«Зараз дзеці могуць і Караткевіча працытаваць». Сталічны «Дзед Мароз» распавёў пра тонкасці працы
Пра працу Дзедам Марозам, перавагах сучасных хлопчыкаў і дзяўчынак, заробках і кур'ёзах «Дзед Мароз» распавёў блогу «Людзі».
Ілюстрацыйны здымак
У Дзеда Мароза і Снягурку Аляксей (імя суразмоўцы зменена) верыў да 11 гадоў, а потым сам трапіў у казку — і ўсё змянілася. Школьніка запрасілі ўдзельнічаць у святочнай тэатральнай пастаноўцы. У час падрыхтоўкі да спектакля ён убачыў, як яго настаўнік пераапранаецца ў касцюм галоўнага чараўніка — і цуды развеяліся. Расчараванне было незабыўным, прызнаецца ён. Тады хлопчык нават не здагадваўся, што пройдзе час, і ён сам да Новага года будзе апранаць бараду, доўгі чырвоны халат, закідваць на плячо мяшок з падарункамі і тэлефанаваць у дамы, дзе дзеці чакаюць цуду.
Аляксею крыху за 30. Ён высокі малады мужчына з нізкім голасам і добрымі вачыма. З сярэдзіны снежня яго дні распісаныя па гадзінах. Спачатку ён спяшаецца на працу, потым на ранішнікі і па кватэрах, каб павіншаваць дарослых і дзяцей з надыходзячымі святамі.
— Звычайна ўсё гэта доўжыцца недзе да 2-3 студзеня, а далей ужо самому не хочацца, таму што ўжо, праўда, пачынае ванітаваць, — усміхаецца суразмоўца і знаёміць са сваім графікам.
— Да 30 снежня ў дзень звычайна дзве-тры замовы, 30-га пабольш, а 31-га стабільна адрасоў 15. Пачынаем са Снягуркай у гадзіну дня і так, лічы, да паўночы. 1-3 студзеня нас у асноўным запрашаюць на мерапрыемствы для дарослых. Напрыклад, людзі адзначылі святы сярод сям'і, потым збіраюцца дзе-небудзь кампаніяй і просяць правесці для іх праграму.
Аляксей — чалавек творчы. Пасля ВНУ працаваў у цэнтры культуры невялікага мястэчка. Тут упершыню і паспрабаваў сябе ў ролі Дзеда Мароза. Пазней уладкаваўся ў Мінску. Тут ён сур'ёзна «дзедмарозіць» ужо пяты год.
— Калі пераехаў у Мінск, шмат што ў маім жыцці пайшло па-іншаму. Паколькі я не мясцовы, трэба аплачваць кватэру, а значыць, неабходна больш грошай. У сферы культуры, дзе працую, іх моцна няма, таму, калі адна з калегаў прапанавала ўзяць мяне на падмену свайму часам маркотнаму Дзеду Марозу, — згадзіўся, — усміхаецца суразмоўца і тлумачыць, што пад словам «хандраваць» мае на ўвазе жаданне прыгубіць спіртнога. — З'ездзілі на пару заказаў, яна сказала: «Ты лепш у разы», — так мы і сталі працаваць у пары.
А далей пайшло-паехала. У тым, што сарафаннае радыё і сацыяльныя сеткі працуюць выдатна, Аляксей пераканаўся на ўласным досведзе. Пяты год у снежні ў яго тэлефоне часцей за звычайнае высвечваюцца невядомыя нумары. Нярэдка набіраюць бацькі і прадстаўнікі розных арганізацый. Цікавяцца, колькі каштуюць іх са Снягуркай паслугі і ці ёсць у іх вольны час.
— Цэннік ва ўсіх розны. Часам называю свой, людзі палохаюцца, адказваюць: «Мы вам ператэлефануем». Адразу разумею: у 75 адсотках выпадкаў гэта значыць, што не ператэлефануюць, але мы са Снягуркай ставім адэкватны кошт. Не завышаем, але і не прыніжаем, таму што працаваць за зусім смешныя грошы не жадаем. І гэта нармальна, — як ёсць кажа Аляксей. — Так, сустракаюцца тыя, хто бярэ танна, іх наймаюць, а потым застаюцца моцна незадаволеныя.
Цэннік у Аляксея і яго напарніцы прыкладна такі: калі гэта кароткая праграма для адной сям'і, то да 30 снежня такая замова каштавала 100 рублёў. 30 снежня — 120, 31-га — 150-200. У выпадках, калі людзі жывуць за горадам, у кошт уключаюць яшчэ аплату за дарогу, а таксама час, выдаткаваны на гэты шлях.
