У войска будуць заклікаць з кілою і атлусценнем. Чым гэта можа скончыцца

Некалькі думак пра новыя правілы прызыву.

Мінабароны і Міністэрства аховы здароўя зацвердзілі абноўленую Інструкцыю аб вызначэнні патрабаванняў да стану здароўя грамадзян, звязаных з вайсковым абавязкам. Новаўвядзенні выклікалі ажыятаж у Байнэце. І не толькі сярод шараговых карыстальнікаў сацсетак, але і ў экспертным асяроддзі.
Так, спецыяліст адной з кампаній, якая дапамагае прызыўнікам у рэалізацыі права на адтэрміноўку або ваенны білет, у каментары Радыё Свабода назваў змены ў інструкцыі кардынальнымі.
Паводле яго слоў, новаўвядзенні тычацца ў асноўным тых пунктаў, якія найбольш часта станавіліся прычынай прызнання прызыўнікоў непрыдатнымі да службы.
Эксперт выказаў здагадку, што змены ў інструкцыі з'явіліся з-за недастатковага эфекту ад мінулагодняй прызыўной рэформы.
У Мінабароны падобныя заявы абвяргаюць. Па словах начальніка ваенна-медыцынскага ўпраўлення Міністэрства абароны Дзмітрыя Альховіка, у большай ступені абноўленая інструкцыя тычыцца асобных воінскіх ўліковых спецыяльнасцяў. У цэлым жа вялікую масу прызыўнікоў перамены не закрануць.

Ці маюць права на жыццё асцярогі абывацеляў і экспертаў?

У інтэрв'ю TUT.BY Дзмітрый Альховік распавёў, што новая інструкцыя пазбавілася ад невыразна прапісаных дыягнастычных крытэрыяў, якімі карысталіся прызыўнікі для ўхілення ад службы.
Нагадаем, што тэма ухілістаў чырвонай ніткай праходзіла праз дыскусію аб неабходнасці ўвядзення так званага «закону аб адтэрміноўцы».
Фактычна адначасова з абноўленай інструкцыяй грамадству прадставілі новы ўказ кіраўніка дзяржавы, прысвечаны пакету сацыяльных гарантый для тых, хто адслужыў тэрміновую службу ў войску. Не выключана, што такім чынам улады паклапаціліся і пра пернік, каб паспрабаваць вырашыць праблему прызыву.
Акрамя таго, Аляксандр Лукашэнка нядаўна падтрымаў ідэю замяніць маладым аграрыям тэрміновую ваенную службу на службу ў рэзерве. Кадравы голад у гэтай сферы не першы год хвалюе ўлады. І калі ідэя будзе рэалізаваная, камусці трэба будзе замяніць сабой аграномаў і ветэрынараў на тэрміновай службе.

Ці так добрая ваенная медыцына?

У Мінабароны кажуць, што адной з прычын ўнясення змяненняў у інструкцыю стала тое, што за дзесяць гадоў дзеяння дакумента ў папярэдняй рэдакцыі «медыцына моцна прасунулася наперад».
— З'явіліся новыя метады даследаванняў і дыягнастычныя магчымасці. А значыць, мы можам больш пільна правяраць здароўе прызыўнікоў, — заявіў Зміцер Альховік.
У эфіры «Панарамы» начальнік ваенна-медыцынскага ўпраўлення адзначыў, што ў беларускім войску ёсць усё неабходнае для назірання за прызыўнікамі з медыцынскімі супрацьпаказаннямі.
У студзені на партале Onliner.by ваенны лекар з дзесяцігадовым стажам распавёў аб аспектах сваёй службы. Сярод іншага ён наўпрост звязаў ўнясенне змяненняў у інструкцыю са спробай дзяржавы вырашыць праблему недабору на тэрміновую службу. Прывядзём некалькі цытат:
— Пасля размеркавання гэтая праца больш тычыцца арганізацыі. Вы займаецеся рамонтам медпункта, рамонтам і абслугоўваннем тэхнікі, наладжваеце працу свайго персаналу. Непасрэдна лячэнне займае 10-15 працэнтаў працоўнага часу. (...)
— На самой справе, медыцынскае забеспячэнне салдат Узброеных сіл даволі нядрэннае. Калі хтосці кажа, што ў войску зялёнка і аспірын лечаць усе, то гэта не так. Спектр лекаў даволі шырокі, хапае для ўсяго. Іншае пытанне — кваліфікацыя лекараў. Калі спецыяліст 80-90 адсоткаў часу займаецца гаспадарчымі пытаннямі, то што можна казаць пра яго практычны арсенал? Якое лячэнне ён можа даць пацыенту? (...)
— Камандзіры аддзяленняў ўпэўнены: калі салдат захварэў — сто адсоткаў хоча ухіліцца ад службы. Чамусьці яны лічаць, што лекары усімі сіламі хочуць дапамагчы вайскоўцам у гэтым.
Да тэмы адносінаў да хворых у войску вернемся крыху пазней, а пакуль некалькі прыкладаў з нядаўняга мінулага.
1 верасня 2013-га ў Печах памёр 18-гадовы тэрмінавік. Афіцыйная прычына — вострая каранарная недастатковасць з прычыны ішэмічнай хваробы сэрца.
У пачатку жніўня 2014 га вайсковец 120-й асобнай гвардзейскай механізаванай брыгады Мінска памёр у выніку менінгакокавай інфекцыі.
12 верасня таго ж года ў адной з частак Мінска памёр салдат тэрміновай службы. Папярэдняй прычынай смерці называлі вострую сардэчную недастатковасць на фоне ішэмічнай хваробы сэрца.
20 ліпеня 2019-га ў Карэліцкім раёне памёр 26-гадовы Міхаіл Рыштоўскі, якога камісавалі з войска з анкалагічным захворваннем на чацвёртай стадыі. Родныя маладога чалавека сцвярджалі, што яго прызвалі ў армію ўжо з ракам. Паводле афіцыйнай інфармацыі, хвароба з'явілася падчас службы.

