«Лукашэнка плануе падняць на вайну народ, які ён 30 гадоў вучыў ні пры якіх акалічнасцях нікуды не падымацца»
Згодна з беларускай прапагандай, атрады «народнага апалчэння» ўжо створаны пры некалькіх сельсаветах. А міністр абароны Віктар Хрэнін разлічвае нават пашырыць яго колькасць да 100-150 тысяч чалавек. Аднак ёсць вялікія сумневы, што абаронны патэнцыял атрымаецца нарасціць такім экстэнсіўным спосабам.
Прыняты дэпутатамі законапраект аб народным апалчэнні павінен прайсці другое чытанне ў ніжняй палаце парламента і атрымаць ухваленне ў Савеце Рэспублікі, піша Генадзь Лук’яновіч у «Белнавінах».
«У 50 гадоў мужчыны здымаюцца з вайсковага ўліку. Прызваць іх на службу нельга. А атрады дазволяць грамадзянам стаць на абарону Айчыны», — кажа намеснік старшыні Пастаяннай камісіі па нацыянальнай бяспецы Палаты прадстаўнікоў Ігар Мартынаў.
«Пры распрацоўцы законапраекта ўлічылі негатыўны досвед Украіны, калі там бескантрольна раздавалі зброю. У выніку — бандытызм, марадзёрства», — упэўнены ён.
Мабыць, на думку ўлад, зброю цалкам можна замяніць энтузіязмам мас. Хоць вось у гэтым і ёсць самыя вялікія сумневы.
Вядома, пры дапамозе прапаганды можна абдурыць, але ёю нельга падмяніць матывацыю. Давайце паглядзім на суседнюю Расію: у Пуціна таксама цэлая армія прапагандыстаў працавала над праектам «народнай вайны» і «барацьбой з фашызмам на далёкіх подступах». Але, калі атрады ўзброенай рускай апазіцыі прыйшлі на тэрыторыю Белгародчыны, ніякая самаабарона не стала на іх шляху.
Мабыць, так і адрозніваецца рэакцыя грамадства таталітарнага ад рэакцыі грамадства дэмакратычнага.
Кіраўнікі сучаснай Беларусі, насамрэч, патрабуюць ад суграмадзян не патрыятызму, а максімальнай безыніцыятыўнасці, кіравальнасці, адсутнасці ўласнага меркавання. У Беларусі, як і ў Расіі, дзесяцігоддзямі ідзе негатыўная селекцыя, мэта якой — грамадства, пазбаўленае нават зародкаў ініцыятывы. Несумненна, такім лягчэй кіраваць. Але ёсць і адваротны бок: такое грамадства зусім не гатова падняцца на абарону кіруючага рэжыму.
Як мы бачылі на прыкладзе Бранскай вобласці, асноўная маса расійцаў млява лаяла «рускіх бандэраўцаў», седзячы на канапах і назіраючы па тэлевізары падзеі ў Шабекіна. І адначасова з тым зусім не гарэла жаданнем запісвацца ў добраахвотнікі і бегчы ратаваць белгародскіх «братоў».
Нягледзячы на тое, што замеры стабільна паказваюць 80-90% ухвалення расійцамі «спецаперацыі», гэта зусім не адбілася на жаданні браць у ёй удзел. Грамадства, выхаванае на прынцыпе каральнасці любой ініцыятывы, не можа рэагаваць на падзеі інакш, чым па-шарыкаўску: «на ўлік стану, а ваяваць — кукіш з маслам».
І мы ж ужо бачылі падобнае, калі з 16 мільёнаў членаў КПСС ніхто ў 1991-м годзе не пабег пратэставаць супраць распаду СССР.
Хутчэй за ўсё, падобнае здарыцца і з беларусамі. Улады абяцаюць і курсы ваеннай падрыхтоўкі для ўсіх студэнтаў, і зводныя падраздзяленні рыбінспектараў і егераў. Але ці будзе гэта працаваць — вялікае пытанне.