Спробы суіцыду звязалі з нечуллівасцю да сігналаў цела

Людзі, якія здзяйснялі спробы самагубства, менш адчувальныя да цялеснага дыскамфорта і болю, чым іх аднагодкі, якія набралі падобныя балы ў апытаннях псіхалагічнага стану, але не спрабавалі памерці. Яны могуць даўжэй затрымліваць дыханне і трымаць руку ў халоднай вадзе, а акрамя таго, недакладна вызначаюць частату ўласных сардэчных скарачэнняў.

Інстынкт самазахавання не дае жывёлам наўмысна нанесці сабе шкоду. Аднак некаторыя людзі могуць пераадолець гэты інстынкт і прычыніць сабе фізічны боль ці нават здзейсніць самагубства. Лагічна выказаць здагадку, што ў іх зменена праца нервовай сістэмы такім чынам, што яны здольныя ігнараваць сігналы дыскамфорту ад уласнага цела.
Гэтую здагадку праверылі даследнікі з Універсітэта Талсы на чале з Сахібам Кхалсай (Sahib Khalsa). З удзельнікаў праекта Tulsa-1000 яны адабралі 34 чалавек (сярэдні ўзрост 31 год), якія не больш чым за 5 гадоў да гэтага здзяйснялі спробы самагубства, і 68 людзей таго ж узросту, з аналагічнымі паказчыкамі па псіхалагічных апытальніках (Patient Health Questionnaire-9 ( PHQ-9), Overall Anxiety Severity and Impairment Scale (OASIS), Drug Abuse Screening Test-10 (DAST-10), Eating Disorder Screen (SCOFF). Аднак прадстаўнікі другой (кантрольнай) групы не спрабавалі здзейсніць суіцыд.
Падыспытныя выканалі некалькі тэстаў: на затрымку дыхання (трэба было седзячы з заціснутым кліпсай носам удыхнуць і не выдыхаць як мага даўжэй, а пасля ацаніць свой стан; пры гэтым аналізавалі газавы склад першага пасля затрымкі выдыху), на халадавы стрэс (вядучую руку апускалі ў ёмістасць з праточнай вадой тэмпературай 6 градусаў Цэльсія і прасілі трымаць, пакуль не стане зусім невыносна), на вызначэнне частаты ўласнага сэрцабіцця (неабходна было націскаць на клавішу кожны раз, калі сэрца падыспытнага, на яго думку, скарачаецца).
Акрамя таго, добраахвотнікам далі заданне напераменку прыслухоўвацца да адчуванняў ад сэрца і страўніка (у якасці кантролю — заданне на ўспрыманне знешніх сігналаў), а паралельна рэгістравалі з дапамогай функцыянальнай магнітна-рэзананснай тамаграфіі актыўнасць розных аддзелаў іх мозгу. У іх увайшла астраўковая доля, адна з функцый якой — аналіз самых разнастайных сігналаў (у тым ліку болевых) ад унутраных органаў.
Тыя, хто спрабаваў скончыць жыццё самагубствам, у сярэднім на 10 секунд даўжэй затрымлівалі дыханне, чым людзі з кантрольнай групы (p = 0,036). Таксама яны ў сярэднім на 18 секунд даўжэй вытрымлівалі дзеянне халоднай вады на руку (p = 0,006). У працэсе гэтага выпрабавання трэба было яшчэ вызначаць узровень болю (слабы, умераны, моцны), і ў людзей са спробамі суіцыду праходзіла больш часу да дасягнення кожнага з узроўняў, чым у астатніх. Акрамя таго, патэнцыйныя самазабойцы менш дакладна вызначалі, калі ў іх скарачаецца сэрца (p = 0,003-, 04 у залежнасці ад серыі выпрабаванняў, якіх было некалькі).
Падчас задання прыслухацца да адчуванняў ад сэрца і страўніка астраўковыя долі людзей, якія здзяйснялі спробы самагубства, актываваліся менш, чым падчас задання прыслухацца да знешніх адчуванняў (p <0,005). Гэта вызначылі па ўзроўні спажывання кіслароду дадзеных участкаў мозгу. У кантрольнай групе рэакцыя была адваротнай.
З усіх атрыманых даных навукоўцы зрабілі выснову, што людзі, якія збіраліся здзейсніць суіцыд, сапраўды менш успрымальныя да болевых сігналаў і, верагодна, у прынцыпе да сігналаў цела.

У даследаванні ёсць шэраг абмежаванняў, некаторыя з іх згадваюць і самі аўтары. Па-першае, тыя, хто спрабаваў сысці з жыцця нядаўна, могуць моцна адрознівацца ад астатніх у сілу таго, што з моманту гэтага вопыту прайшло яшчэ мала часу. Па-другое, у працы не вызначалі сувязь успрымання адчуванняў ад цела з суіцыдальнымі думкамі: верагодна, яна таксама існуе. Па-трэцяе, аказалася, што ў групе тых, што спрабавалі скончыць жыццё, істотна вялікая доля людзей прымае псіхатропныя прэпараты, а гэта можа ўплываць на болевыя адчуванні. Нарэшце, выбарка вельмі малая, і аўтары не маюць інфармацыі пра тое, якую болевую адчувальнасць мелі тыя, хто ўсё ж здзейсніў самагубства.

У свеце адбываецца каля 800 000 самагубстваў у год, таму важна мець стратэгіі іх прадухілення. Для гэтага трэба ўмець выяўляць тых, хто збіраецца пакончыць з жыццём. Навукоўцы праверылі ўжо мноства методык. Аналіз актыўнасці мозгу дазваляе вызначыць тых, хто думае пра суіцыд. Аднак самагубства немагчыма прадказаць па тым, ці выказвае чалавек намер яго здзейсніць і прызнаецца ён у наяўнасці суіцыдальных думак.
Паводле nplus1.ru