Белы дом раскрыў сакрэтныя правілы Трампа па ўдарах па-за баявых зон

Адміністрацыя прэзідэнта ЗША Джо Байдэна апублікавала правілы нанясення удараў за мяжой па-за зонамі баявых дзеянняў, якія былі таемна выдадзены папярэднім кіраўніком дзяржавы Дональдам Трампам. Пра гэта піша The New York Times (NYT).

Газета адзначае, што ў кастрычніку мінулага года яна сумесна з Амерыканскім саюзам абароны грамадзянскіх свабод (ACLU) дамаглася праз суд раскрыцця гэтых матэрыялаў у рамках закона аб свабодзе інфармацыі (FOIA). У правілах, у прыватнасці, гаворка ідзе пра дзеянні спецназу і нанясенні удараў беспілотнікамі па-за зонамі баявых дзеянняў. «Адміністрацыя Байдэна атрымала ў спадчыну гэтую справу і запатрабавала адтэрміноўкі, але цяпер выканала патрабаванне, падаўшы копію абодвум пазоўнікам», - піша NYT.
У агучаных правілах, якія былі выдадзеныя Трампам ў 2017 годзе для контртэрарыстычных аперацый «прамога дзеяння», гаворыцца, напрыклад, што ў іх прыярытэт аддаецца не ліквідацыі тэрарыстаў, а іх захопу для далейшага атрымання выведвальнай інфармацыі.
Як адзначае выданне, неабходнасць у падобных аперацыях з'явілася з-за схільнасці буйных тэрарыстычных груповак дзейнічаць з дрэнна кіраваных тэрыторый або непрызнаных дзяржаў, дзе мала або зусім няма амерыканскіх войскаў на месцах, а таксама адсутнічаюць або дрэнна функцыянуюць мясцовыя органы правапарадку, да прыкладу, у некаторых раёнах Пакістана, Йемена, Самалі і Лівіі.
ЗША, як піша NYT, пачалі карыстацца беспілотнікамі пры адміністрацыі Джорджа Буша - малодшага. Іх выкарыстанне рэзка ўзрасло пры Бараку Абаме, які ў 2013 годзе увёў збор правілаў, закліканых рэгуляваць такія аперацыі і абмяжоўваць іх празмернае выкарыстанне. Пры правядзенні аперацый патрабаваліся міжведамасныя праверкі на высокім узроўні, якія б адказвалі на пытанне, ці ўяўляе падазраваны ў тэрарызме пагрозу для амерыканцаў. Таксама спецслужбы павінны былі даць гарантыі, што сярод грамадзянскіх не будзе ахвяр.
У кастрычніку 2017 года Трамп замяніў сістэму Абамы на больш дэцэнтралізаваную, піша газета. Гэта дазваляла кіраўнікам аперацый на месцах вырашаць, праводзіць іх ці не.
NYT адзначае, што многія прадстаўнікі нацыянальнай бяспекі часоў Абамы вярнуліся ў адміністрацыю Байдэна, што дае надзею на тое, што ўнесеныя Трампам змены будуць хаця б часткова адменены. Адміністрацыя Байдэна, як паведамляе газета, прыпыніла дзеянне правілаў эпохі Трампа ў першы ж дзень яго знаходжання ва ўладзе і ўвяла часовую палітыку, патрабуючы адабрэння Белага дома для меркаваных удараў за межамі ваенных зон Афганістана, Ірака і Сірыі. У той жа час каманда Байдэна прыступіла да аналізу таго, як палітыка эпохі Абамы і Трампа працавала - як на паперы, так і на практыцы, - з прыцэлам на распрацоўку сваёй уласнай, піша NYT.
Па словах чыноўнікаў, знаёмых з унутранымі абмеркаваннямі, першапачаткова чакалася, што агляд Байдэна і абмеркаванне патэнцыйнай новай палітыкі аперацый «прамога дзеяння» працягнуцца 60 дзён. Аднак зараз адміністрацыя хоча падоўжыць гэты працэс на тэрмін да шасці месяцаў.
Па іх словах, абмеркаванне замарудзілася з-за спробы атрымаць надзейныя параўнальныя дадзеныя пра ахвяры сярод грамадзянскага насельніцтва ў выніку мінулых удараў, а таксама з-за спрэчак аб тым, ці былі верныя ацэнкі вайскоўцаў.
Абмеркаванне таксама ўскладніліся рашэннем Байдэна вывесці войскі з Афганістана. «Адміністрацыя мае намер захаваць здольнасць наносіць ўдары па любых узніклых тэрарыстычных пагрозах, якія пасля могуць зыходзіць адтуль, што ўпершыню зробіць яе падпарадкаванай правілам нанясення ўдараў з паветра, у тым ліку з выкарыстаннем беспілотных лятальных апаратаў, за межамі звычайных зон баявых дзеянняў», - гаворыцца ў публікацыі.