Якімі стратамі пагражае беларусам «ветэрынарная вайна» з Расіяй

Ці варта айчынным вытворцам чапляцца за ўсходні рынак малака і мяса?

Расія хоча дамагчыся адмены вылучаных ёй патрабаванняў Еўразійскай эканамічнай камісіі аб прызнанні беларускіх ветэрынарных сертыфікатаў. Гэтае пытанне Масква мае намер падняць на пасяджэнні Еўразійскай міжурадавага савета 30 красавіка. Беларусь жа збіраецца і далей адстойваць свае правы на роўныя ўмовы працы на адзіным рынку ЕАЭС.
- Вядома, наш прадстаўнік будзе ўдзельнічаць у перамовах і адстойваць нашу пазіцыю, - заявіў начальнік галоўнага ўпраўлення знешнеэканамічнай дзейнасці Мінсельгасхарча Аляксей Багданаў.
Што чакае беларускіх вытворцаў, калі Расія даможацца свайго?

На адзіным рынку ЕАЭС патрэбны незалежны інстытут сертыфікацыі

- Калі Расія вядзе гаворку пра тое, каб не прызнаваць сертыфікаты, выдадзеныя ў Беларусі, яна ставіць пад сумнеў прафесіяналізм, кампетэнцыі і ледзь не абвінавачвае ў карупцыі дзяржаўныя органы Беларусі, - лічыць эканаміст Яраслаў Раманчук.
На яго думку, гэта не толькі супярэчыць норме аб узаемным прызнанні ветсертыфікатаў. Эксперт таксама лічыць, што недапушчальна без рашэння суда вінаваціць беларускі ветэрынарны кантроль у сертыфікацыі прадукцыі прадпрыемстваў, на якіх нібыта няма неабходнага абсталявання.
Доктар сельскагаспадарчых навук Міхаіл Кадыраў мяркуе, што на адзіным рынку ЕАЭС павінен быць незалежны інстытут сертыфікацыі, які б дапамагаў вырашаць спрэчныя пытанні.
- Патрэбны не словы, а доказы: напрыклад, дакументы з незалежнай лабараторыі сертыфікацыі якасці прадукцыі. Яе ўжо збіраліся ствараць, але да гэтага часу яе няма, - кажа Міхаіл Кадыраў.

Гандлёвыя адносіны паміж саюзнікамі могуць зайсці ў тупік

- У прэтэнзіях да якасці беларускай мясной і малочнай прадукцыі, як правіла, усе бачаць палітычны складнік. Але трэба сумленна прызнаць, што не заўсёды яе якасць адпавядае патрабаванням. У нас жа абсталяванне на многіх заводах маральна састарэлае і фізічна зношанае, - тлумачыць Міхаіл Кадыраў.
Па словах эксперта, неабходна мадэрнізаваць айчынныя мясакамбінаты і малаказаводы, каб яны маглі пастаўляць сваю прадукцыю на рынак Еўрасаюза і іншых краін. Але для гэтага патрабуюцца вялікія фінансавыя ўкладанні.
Калі Расія працягне блакаваць пастаўкі беларускіх тавараў, не давяраючы сертыфікатам або падазраючы ў продажы санкцыйнай прадукцыі, то гандлёвыя адносіны паміж саюзнікамі зойдуць у тупік, кажа Яраслаў Раманчук. У выніку, на думку эканаміста, пацерпяць вытворцы з Беларусі.
А вось Міхаіл Кадыраў лічыць, што ад рэгулярнага ўвядзення санкцый адносна асобных беларускіх кампаній або відаў прадукцыі, страты для айчынных вытворцаў не такія вялікія: усяго некалькі адсоткаў.
Паводле яго слоў, калі адносіны гандлёвых партнёраў не палепшацца, выручка беларускіх кампаній усё роўна моцна не пацерпіць.
Больш за тое, на думку Міхаіла Кадырава, Беларусі няма чаго надрывацца, каб пастаянна нарошчваць экспарт сельгаспрадукцыі на расійскі рынак, паколькі выдаткі на яе вытворчасць пераўзыходзяць атрыманыя сродкі.
- Аўчынка вырабу не варта. Калісці Інстытут эканомікі пры Міністэрстве эканомікі палічыў, што мы прадаем у Расію прадуктаў харчавання на 3,5 мільярда даляраў, а на яго вытворчасць трацім прыкладна 4 мільярды, - кажа Міхаіл Кадыраў. - Мы не тая краіна, дзе можна на харчаванні, аграрнай сыравіне зарабляць валюту. Замест гэтага лепш паставіць задачу - пракарміць сябе і забяспечыць харчовую бяспеку.
Расія пасля ўвядзення санкцый з боку Захаду стала хутка нарошчваць уласную вытворчасць аграрнай прадукцыі. Ужо цяпер яна цалкам забяспечвае сябе курацінай і яйкамі, на 85-90% - свінінай, на 85% - ялавічынай.
Беларусь жа працягвае вырабляць у 2 разы больш малака і на 15-20% мяса, чым гатовы спажываць унутраны рынак. Большую частку гэтай прадукцыі імкнуцца прадаць усходняй суседцы.
- Але яшчэ два-тры гады і Расіі больш не трэба будзе нашае харчаванне, - прагназуе Міхаіл Кадыраў.

Чаму маўчаць беларускія чыноўнікі?

Палітолаг Валерый Карбалевіч кажа, што прычына гандлёвых спрэчак паміж афіцыйным Мінскам і Масквой не толькі ў жаданні кожнага з бакоў абараніць інтарэсы айчынных вытворцаў.
Ён лічыць, што на адносінах адбіваецца і незадаволенасць Крамля нелегальнымі пастаўкамі праз Беларусь у Расію санкцыйных прадукцыі з Еўрапейскага саюза.
Па словах Валерыя Карбалевіча, нельга выключаць і фактар ​​лабізму інтарэсаў эканамічных груп у Расіі, для якіх беларуская прадукцыя выступае канкурэнтнай.
Абмежаванні, як мяркуе эксперт, таксама могуць быць элементам палітычнага ціску на кіраўніцтва Беларусі.
- Расія ўсё роўна будзе ігнараваць студзеньскае рашэнне Еўразійскай эканамічнай камісіі, незалежна ад вэрдыкту міжурадавага савета, - прагназуе Валерый Карбалевіч.
Ён упэўнены, што афіцыйнаму Мінску ўсё роўна прыйдзецца дамаўляцца з Масквой напрамую.
Яраслаў Раманчук падкрэслівае, што на шматлікія абвінавачванні ў адрас беларускіх вытворцаў Мінсельгасхарч ня падаў ні адной скаргі або пазову.
- Гэта разбурае рэпутацыю вытворцаў і краіны. І за гэта трэба адказваць у судзе, - кажа эканаміст.
Інфармацыйную частку спрэчкі, паводле яго слоў, таксама выйграе Расія.
- У публічнай прасторы гучыць Рассельгаснагляд, Міністэрства гандлю і развіцця Расіі, расійскія прэм'ер-міністр і прэзідэнт. У нас чамусьці гаворыць толькі Аляксандр Лукашэнка, а астатнія маўчаць, - адзначае Яраслаў Раманчук.
Паводле Заўтра тваёй краіны