Аб магчымых наступствах

Гісторыя Міхаіла Рыштоўскага паказальная па некалькіх прычынах. Па словах яго родных, у армію ён патрапіў з-за недабору прызыўнікоў. Нібыта яго прызвалі, нягледзячы на ​​дрэнныя аналізы.
У частцы, па сцвярджэнні родных салдата, яму аказвалі няякасную меддапамогу, а камандаванне і калегі расцэньвалі яго частыя скаргі на здароўе як спробу «адкасіць» ад службы.
З асабістага вопыту. У першыя дні службы я пашкодзіў ступню. Нага стала моцна апухаць, але з-за інтэнсіўнай падрыхтоўкі да цырымоніі прыняцця вайсковай прысягі мне далёка не адразу дазволілі звярнуцца ў медчастку.
Туды я трапіў толькі тады, калі нага перастала ўлазіць у бот, а маю кульгавасць падчас страявой падрыхтоўкі было ўжо немагчыма ігнараваць. І праз 17 гадоў я памятаю стаўленне да сябе ў тыя дні з боку таварышаў па службе і камандзіраў: пераважная большасць падазравала мяне ў наўмысным траўміраванні.
Калі горшыя меркаванні крытыкаў новаўвядзенняў спраўдзяцца, нас могуць чакаць некалькі вельмі непрыемных момантаў. Па-першае, нельга выключаць рост колькасці інцыдэнтаў у войску, падобных да гісторыі Рыштоўскага.
Па-другое, з'яўленне ў частках людзей са спецыфічнымі дыягназамі можа дадаць напружанасці. З аднаго боку, патрапіўшы на службу, такія прызыўнікі фактычна губляюць права на асаблівае да сябе стаўленне. З іншага, наяўнасць салдата з кілою або праблемамі з сэрцам накладвае на яго камандзіраў дадатковую адказнасць.
Нескладана здагадацца, якой будзе служба ў маладога чалавека з залішняй вагой. Згодна з новымі правіламі іх цяпер будуць прызываць, калі атлусценне выклікана не хваробамі, а ладам жыцця і няправільным харчаваннем.

Ці ёсць у Беларусі "лёгкія" войскі?

Адказваючы на ​​пытанні TUT.BY, Дзмітрый Альховік запэўніў, што прызыўнікі, прыдатныя да службы з абмежаваннямі, будуць адпраўляцца ў войска, дзе няма моцнай фізічнай нагрузкі: «Гэта значыць, яны не трапяць у сілы спецыяльных аперацый, памежныя і ўнутраныя войскі».
З асабістага вопыту. З-за праблем з сэрцам я не атрымаў першую ступень прыдатнасці і быў адпраўлены ў радыётэхнічны полк. Як мне сказалі ў ваенкамаце, у «лёгкую» частку, у якой мне не пагражаюць вялікія нагрузкі.
За год службы мне давялося грузіць вагоны мяшкамі з бульбай, падымаць ўручную бярвёны на прычэп, пераносіць мармуровыя пліты вагой паўтоны, гадзінамі расчышчаць пляц і дарогі ад снегу.
Паводле gazetaby.com