«Аляксандр Рыгоравіч паўтарыў тое, што зрабіў Іван Жахлівы»

Чаму геніяльнаму плану Лукашэнкі можа перашкодзіць сам Лукашэнка.

Выступаючы за лічбавую эканоміку, Аляксандр Рыгоравіч спадзяецца і рыбку з'есці, і ног не намачыць, але наўрад ці гэта яму ўдасца, лічыць сацыёлаг Сяргей Нікалюк.
— Але ў Савецкага Саюза не атрымалася перайсці далей, — тлумачыць Сяргей Нікалюк. — І вось Аляксандр Рыгоравіч спрабуе гэта зрабіць, зараз ужо з прадпрымальнікамі, таму што ўся вось гэтая «апрычніна» — гэта выключна прыватны сектар. Але тут свае законы. Як будзе адбывацца сутыкненне гэтых двух рэальнасцяў? Я думаю, што ў гэтым годзе будзе ўсё вельмі цікава.
— Нідзе ў свеце няма такога, каб постіндустрыяльнае грамадства фармавалася паспяхова пры аўтарытарным рэжыме, — заявіў эксперт падчас дыскусіі ў Клубе інтэлектуальнага зносін. — І вось у Беларусі ўзнікае проблемка, як гэты беларускі аўтарытарызм сумясціць з усім светам, каб рухацца далей? І Лукашэнка, як яму здаецца, знайшоў такую ​​магчымасць.
Тое, што зараз адбываецца ў адносінах да дзяржавы і IT-сферы, наглядна гэта ілюструе.
— Я раптам нечакана ўсвядоміў, што Лукашэнка паўтарыў тое, што зрабіў Іван Жахлівы: ён падзяліў краіну на земшчыну і апрычніну, — адзначае Сяргей Нікалюк. — У тым сэнсе, што земшчына — гэта той сектар эканомікі, які жыве па старых прынцыпах. Бо калі мы вернемся да ўсіх гэтых пакетах дакументаў, прынятым у канцы мінулага года — там жа пра дзяржаўную эканоміку ні слова не сказана. А ў нас там 70% ВУП! Гэта значыць, вось гэтая земшчына, якая як жыла, так і будзе жыць.
Зусім іншая справа — «апрычніна», якая, на думку эксперта, сёння паўстае ў асобе айцішнікаў і іншых выбраных.
— Бо «апрычніна» паходзіць ад слова «опрочь», гэта значыць «па-за». Яна фармуецца і жыве ўжо па іншых законах, ім дазволена тое, што не дазволена астатнім, — тлумачыць Сяргей Нікалюк. — Вядома, у часы Івана Грознага тыя атрымлівалі права панаваць над гэтымі, тут не так. Але прынцыпова розніца не вялікая.
Сёння Лукашэнка, як і Іван Грозны, дзейнічае па прынцыпе «падзяляй і ўладар».
— Я адмыслова пашукаў, хто аўтар гэтых слоў. Інтэрнэт мне выдаў, што гэта цар Філіп — бацька Аляксандра Македонскага, — дзеліцца сацыёлаг. — Гэта значыць, прынцып «падзяляй і ўладар» яшчэ да Івана Грознага быў вядомы 1900 гадоў, ён не новы. І вось зараз, падзяліўшы, Аляксандр Рыгоравіч спадзяецца і рыбку з’есці, і ног не намачыць.
Але наўрад ці гэта атрымаецца, лічыць эксперт:
— Я думаю, што ўжо ў гэтым годзе вось гэтыя дзве паралельныя рэальнасці перасякуцца, пачнецца нейкая барацьба і баданні. У тым ліку не выключаю актывізацыю сілавога блока, таму што цяпер яны ў выніку ўсіх гэтых інавацыйных рухаў цела як бы засталіся без долі. І раптам «нечакана» выявяцца палітычныя ці фінансавыя парушэнні ў IT-сферы і ўсіх выдатна пасадзяць, а некаторых паўторна — тут праблем няма.
Дарэчы, нагадаем, што не так даўно беларускія топ-айцішнікі сустрэліся з сілавікамі. Зносіны, па іх словах атрымалася «жывым і добразычлівым», хоць з боку больш нагадвала падпісанне «пакта аб ненападзе».
Як будуць развівацца падзеі, пакажа час, аднак некаторыя высновы можна зрабіць ужо цяпер.
— Зразумела, што таго, на што спадзяецца Аляксандр Рыгоравіч, не атрымаецца. СССР зрабіў неверагодную рэч: ён стварыў індустрыяльную эканоміку без прадпрымальнікаў, свет да гэтага не ведаў нічога падобнага.