ізраіля. Некалькі гарадоў бліжэй да Газы пад сур'ёзнай атакай. Пішуць, што бралі закладнікаў, але дзяржава пакуль не пацвердзіла гэтую інфармацыю. Мы сядзім дома, чакаем навін.

— Адчуваю сябе добра, цалкам давяраю ізраільскаму ўраду і Міністэрству абароны. У раёне 6:50 пачуў першую сірэну і выбухі (перахопы ракет «Жалезным купалам»), — распавядае Марк. — У 8:30 здалося, што сітуацыя крыху палепшылася, пайшоў на вуліцу гуляць з сабакам. Сірэны не было, але даносіліся гукі перахопаў ракет над суседнімі з Тэль-Авівам гарадамі (Рышон-ле-Цыён, Бат-Ям). Наколькі я ведаю, ёсць адно прамое трапленне ракеты як у Тэль-Авіве (цэнтр краіны) і на поўдні. На вуліцы поўная цішыня, усе сядзяць дома і ў бамбасховішчы, манітораць навіны і чакаюць указанняў службаў тылу.

Паводле папярэдняй інфармацыі на поўдні краіны ўсё вельмі сур'ёзна, тэрарысты захапілі кантрольна-прапускны пункт, ёсць закладнікі і забітыя сярод мірнага насельніцтва. Як мінімум, адзін вайсковец, мяркуючы па відэа з сацсетак, забіты, цела захопленае тэрарыстамі. Ідуць сутыкненні. На маёй памяці гэта самы сур'ёзны віток канфлікту. Пасяджэнне ваеннага кабінета намечана на 13:30, чакаем вынікаў. Цяпер у краіне ўжо доўгі час існуе палітычная напружанасць, але ў такіх сітуацыях, як сёння, усе працуюць зладжана, апазіцыя ўжо выпусціла сумесную заяву, што цалкам падтрымлівае дзеянне ўрада і метады адказу тэрарыстам. З беларускай амбасадай, зразумела, ніякага жадання кантактаваць няма.