Вятры перамен. Згадваем гісторыі самых спусташальных ураганаў перад сустрэчай з «Мілтанам»

Цягам апошніх дзесяцігоддзяў свет не аднойчы сутыкаўся з лютай моцай ураганаў, якія руйнавалі гарады і спынялі жыцці тысяч людзей. Проста зараз мільёны жахароў штата Фларыда рыхтуюцца да звышмагутнага ўрагану «Мілтан». Нацыянальны цэнтр адсочвання ўраганаў ЗША папярэджвае: ён «прывядзе да катастрафічных разбурэнняў». Згадваем, на што здольная прырода і спадзяемся, гэтым разам чалавецтва апынецца больш падрыхтаваным да стыхіі. 

Ураган «Эндру» (1992 год). Выпрабаванне на трываласць для Фларыды

Ураган «Эндру» – стыхія, якую многія параўноўвалі з ядзерным выбухам – абрынуўся на паўднёвую Фларыду ў жніўні 1992 года, разбураючы ўсё на сваім шляху. Ён стаў адным з самых магутных і разбуральных прыродных катаклізмаў у гісторыі ЗША.

Хуткасць ветру дасягала галавакружных 280 км/г. Больш за 63 000 дамоў было разбурана, яшчэ каля 100 000 – моцна пашкоджана. Інфраструктура апынулася паралізаванай, тысячы людзей засталіся без прытулку.

Колькасці загінулых пры гэтым ацэньваюць як параўнальна нізкую – 65 чалавек.

Паглядзіце, як у ЗША рыхтуюцца да ўрагану «Мілтан», які можа стаць адным з самых разбуральных у гісторыі

Ураган «Катрына» (2005 год). Трагедыя, якая змяніла Амерыку

«Катрына» застаецца ў памяці многіх як сімвал катастрафічнай негатоўнасці сістэмы да прыродных бедстваў.

Стыхія, якая дасягнула трэцяй катэгорыі па шкале ўраганаў Сафіра-Сімпсана, абрынула свой гнеў на Луізіяну, Місісіпі і Алабаму, выклікаўшы катастрафічныя паводкі ў Новым Арлеане з-за прарыву дамбаў. Больш за 80% горада аказалася пад вадой. Тысячы людзей апынуліся ў пастцы на дахах дамоў і ў сховішчах. Колькасць загінулых перавысіла 1 800 чалавек, а эканамічны ўрон склаў каласальныя 125 мільярдаў долараў.

Найбольш пацярпелі бедныя і афраамерыканскія абшчыны, што выклікала хвалю крытыкі на адрас федэральных і мясцовых уладаў за няздольнасць забяспечыць своечасовую дапамогу і эвакуацыю.

Катастрофа «Катрыны» стала кропкай адліку для значных рэформ у сістэме кіравання надзвычайнымі сітуацыямі ў ЗША. Федэральнае агенцтва па кіраванні ў надзвычайных сітуацыях (FEMA) падвергнулася сур'ёзнай рэарганізацыі. На заканадаўчым узроўні былі прыняты меры па ўмацаванні інфраструктуры і распрацоўцы новых стандартаў бяспекі.

Ураган «Катрына» падкрэсліў неабходнасць інвестыцый ва ўстойлівую інфраструктуру, паляпшэнне сістэм папярэджання і рэагавання, а таксама ўзмацненне сацыяльнай абароны ўразлівых груп насельніцтва.

Ураган «Вілма» (2005 год)

Наступны за «Катрына» ўраган «Вілма» уварваўся ў сусветныя загалоўкі ў кастрычніку 2005 года. Ён стаў адным з самых магутных і інтэнсіўных ураганаў, зарэгістраваных у Атлантычным басейне.

«Вілма» хутка ўзмацніўся да пятай катэгорыі па шкале Сафіра-Сімпсана. Вятры дасягалі хуткасці да 295 км/г.

Спачатку ўраган абрынуўся на паўвостраў Юкатан, прынёс разбурэнні на курорты і гарады Мексікі. Затым «Вілма» накіраваўся да Фларыды, дзе выклікаў шырокія паводкі і пакінуў мільёны жыхароў без электрычнасці. Стыхія забрала жыцці 87 чалавек. Урон быў ацэнены ў 29 мільярдаў долараў.

Катастрофы 2005 года, уключаючы "Вілму", сталі каталізатарам для актывізацыі сусветнага абмеркавання пытанняў змянення клімату і яго ўплыву на частату і магутнасць ураганаў. Навукоўцы пачалі больш актыўна вывучаць сувязь паміж пацяпленнем акіянаў і ўзмацненнем трапічных цыклонаў. Гэта прывяло да разумення неабходнасці глабальных дзеянняў па скарачэнні выкідаў парніковых газаў.

Ураган «Патрыцыя» (2015 год). Рэкордная моц, неверагодная хуткасць ветра

У кастрычніку 2015 года свет быў узрушаны навіной аб фармаванні ўрагану «Патрыцыя» ва ўсходняй частцы Ціхага акіяна. Гэты ўраган стаў самым магутным за ўсю гісторыю метэаралагічных назіранняў.

«Патрыцыя» дасягнула пятай (найбольш высокай) катэгорыі па шкале Сафіра-Сімпсана, але яе ўнікальнасць складалася ў неверагоднай хуткасці ветра, якая дасягала 345 км/г.

