Больш грошай — больш небяспекі. Ці стрымаецца інфляцыя?
Актуальная статыстыка Нацбанка зноў паказала рост аб'ёму наяўных грошай у эканоміцы Беларусі. У лютым 2024 года наяўных стала больш на 364,4 млн рублёў, дзякуючы чаму іх доля ў шырокай грашовай масе склала 12,9% ад усіх грошай у эканоміцы.
Лагічна, што рост нявызначанасці, вайна ва Украіне і санкцыі ў дачыненні да знешнеэканамічнай дзейнасці ўзмацняюць ролю «гатоўкі». Давер да банкаўскай сістэмы пакідае жадаць лепшага. Гэта нясе пагрозы паскарэння інфляцыі, бо наяўная частка грашовай масы з'яўляецца найбольш актыўнай.
Пры гэтым складана не заўважыць, што адначасова з ростам наяўных у эканоміцы адбываецца рост заробкаў беларусаў. За гэтым праглядаецца жаданне ўладаў паказаць карціну дабрабыту, паспяховага супрацьстаяння санкцыйнаму ціску.
Сама ж шырокая грашовая маса (ШГМ) за люты таксама павялічылася на 3,4% або 2 млрд 516 млн рублёў і склала 75,7 млрд рублёў. У параўнанні з аналагічным месяцам мінулага года рост дасягнуў 23,6%. Пры гадавой інфляцыі па Белстаце менш за 6% відавочна, што ў эканоміцы па-ранейшаму назіраецца відавочная празмернасць сродкаў.
Павелічэнне ШГМ у лютым стала вынікам росту як рублёвай грашовай масы, так і валютнай. Прыток сродкаў на бягучых рублёвых рахунках фізічных асоб і бізнесу (пераводныя дэпазіты) склаў 592 млн рублёў, рублёвыя тэрміновыя ўклады выраслі на 506 млн.
Таксама павелічэнне ШГМ у лютым адбылося за кошт росту аб'ёму наяўных (+364 млн) і пералічанага ў беларускі рубель валютнага складніка грашовай масы (+891 млн).
З гэтага вынікае, што:
Па-першае, доля наяўных у шырокай грашовай масе захоўваецца на высокім узроўні. Цяпер гэта 12,9% усіх грошай у эканоміцы. Прычым, пасля невялікага зацішша рост долі наяўных у лютым зноў працягнуўся.
Па-другое, рост наяўных адбываецца адначасова з павелічэннем іншых хуткіх грошай — пераводных дэпазітаў насельніцтва і бізнесу. І гэта пры тым, што другі месяц запар валютныя дэпазіты насельніцтва зніжаюцца. Гэта значыць, што юрыдычныя і прыватныя асобы імкнуцца трымаць грошы ў максімальна даступным выглядзе, літаральна пад рукой, што толькі павялічвае патэнцыял турбулентнасці і нявызначанасці ў эканоміцы.
Глядзіце таксама
Наступствы такога падыходу відавочныя — рост інфляцыі, павелічэнне расслаення насельніцтва па заробках, зніжэнне ўстойлівасці ў эканоміцы, рост ценявога сектара. Наступствы даюць пра сябе ведаць з часовай затрымкай, таму для іх мінімізацыі «націснуць на тормаз» росту заробкаў трэба загадзя. Гэты момант чыноўнікі, здаецца, зноў не ўлічваюць, працягваючы «надзімаць» заробкі, не забяспечаныя прадукцыйнасцю працы.
Прыкладна да такой жа высновы прыходзяць не толькі беларускія эксперты, але і замежныя. Еўразійскі банк развіцця (ЕАБР) 1 красавіка пацвердзіў свой мінулы прагноз пра тое, што ўзровень заробкаў у Беларусі будзе аказваць ціск на кошты.
У штотыднёвым макрааглядзе ЕАБР адзначана, што рэальная заработная плата ў лютым павялічылася на 13,7% у гадавым выражэнні, пасля росту на 11,8% у студзені. Гэтыя працэсы адбываюцца на фоне «павышанага попыту на працоўную сілу» пры «працягваючымся скарачэнні колькасці занятых у эканоміцы (-1% у лютым)».
«Высокі рост заробкаў працягне аказваць праінфляцыйны ціск на цэны», — паўтарылі эксперты банка свой нядаўні прагноз.
Паводле Вашы грошы, Позірк