З замежных кампаній з беларускімі каранямі ў Беларусі хочуць браць падатак з усяго сусветнага даходу

Замежныя кампаніі могуць прызнаць беларускімі з сур'ёзнымі фінансавымі наступствамі: іх прымусяць плаціць падаткі з усіх сусветных даходаў у бюджэт краіны. Такое палажэнне прапісана ў новай рэдакцыі Падатковага кодэкса, які павінен уступіць у сілу з 1 студзеня 2019 года.

Што зменіцца ў заканадаўстве і як гэта паўплывае на беларускіх уласнікаў замежных кампаній, патлумачылі юрысты кампаніі REVERA Кацярына Папова і Валянцін Анікін.

Як месца рэгістрацыі ўплывае на плацяжы ў беларускі бюджэт?

Падатковае заканадаўства падзяляе арганізацыі на беларускія і замежныя — па месцы рэгістрацыі.
Беларускія кампаніі плацяць падаткі ў бюджэт краіны з усяго сусветнага даходу: і ўнутры краіны і за мяжой. Замежныя кампаніі выплачваюць у бюджэт Беларусі толькі падаткі па дзейнасці, даходах і маёмасці на тэрыторыі рэспублікі.

Ці могуць цяпер замежныя кампаніі прызнаць беларускімі?

У дзеючай рэдакцыі Падатковага кодэкса (15-ы артыкул) сказана, што пры адсутнасці (бяздзейнасці) месца дзяржрэгістрацыі кампаніі, яно вызначаецца:
- па месцазнаходжанні вышэйшага органа кіравання;
- па месцы, дзе прымаюцца ключавыя кіраўніцкія рашэнні;
- па месцы, у якім знаходзяцца асноўныя бухгалтарскія дакументы;
- па месцы жыхарства кіраўніка або заснавальніка.
Цяпер няма актыўнай практыкі выкарыстання гэтага артыкула і перакваліфікацыі замежных кампаній у беларускія для наступных дадатковых спагнанняў падаткаў.

Як зменіцца падыход?

На стадыі грамадскага абмеркавання і падрыхтоўкі новай рэдакцыі Падатковага кодэкса ў парламент артыкул 15 быў некалькі разоў зменены.
У апошняй рэдакцыі крытэрыі для прызнання замежнай кампаніі беларускай дэталізаваны і пашыраны. Гэта можа адбыцца ў наступных выпадках:
- у адпаведнасці з міжнароднай дамовай Беларусі па падатковых пытаннях, палажэнні якой вызначаюць рэзідэнцтва арганізацыі;
- у выпадку бяздзейнасці замежнай арганізацыі ў дзяржаве, па заканадаўстве якой яна створана, і знаходжання месца яе фактычнага кіравання ў Беларусі.
Замежныя кампаніі рызыкуюць стаць падатковымі рэзідэнтамі Беларусі перш за ўсё ў тым выпадку, калі за мяжой у іх не будзе рэальна працуючага выканаўчага органа: дырэктара, кіраўніка або акцыянераў — у залежнасці ад таго, хто займаецца бягучым кіраўніцтвам дзейнасці арганізацыі, папярэджваюць спецыялісты.
Падобныя нормы накіраваны на барацьбу з фіктыўнымі і сапраўды бяздзейнымі на тэрыторыі замежных дзяржаў кампаніямі, якія рэальна кіруюцца з тэрыторыі Беларусі.
— Якой будзе правапрымяняльная практыка, пакуль незразумела. Будзе вельмі сумна, калі яна пойдзе па фармальным шляху і падаткі будуць даналічвацца, напрыклад, проста з-за таго, што ў кіраўніка замежнай арганізацыі беларускае грамадзянства або агульны сход акцыянераў будзе праводзіцца на тэрыторыі нашай краіны, — кажуць юрысты.

Хто трапляе ў зону рызыкі?

- Гандлёвыя кампаніі, якія былі створаныя для зручнасці працы з нерэзідэнтамі.
Такія кампаніі, напрыклад, часта ствараліся ў РФ для афармлення дакументаў па імпарце з Беларусі і выплаты ўвазнога ПДВ — з ім, як вядома, расійскія кампаніі самастойна ніколі не хацелі звязвацца.
- Транспартныя і транспартна-экспедыцыйныя кампаніі, у якіх асноўныя заказчыкі — нерэзідэнты.
Кіраўніцтва дзейнасцю такіх кампаній не заўсёды патрабуе пастаяннай прысутнасці на тэрыторыі замежнай дзяржавы: перамовы, перапіска і іншыя працэсы, як правіла, вядуцца праз інтэрнэт, а праблемныя пытанні, звязаныя з рухам грузаў, можна вырашаць з любой кропкі свету.
- IT-кампаніі.
Спецыфіка бізнесу дазваляе зарэгістраваць кампанію ў зручнай юрысдыкцыі, але кіраваць ёй з Беларусі і тут жа мець штат супрацоўнікаў.
- Замежныя кампаніі, звязаныя з беларускім бізнесам.
Пад гэта вызначэнне падыходзяць кампаніі, дырэктары якіх жывуць у Беларусі, адсюль ажыццяўляюць аператыўнае кіраўніцтва, а ключавыя рашэнні ездзяць прымаць па месцы рэгістрацыі.

У чым небяспека для беларускага бізнесу?

Пакуль адкрытым застаецца пытанне, ці не прывядуць такія змены да пакарання добрасумленных кампаній, якія рэгістравалі бізнес за мяжой для сваёй зручнасці і не спрабавалі атрымаць падатковую выгаду або ўхіліцца ад выплаты падаткаў.
Таксама незразумела, ці распаўсюджваецца артыкул 15 Падатковага кодэкса на рэзідэнтаў ПВТ, якім дэкрэт № 8 дазволіў кіраваць замежнымі кампаніямі выдалена з Беларусі.
З прапісаных палажэнняў пакуль незразумела, ці будзе лічыцца бяздзейнасцю падобная сітуацыя: у замежнай кампаніі за мяжой ёсць рэальна дзеючы офіс з работнікамі і наёмным дырэктарам. Пры гэтым ён узгадняе свае дзеянні з уласнікамі, якія знаходзяцца ў Беларусі.
Таксама смутнай застаецца метадалогія даналічаных падаткаў замежнай арганізацыі, а таксама тое, ці будуць улічвацца пры вызначэнні падатковай базы выдаткі замежнага офіса на яго ўтрыманне, сабекошт вырабленай прадукцыі і іншыя выдаткі, кажуць эксперты.
Больш за тое, цяпер у заканадаўстве краіны няма тэхнічнай працэдуры пастаноўкі на ўлік замежнай кампаніі ў якасці падаткаплацельшчыка Беларусі. Гэта значыць, нават пры наяўнасці добраахвотнага жадання ў замежнай арганізацыі заплаціць нейкія падаткі ў бюджэт рэспублікі, зрабіць гэта будзе вельмі цяжка.
TUT.BY