— Калі працую на мерапрыемстве адзін, то ацэньваю гэта прыкладна ў 150 рублёў, — працягвае суразмоўца, адзначаючы, што ва ўсе часы многія людзі эканомяць на Снягурцы. — Нядаўна мяне паклікалі на два ранішнікі ў дзіцячы садок. Унучку яны знайшлі сярод супрацоўніц, а прыдатнага мужчыны ні сярод работнікаў, ні сярод тат не аказалася, таму прыйшлося наймаць. Часам я адмаўляюся выступаць адзін. Або дамаўляемся: прыедзе толькі Дзед Мароз, а потым як сюрпрыз, заходзім мы са Снягуркай, і я дзялю з ёй свой ганарар. Гэта ж няправільна, калі вы каманда, але па выніку людзі гатовы плаціць толькі табе, а яна сядзіць у аўтамабілі і чакае.
Ёсць яшчэ адно «эканомнае» хітраванне, якое вось ужо другі год выкарыстоўваюць мамы і таты. Яны заказваюць Дзеда Мароза са Снягуркай на адну сям'ю, мімалётам папярэджваюць: «Можа быць, да нас яшчэ сваякі падыдуць», і дамаўляюцца аб кошце.
— Мы не пярэчым, плюс адзін-два дзіцяці — розніца ёсць, але невялікая. Гэта, як гаворыцца, можна прафесійна праглынуць, — жартуе суразмоўца. — Прыязджаем на месца, а там не адна сям'я, а чатыры. І замест двух-чатырох дзяцей восем-дзесяць. Для такой колькасці рабят патрэбна зусім іншая праграма, падрыхтоўка, а значыць, і ганарар. Але плаціць жадаюць не ўсе.
З бацькамі крыху змяніліся і дзеці. Другі год усё часцей яны расказваюць чараўніку вершы па-беларуску. Калі раней гэта было прыкладна ў кожнай дзясятай сям'і, то зараз у кожнай чацвёртай-пятай.
— Сёння дзеці могуць і Караткевіча працытаваць. Ведаюць, як называюцца чараўнікі ў розных краінах, і што беларускі Дзед Мароз — гэта Зюзя, — дзеліцца назіраннямі суразмоўца. — Упор на рускі навагодні каларыт ужо становіцца не такім яркім, як гэта было, напрыклад, у 2012-м. Ёсць сем'і, куды прыходзіш, а дзеці там гавораць і на рускай, і на беларускай, ды яшчэ і на англійскай. Стаю часам і не ведаю, што рабіць. Думаю, вось гэта ты, Дзед Мароз, патрапіў.
Дзеці часам таксама паводзяць сябе не зусім адэкватна, прызнаецца «Дзед Мароз». Неяк Аляксей з напарніцай прыйшлі павіншаваць з Новым годам хлапчука, якому маці з татам падрыхтавалі дарагі верталёт.
— Дзіця дастае падарунак — і бум аб плітку. Цацка дашчэнту, а ён з наездам: «Я ж сказаў машынку!» — апісвае сітуацыю суразмоўца.
— «Раз ты сябе сёлета так дрэнна паводзіш, значыць, у наступным мы да цябе не прыедзем», — сказаў я яму. І тут бацькі на мяне абазліліся. Я выруліў, але зразумеў, ім не спадабалася такая заява. Хоць дзіця сапраўды было балаванае, хацелася яго крыху паставіць на месца, каб яно ўсвядоміла, што зрабіла няправільна. Мама з татам не ацанілі.
А ўвогуле, кажа Аляксей, найважнейшае, гэта не рэчы, якія дораць Дзед Мароз са Снягуркай, а эмоцыі. Хаця часам сем'і і самі віншуюць казачных гасцей. У асноўным дораць шампанскае, цукеркі, шакалад. У рэдкіх выпадках дадаюць рублёў 30 да сумы, аб якой дамаўляліся.
— Звычайна за гэты час атрымліваецца зарабіць плюс адну-дзве мае стандартныя заробкі. Думаю, нядрэнна, — адзначае Аляксей. — У любым выпадку, лепш так, чым проста сядзець дома вечарамі і не дарыць нікому шчасця і ўсмешак.
Сабе на Новы год Аляксей таксама заўсёды пакідае час для свята. Віншаванні яны са Снягуркай імкнуцца скончыць так, каб Новы год сустракаць у кампаніі сяброў ці дома.