Кембрыйскага драпежніка назвалі ў гонар карабля Хана Сола

Палеантолагі знайшлі ў сланцах Бёрджэс на поўдні Канады закамянеласці драпежніка кембрыйскага перыяду, які жыў прыкладна 508 мільёнаў гадоў таму, паведамляецца ў Proceedings of the Royal Society B. Па форме жывёла нагадвала карабель «Тысячагадовы сокал» з «Зорных войнаў», таму даследнікі назвалі яго Cambroraster falcatus .

Каля 540 мільёнаў гадоў таму, у пачатку кембрыйскага перыяду, адбыўся так званы Кембрыйскія выбух — рэзкае павелічэнне колькасці выкапнёвых рэшткаў. Па адной з версій, ён мог адбыцца з-за з’яўлення ў многіх арганізмаў экзаскелета, якія лепш захоўваўся ў выглядзе закамянеласцяў. У Кембрыі з’явіліся продкі сучасных членістаногіх, хордавых, малюскаў. Тады ж з’явілася радыядонты, самыя старажытныя вядомыя драпежнікі. Жывёлы атрымалі назву з-за зубоў, якія размяшчаліся ў роце, як спіцы ў коле. Ні ў каго з вядомых радыядонтаў не было ног, замест іх былі падобныя на плаўнікі бакавыя шчыткі.
Выкапнёвыя рэшткі радыядонтаў неаднаразова знаходзілі ў сланцах Бёрджэс, адным з найбагацейшых «радовішчаў» закамянеласцяў кембрыйскага перыяду, якое ўтварылася прыкладна 508 мільёнаў гадоў таму. Фармацыя знаходзіцца на поўдні Канады, у правінцыі Брытанская Калумбія. У 2012 годзе палеантолагі пад кіраўніцтвам Жана-Бернара Карона (Jean-Bernard Caron) з Таронтскага ўніверсітэта знайшлі ў сланцах Бёрджэс закамянеласці некалькіх радыядонтаў невядомага віду. За некалькі наступных гадоў навукоўцы знайшлі сотні закамянеласцяў гэтай жывёлы, у тым ліку некалькі рэшткаў, якія дазволілі апісаць яе.

Радыядонт быў буйным драпежнікам, даўжыня закамянеласцяў складала каля 30 сантыметраў. Для параўнання, адна з найбуйнейшых жывёл Камбрыя, анамалакарыс, сягала ў даўжыню аднаго метра. Новы род і від назвалі Cambroraster falcatus. Радавое імя жывёла атрымала за закругленыя клюшні, пакрытыя шыпамі, падобныя на накіраваныя наперад граблі. Спіну і галаву драпежніка пакрываў экзаскелет і па форме ён нагадаў даследчыкам карабель «Тысячагадовы Сокал» (Millennium Falcon) — адзін з самых хуткіх касмічных караблёў у «Зорных войнах». У гонар яго радыядонт і атрымаў сваё імя.

«Cambroraster быў далёкім сваяком анамалакарыса, вышэйшага драпежніка, які прыжыўся ў моры ў той час, але, падобна, што ён паляваў зусім па-іншаму. Мы лічым, што камбрарастэр мог выкарыстаць клюшні, каб прасейваць дновыя адклады і з дапамогай кручкападобным шыпом вылоўліваць з іх здабычу», — тлумачыць вядучы аўтар даследавання Джо Майсюк (Joe Moysiuk) з Таронтскага ўніверсітэта. «Сваім шырокім, пакрываючым галаву карапаксам з глыбокімі выманнямі, у якіх знаходзіліся звернутыя ўверх вочы, камбрарастэр нагадваў сучасных жывучых на дне жывёл, такіх як мечахвосты. Гэта выдатны прыклад канвергентна эвалюцыі».
Навукоўцы вылучаюць розныя гіпотэзы, якія тлумачаць Кембрыйскі выбух. Сярод іх узнікненне палавога размнажэння, развіццё адносін «драпежнік-ахвяра» і раскол суперкантынента Радзініі, пасля чаго ўтварылася мноства новых экалагічных ніш. Некалькі гадоў таму расійскія і амерыканскія геолагі выказалі здагадку, што прычынай магла стаць гіперактыўнасць магнітнага поля Зямлі.
Паводле nplus1.ru