Кнігі Някрасава, Тургенева, Бялінскага і Салтыкова-Шчадрына — небяспечныя для дзяцей
Сучасная сістэма адукацыі ў Расіі не дае спакою чыноўнікам. Цяпер яны сур'ёзна маюць намер не толькі перагледзець школьны курс рускай літаратуры, але і выпрацаваць адзіную канцэпцыю выкладання класічных твораў дзецям. Асноўнай задачай настаўніка стане выхаванне юных патрыётаў і моцных сем'янінаў. І таму творчасць Астроўскага, Някрасава і Тургенева павінна падавацца такім чынам, каб іх героі не сталі ўзорамі для пераймання.
У гутарцы з карэспандэнтам «Известий» Павел Пажыгайла, старшыня камісіі Грамадскай Палаты па захаванні гісторыка-культурнай спадчыны, распавёў, што атрымаў прапанову ўзначаліць
групу па стварэнні падручніка па рускай літаратуры. Пад яго кіраўніцтвам будуць распрацаваныя новыя
прынцыпы выкладання літаратуры.
Настаўнікі будуць арыентаваныя на «выхаванне ў дзецях праз літаратурныя вобразы гонару за нашу шматнацыянальную краіну, глыбокага і спакойнага патрыятызму, павагі да розных культур, на
фарміраванне ў вучняў каштоўнасцяў моцнай традыцыйнай сям'і».
Пры гэтым цэлы шэраг твораў рускай класікі XIX стагоддзя не адпавядае гэтым мэтам і таму яны павінны падавацца такім чынам, каб іх героі выклікалі ў школьнікаў пачуццё адвяржэння і не
з'явіліся прыкладамі для пераймання. Іх вывучэнне, па словах Пажыгайлы,
«варта паставіць пад асаблівы кантроль», і таму педагогі атрымаюць выразныя рэкамендацыі аб тым, што менавіта варта распавядаць. Такім чынам,
чыноўнікі прапануюць максімальна спрасціць складаныя супярэчлівыя характары персанажаў, амаль адмаўляючы вучням у праве праводзіць самастойны аналіз твораў.
У спіс «небяспечнай» літаратуры ўключаны «Навальніца» Аляксандра Астроўскага, «Бацькі і дзеці» Івана Тургенева, грамадзянская лірыка Мікалая Някрасава, крытычныя творы Вісарыёна Бялінскага і казкі майстры сацыяльна-палітычнай сатыры Міхаіла Салтыкова-Шчадрына.
«Кацярына з
«Навальніцы» — гэта проста няшчасная дзяўчына, якая паддалася
жарсцям, не змагла справіцца з імі і скончыла жыццё самагубствам. Іншы прыклад: Таццяна
Ларына з «Яўгенія Анегіна» — яна выйшла замуж, яна шчаслівая. З аднаго боку, жарсці, якія могуць
прывесці да самагубства, а з другога —мудрае пераадоленне
жарсцяў», — дзеліцца сваім веданнем рускай класікі
Пажыгайла.
Выказаўся ён і з нагоды творчасці Мікалая Гогаля,
парэкамендаваўшы пачаць яго вывучэнне толькі ў старэйшай школе. Пажыгайла
адзначыў, што галоўнае ў «Рэвізору»«не
высмейванне царскіх чыноўнікаў, як гэта разумелася ў савецкі час, а пакуты адной душы, дзе кожны з герояў — гэта
розныя грахі».
Разам з гэтым камісія Грамадскай
палаты прапануе выключыць са школьнай праграмы раман Міхаіла Булгакава«Майстар і Маргарыта». Чыноўнікі асцерагаюцца, што навучэнцы
11 класа ва ўзросце 17-18 гадоў занадта моцна захапляюцца фантастычнымі выявамі, «не разумеючы творчую задачу
Булгакава». І бацькі, якія дазваляюць дзецям
чытаць літаратуру не па ўзросту, напрыклад Пялевіна і Уліцкую, паступаюць няправільна.
«Я лічу, што гэтую кнігу трэба ў інстытуце выкладаць. Вядома, хто-небудзь хоча, каб дзіця было цалкам вольнае, як Раскольнікаў. Але я лічу, што гэтая свабода, гэтак жа, як свабода Базарава,
вядзе да трагедыі», — прыводзіць словы Паўла Пажыгайлы газета
«Известия».
Аб неабходнасці перагляду курса рускай літаратуры загаварылі ў пачатку лютага, калі прэзідэнт Уладзімір Пуцін раскрытыкаваў Расійскую акадэмію адукацыі за распрацоўку новай школьнай праграмы. У ёй былі выдзелены вучэбныя гадзіны на вывучэнне творчасці сучасных аўтараў, тады як для твораў Аляксандра Купрына і Мікалая Ляскова месца не знайшлося.