Прывід крызісу: улады ўключаць друкавальны станок або зрэжуць рацыён дзяржпрадпрыемстваў?

У Беларусі існуюць рызыкі паўтарэння эканамічнага крызісу, які краіна перажыла ў 2015 годзе.

Ці ўратуе рост коштаў на нафту беларускую эканоміку?
Пра гэта заявіў пастаянны прадстаўнік Сусветнага банка (СБ) Алекс Крэмер.
— Дзяржпрадпрыемствы досыць закрэдытаваныя, у іх ва ўсіх даўгі, якія ў свой час і выклікалі валютны крызіс, — падкрэсліў эксперт.
У красавіку Сусветны банк палепшыў прагноз па росце беларускай эканомікі ў 2018, 2019 і 2020 гадах, а цяпер з вуснаў яго прадстаўніка раптам загучалі песімістычныя ноткі. Чаму?

Марголін: На ​​коне — устойлівасць нацыянальнай валюты

— Улада абяцала вырашыць пытанне з дзяржаўнымі прадпрыемствамі, каб яны сталі больш рынкавымі структурамі. Калі не прыватызаваць, то хаця б змяніць сістэму кіравання. — адзначае эканаміст Леў Марголін. — Урад, калі прасіў крэдыты, браў на сябе рашэнне многіх задач, але рэгулярна іх не вырашае. Вось гэта і турбуе замежных партнёраў.
Па словах эксперта, улады не спяшаюцца з рэфармаваннем эканомікі. Ён лічыць, што чыноўнікі-рэфарматары могуць запісаць сабе ў актыў толькі больш ці менш жорсткую манетарную палітыку. Аднак, на думку аналітыка, адмова ад друкавання пустых грошай павінны суправаджацца інвестыцыямі ў эканоміцы.
— А новых інвестыцый няма, бо няма рэформаў і спрыяльных умоваў для прытоку капіталу. У такой сітуацыі эканоміка становіцца ўсё менш канкурэнтаздольнай, а адсюль недалёка і да крызісу, — падкрэслівае эксперт.
На яго думку, цяпер на коне — устойлівасць нацыянальнай валюты. Нягледзячы на ​​тое, што на ўнутраным рынку не выпускаюцца пустыя грошы, скарачэнне экспарту можа прывесці да памяншэння валютных паступленняў.
— Не выключана, што ўлада ў якасці апошняга збаўчага сродкі зноў ўключыць друкавальны станок, — мяркуе Леў Марголін.

Іосуб: Нельга казаць, што жыццё не па сродках выкаранена цалкам

Старэйшы аналітык Альпары Вадзім Іосуб не чакае паўтарэння ў Беларусі крызісу 2015 года.
На яго думку, крызісы ў нашай краіне яшчэ напэўна будуць, але не па тых прычынах, якія назваў прадстаўнік Сусветнага банка.
У прыватнасці, Вадзім Іосуб падкрэслівае, што беларусы больш трацілі, чым зараблялі ў перыяд росквіту фінансавання дзяржаўных праграм. Гэтыя праграмы, па словах фінансавага аналітыка, спарадзілі досыць сур’ёзныя даўгі дзяржавы.
— Але гэтая памылка была зроблена яшчэ да 2015 года. Яна да гэтага часу адбіваецца. Аднак цяпер такія памылкі не паўтараюцца, — кажа эксперт.
Ён нагадвае, што, напрыклад, у праграме мадэрнізацыі 1740 беларускіх прадпрыемстваў гаворка не ідзе аб фінансаванні з бюджэту або крэдытавання беларускіх банкаў — упор робіцца на пошук замежных інвестараў.
— Нельга казаць, што жыццё не па сродках выкаранена цалкам, але яна значна менш, чым было нават 5 гадоў таму, — адзначае эканаміст.
Вадзім Іосуб нагадвае, што адной з прычын крызісу 2015 года, была рэзкая дэвальвацыя, якую справакавалі спробы ўладаў утрымліваць фіксаваны курс беларускага рубля да даляра.
— Але з таго часу ў Беларусі адмовіліся ад палітыкі фіксаванага курсу, — кажа эксперт.
Акрамя таго, паводле яго слоў, сур’ёзны ўдар па беларускай эканоміцы ў 2014-2015 гадах нанесла падзенне цаны на нафту: з 50 да 30 даляраў за барэль.
— Цяпер гаворка ідзе пра 75 даляраў за барэль, а гэта сур’ёзная дапамога для нашага экспарту прадуктаў нафтаперапрацоўкі. Да таго ж, і ў Расіі назіраецца які-ніякі эканамічны рост. Я не стаў бы чакаць, што ў бліжэйшы час у Беларусі паўторыцца крызіс ўзору 2015 года, — прагназуе Вадзім Іосуб.
Паводле Заўтра тваёй краіны