Налічыць тысячу рублёў сярэдняга заробку не ўдалося. Ці атрымаецца зарабіць?

У банку вакансій большасць прапаноў з заробкам ніжэй за 400 рублёў.

Кіраўніцтва краіны ледзь не маннай нябеснай лічыць сярэдні заробак у тысячу рублёў, тады як большая частка занятых у эканоміцы працуе за значна больш сціплыя грошы. Больш за тое, рост заробкаў не з'яўляецца тэндэнцыяй. Перыядамі заробкі падаюць. Нават на высокааплатных пасадах.

Падняць заробак «любымі шляхамі» — не варыянт

Сярэдні заробак у краіне ніяк не дапаўзе да запаветнай тысячы рублёў. У сакавіку ў параўнанні з лютым ён павялічыўся на 76,4 рублі (на 9%) і склаў 926,8 рублі.
Рост адбыўся пасля двухмесячнага падзення: у студзені 2018 га ў параўнанні са снежнем 2017-га заробак знізіўся на 136,3 рублі (на 13,7%) і склала 859 рублёў, у лютым у параўнанні са студзенем — яшчэ на 8,6 рубля (на 1%) да 850,4 рублі.
Ва ўрадзе ёсць разуменне, што беларусы атрымліваюць мала, у рэгіёнах асабліва.
Прэм'ер-міністр Андрэй Кабякоў па выніках нядаўняй нарады ў кіраўніка дзяржавы паведаміў журналістам, што задача росту сярэдняй зарплаты ў Беларусі будзе вырашацца з упорам на адсталыя прадпрыемства.
Прэм'ер-міністр канстатаваў, што па выніках сакавіка не ўдалося ў поўнай меры выканаць задачу па дасягненні сярэдняй зарплаты ў Беларусі на ўзроўні снежня 2017 года: «Дэ-факта атрымалася, што мы ў сакавіку трошкі не дасягнулі гэтага паказчыка».
Аднак відавочна, што раптам зарабляць больш беларусы не стануць. На гэты конт гранічна ясна выказаўся міністр эканомікі Уладзімір Зіноўскі: «Я проста вам хачу сказаць, што ніколі «любымі шляхамі» ні ўрад, ні тым больш кіраўнік дзяржавы не ставілі такой задачы. На канкрэтных прадпрыемствах павінна ўсё ж прадукцыйнасць працы апярэджваць рост заработнай платы, тады атрымаецца добры баланс, тады будзе расці заработная плата».

У банку вакансій — прапановы з заробкам у 6 рублёў

Мяркуючы па прапановах банка вакансій, працэс будзе ісці цяжка. У рэгіёнах, ды і ў сталіцы, многія і не мараць пра сярэдні заробак па краіне. У Рэспубліканскім банку вакансій у большасці выпадкаў можна знайсці толькі малааплочаную працу.
Банк вакансій абнаўляецца практычна штодня. Напрыклад, 7 мая ў ім было 66 267 вакансій, а 8 траўня — ужо 67 712. Здавалася б, працы хапае — толькі выбірай па душы і уменнях! Аднак у базе дадзеных занадта шмат прапаноў з заробкамі, за якія немагчыма пражыць, а таксама фармальных аб'яў аб пошуку работніка на месца, якое на самай справе ўжо занята.
Асабліва дзіўнымі здаюцца прапановы аб працы на сотыя долі стаўкі з зарплатай у памеры некалькіх рублёў. Напрыклад, на 6 рублёў зарплаты (0,02 стаўкі) шукаюць кухоннага працоўнага ў Большеэйсмантаўскі яслі-сад.
Працадаўцы называюць такія вакансіі хвастамі — гэта гадзіны, якія засталіся пасля таго, як іншыя работнікі ўзялі на сябе дапушчальную па працоўным заканадаўстве нагрузку.
Па сутнасці, гэта фіктыўныя вакансіі, і калі за кошт такіх прапаноў аб працы папаўняецца банк вакансій, прычын для радасці няма. Гэта значыць інфармацыя банка вакансій нават у агульных рысах не адлюстроўвае рэальнага стану рынку працы.
Большая частка вакансій у банку (34 563 з 67 712) — гэта прапановы з заробкамі да 400 рублёў, у тым ліку 16 765 — да 305 рублёў. Уласна мінімальную зарплату (305 рублёў) прапануюць да 13 177 вакансіях.

