Урад Беларусі заклікалі спыніць дарожнае будаўніцтва на Альманскіх балотах

Міжнародная рабочая група па захаванні балот заклікае спыніць будаўніцтва дарогі на Альманскіх балотах. Рэзалюцыя пра гэта накіравана ў Мінпрыроды, Мінлясгас і МЗС Беларусі, а таксама ў сакратарыяты Рамсарскай і Бернскай канвенцый.

Дарога на Альманскіх балотах. Фота Івана Мураўёва

Дарога на Альманскіх балотах. Фота Івана Мураўёва


Міжнародная рабочая група па захаванні балот (IMCG) занепакоеная планамі будаўніцтва сістэмы дарог на Альманскіх балотах у Беларусі. Палескі лясгас ужо вядзе тут «лесавозную дарогу № 3», якая часткова пракладзеная па некранутым балоце, што прывядзе да парушэння гідрарэжыму і ландшафту гэтага ўнікальнага прыроднага комплексу. У планах лясгаса пабудаваць яшчэ дарогі № 4 і № 5, якія канчаткова парэжуць Альманскія балоты — самую буйную трансмежную Рамсарскую тэрыторыю ў Еўропе, якая яшчэ захаала свой натуральны стан.
Рэзалюцыя аб спыненні будаўніцтва дарогі была прынята на 18-й Генеральнай асамблеі ў Утрэхце (Нідэрланды), якая праходзіць кожныя 2 гады. Удзельнікі Асамблеі прадстаўлялі 23 краіны шасці кантынентаў.

Кошт дарогі № 3 — каля 1 млн долараў. IMCG устрывожаная мэтазгоднасцю такіх інвестыцый. «Заяўленая мэта будаўніцтва сістэмы дарог — палегчыць доступ тэхнікі для барацьбы з пажарамі. Аднак пажары, як правіла, не нясуць сур'ёзнай пагрозы неасушаным тарфянікам, так як тарфяная глеба пастаянна затопленая вадой. Наадварот, эфект дамбы з аднаго боку дарогі можа прывесці да падзення ўзроўню вады з другога боку дарогі, што разам з павелічэннем даступнасці тэрыторыі для людзей і машын павялічвае, а зусім не памяншае рызыку пажараў», — гаворыцца ў рэзалюцыі.

Бульдозеры руйнуюць найвялікшы балотны комплекс Еўропы


Балотаведы і прыродаахоўнікі IMCG заклікаюць да перагляду планаў і спынення праекта. Яны гатовыя даць беларускаму ўраду свой вопыт і экспертныя веды для пошуку экалагічна адказнага рашэння. «Мы прапануем гэтую падтрымку як прызнанне міжнароднай важнасці Альманскіх балот», — заяўляецца ў рэзалюцыі.
Навукоўцы адзначылі ўнікальныя асаблівасці Альманскіх балот, з-за якіх гэты комплекс мае такую высокую міжнародную каштоўнасць.
Па-першае, гэта буйная прыродная тэрыторыя, што для Еўропы — вельмі вялікая рэдкасць. Буйны памер і недаступнасць дазваляюць захоўваць дзікую прыроду і біяразнастайнасці без прыцягнення вялікіх рэсурсаў.
Па-другое, унікальная разнастайнасць тыпаў балотаў фармуе найбольшы ў Еўропе комплекс нізінных, пераходных і верхавых балот, захаваных у іх натуральнай занальнасці. Альманскія балоты маюць статус тэрыторыі асаблівай прыродаахоўнай значнасці Ізумруднай сеткі, выдзеленай у рамках Бернскай канвенцыі, якую наша краіна падпісала ў 2013 годзе.
Па-трэцяе, дзякуючы велічыні ахоўнага прыроднага комплексу тут пасяліліся вялікія групоўкі буйных відаў дзікіх жывёл: воўк, рысь, змяяяд, барадатая няясыць, вялікі арлец, якому пагражае глабальнае знікненне. Альманскія балоты маюць статус тэрыторыі, важнай для птушак і біяразнастайнасці.
Якія яшчэ пагрозы ад будаўніцтва дарог на Альманах бачаць балотаведы?
Па-першае, дарогі спрасцят доступ людзей у месцы, якія раней былі цяжкадаступнымі, і палегчаць эксплуатацыю тарфянікаў.
Па-другое, дарогі будуць дзейнічаць як калідоры рассялення інвазіўных відаў раслін і жывёл.
Па-трэцяе, існуе верагоднасць таго, што дарогі зменяць мясцовыя эка-гідралагічныя ўмовы і вельмі негатыўна паўплываюць на экалагічную цэласнасць балотнага комплексу.
IMCG падкрэслівае, што найбуйнейшыя балотныя масівы, захаваныя ў натуральным стане, у любой частцы свету павінны быць захаваны як здабытак чалавецтва і каштоўныя прыродныя тэрыторыі. Гэта таксама важна для навуковых даследаванняў, у тым ліку па захаванню і аднаўленню балот, якія з-за неразумнага выкарыстання прыйшлі ў заняпад.
Аляксандр Вінчэўскі, дырэктар грамадскай арганізацыі «Ахова птушак Бацькаўшчыны», упэўнены: «Альманскія балоты — унікальны па сваёй структуры і маштабу комплекс балот не толькі для Беларусі і Еўропы. Страціць іх лёгка, аднавіць — немагчыма. Калі ўрад не чуе нас, можа ён прыслухаецца да голасу спецыялістаў сусветнага ўзроўню, аб'яднаных у гэтай групе?».
Паводле прэс-рэлізу