Атмасферны ціск у цэнтры ўрагану падаў да рэкордных 872 мбар, што зрабіла яго самым інтэнсіўным трапічным цыклонам, зарэгістраваным у Заходнім паўшар'і.

Нягледзячы на ​​сваю разбуральную сілу, «Патрыцыя» абрынулася на адносна слаба населеныя раёны Мексікі, што дапамагло мінімізаваць чалавечыя ахвяры. Урад Мексікі, усведамляючы патэнцыйную пагрозу, правёў маштабную эвакуацыю. Былі задзейнічаныя сілы войска і экстраныя службы для падрыхтоўкі да магчымых наступстваў, што дазволіла пазбегнуць масавых ахвяр і хаосу.

Матэрыяльная шкода ад «Патрыцыі» была значнай, але апынулася ніжэйшай, чым чакалася для ўрагану такой сілы. Працэс аднаўлення пачаўся адразу пасля ўрагану, і дзякуючы міжнароднай падтрымцы і зладжанай працы мясцовых уладаў, пацярпелыя рэгіёны хутка пачалі аднаўляцца.

Ураган «Харві» (2017 год). Водны апакаліпсіс у сэрцы Тэхаса

У канцы жніўня 2017 года ўраган «Харві» абрынуўся на ўзбярэжжа Тэхаса.

«Харві» дасягнуў чацвёртай катэгорыі па шкале Сафіра-Сімпсана, калі абрынуўся на ўзбярэжжа ў раёне горада Рокпарт. Аднак сапраўдная сіла ўрагану праявілася не ў вятрах, а ў вялізнай колькасці ападкаў, якія ён прынёс. У раёне Х'юстана выпала больш за 1,5 метра дажджу, што прывяло да катастрафічных паводак. Загінулі сама меней 83 чалавекі.Тысячы дамоў былі затопленыя, дзясяткі тысяч людзей былі вымушаныя пакінуць сваё жыллё. Урон склаў каласальныя 125 мільярдаў долараў.

Для многіх жыхароў рэгіёну «Харві» стаў асабістай трагедыяй і выпрабаваннем на трываласць. Інфраструктура апынулася не гатовай да такога аб'ёму вады. Аднаўленне запатрабавала значных намаганняў як на мясцовым, так і на федэральным узроўнях. Асаблівая ўвага была нададзеная паляпшэнню сістэм дрэнажу і падрыхтоўкі да аналагічных бедстваў у будучыні.

Ураган «Харві» стаў магутным аргументам у дыскусіях аб уплыве змянення клімату на экстрэмальныя з'явы надвор'я. Навукоўцы і эколагі ўказалі на сувязь паміж пацяпленнем акіянаў і павелічэннем інтэнсіўнасці ападкаў. «Харві» стаў сімвалам неабходнасці адаптацыі гарадоў да новых кліматычных рэалій.

Ураган «Ірма» (2017 год)

У верасні 2017 года ўраган «Ірма» пранесся па Карыбскіх выспах і паўднёва-ўсходняй Фларыдзе. Ён дасягнуў пятай катэгорыі па шкале Сафіра-Сімпсана. Вятры дасягалі хуткасці да 295 км/г.

Ураган пакінуў за сабой разбураныя дамы, інфраструктуру і цэлыя населеныя пункты на выспах Барбуда, Сен-Мартэн і Віргінскіх выспах. Тысячы людзей засталіся без прытулку, многія раёны былі ізаляваныя з-за пашкоджанняў транспартных шляхоў і камунікацый.

Пасля разбуральнага падарожжа па Карыбскім басейне «Ірма» скіравалася да Фларыды. Мільёны мясцовых жыхароў былі вымушаныя пакінуць свае дамы ў пошуках прытулку. Ураган выклікаў шырокія паводкі, пакінуў мільёны людзей без электрычнасці. Урон ад «Ірмы» ў ЗША перавысіў 50 мільярдаў долараў – гэты ўраган стаў адным з самых «дарагіх» у гісторыі краіны.

Ураган «Марыя» (2017 год). Больш за 3 000 загінулых у Пуэрта-Рыка

«Марыя» пранеслася па Карыбскім рэгіёне ўсяго праз некалькі тыдняў пасля «Ірмы». Ураган абрынуў на зямлю праліўныя дажджы і вятры, хуткасць якіх перавышала 250 км/г. Пуэрта-Рыка, апынуўшыся ў эпіцэнтры ўрагану, выпрабаваў на сабе ўсю моц прыроды: былі разбураныя дамы, выведзеныя са строю электрасеткі, знішчаныя дарогі і масты. Выспа пагрузілася ў цемру. Мільёны жыхароў засталіся без доступу да элементарных умоў жыцця.

Неэфектыўнасць і замаруджванне ў дастаўцы дапамогі ўзмацнілі пакуты насельніцтва, якое засталося без прытулку і доступу да пітной вады. Колькасць загінулых ад наступстваў урагану перавысіла 3 000 чалавек.

Пасля ўрагану пачаўся доўгі і складаны працэс аднаўлення. Пуэрта-Рыка сутыкнуўся з задачай не толькі аднаўлення інфраструктуры, але і перагляду падыходаў да абароны ад будучых катастроф.