Заробкі сталі менш нават у тых, хто зарабляе больш за іншых

З заробкам ад 1000 рублёў працы ў рэспубліканскім банку вакансій значна менш — 2643 прапановы, з якіх 958 — у Мінску.
Самыя высокія зарплаты прапануюць топ-менеджэрам або эксклюзіўным спецыялістам, напрыклад, грамадзянскім лётчыкам. У лютым 2018 года менавіта пілоты апынуліся на першым месцы па заробках. Камандзіру (пілот, лётчык) паветранага судна ў авіякампаніі «Белавія» можна было разлічваць на зарплату ў 20 000 рублёў. У цяперашні час, мяркуючы па інфармацыі Рэспубліканскага банка вакансій, на тую ж пазіцыю «Белавія» шукае спецыяліста, якому прапануецца зарплата 12 000 рублёў.
Ці азначае гэта, спыталі Naviny.by ў прэс-службе нацыянальнага авіяперавозчыка, што заробкі пілотаў кампаніі знізіліся. Як растлумачылі ў «Белавія», зарплаты не ўпалі, проста раней даваўся «брудны» аклад без уліку выплаты падаткаў. «Наогул жа, выніковая сума заўсёды залежыць ад налёту канкрэтнага спецыяліста», — адзначылі ў «Белавія».
У топ-5 самых высокааплатных вакансій пасаду пілота «Белавія» па-ранейшаму ўваходзіць:
1. дырэктар, ТАА «Йуск» (зарплата ад 17 093,03 рубля)
2. дырэктар, унітарнае прадпрыемства «Медыцынская Рэсурсная Кампанія» (ад 12 790 рублёў)
3. камандзір (пілот, лётчык) паветранага судна-інструктар, «Белавія» (ад 12 000 рублёў)
4. начальнік вытворчасці, ЗТАА «ЭфесТрэйд БіУай» (ад 11 800 руб.)
5. дырэктар, ЗТАА «АРХІГРУП» (ад 8400 рублёў)
Адзначым, што і ў канцы 2017-га, і ў пачатку 2018 га ў рэйтынгу па заробках таксама лідзіравалі дырэктары, пілоты, а таксама спартыўныя трэнеры нацыянальных каманд. Аднак на першых пазіцыях тады былі прапановы з заробкамі ад 20 тысяч рублёў, цяпер яны значна ніжэй.

IT-сектар праблем у эканоміцы не заўважае

Кіраўнік беларускага офіса міжнароднай кампаніі па пошуку топ-менеджэраў Pedersen & Partners Лола Трапш згодная з назіраннем Naviny.by аб тым, што заробкі топ-мэнэджэраў у апошнія гады некалькі зменшыліся:
«Я б сказала, што ў агульнай масе памер заробкаў знізіўся, хоць гэты агульны вывад некалькі нацягнуты, бо шмат што залежыць ад сферы, у якой працуе бізнэс. Напрыклад, на сектары IT праблемы бізнесу наогул не адбіліся. На іншых індустрыях Беларусі і, адпаведна, на тамтэйшых заробках негатыўна адбілася ўвядзенне санкцый супраць Расіі».
Лола Трапш лічыць, што ўзмацненне жорсткасці патрабаванняў да кандыдатаў на вакансіі топ-менеджэраў дэманструе «вытанчаныя кампетэнцыі — гэта таксама ўскоснае або схаванае зніжэнне заробкаў».
Да такіх кампетэнцыяў можна аднесці веданне экзатычных або мноства моў, досвед працы на знакавых пасадах за мяжой, складана спецыялізаваныя навыкі і гэтак далей.
У 2018 годзе высокія патрабаванні на пазіцыі з вельмі вялікі па беларускіх мерках заробкам застануцца і будуць толькі ўзмацняцца жорсткасць, а заробкі топ-мэнэджараў будуць ледзь павялічвацца.
Лола Трапш адзначыла, што цяпер у Беларусь вяртаюцца топ-менеджэры, калісьці якія з'ехалі з краіны. На топавыя пасады ахвотна прыязджаюць і расіяне, і еўрапейцы. І працадаўца, асабліва ў разнастайных кампаніях, часам аддае перавагу не беларусу-кіраўніку, а замежніку:
«Вельмі многія звяртаюцца да таго, каб наняць кіраўніка з боку, які нічым не звязаны ў Беларусі, прысвеціць 120% свайго часу працы і без сантыментаў будзе вырашаць пытанні ўласніка або кампаніі».
«Затое ў беларусаў ёсць свае плюсы: выканаўчасць, адказнасць, а ўзровень прыстойнасці ў разы вышэй. Дарэчы, такая слава ў беларускіх спецыялістаў і за мяжой», — адзначыла Лола Трапш.