Навукоўцы не змаглі выбраць паміж двума гіпотэзамі засялення Амерыкі

Археолагі і генетыкі лічаць, што людзі маглі засяліць Амерыку двума шляхамі, прайшоўшы як па ціхаакіянскім узбярэжжы Аляскі, так і ўнутры кантынента па калідоры паміж ледзянымі шчытамі. Наяўныя на сённяшні дзень археалагічныя і генетычныя дадзеныя не дазваляюць зрабіць адназначную выснову і аддаць перавагу адной з гіпотэз.

Паводле адной з асноўных гіпотэз засялення Амерыкі, людзі з'явіліся на кантыненце пасля заканчэння апошняга ледніковага максімуму 19 тысяч гадоў таму. Гэта пацвярджаюць генетычныя доказы: аналіз мітахандрыяльнай ДНК паказаў (1, 2), што перасяленцы аддзяліліся ад сібірскіх народаў 25-18,4 тысяч гадоў таму, а 16-13 тысяч гадоў таму іх генетычная разнастайнасць вырасла. Згодна з традыцыйным сцэнаром, мігранты з Паўночнай Азіі перасеклі Берынгаў праліў па сухапутным пярэсмыку, які перыядычна ўтвараўся ў апошні ледніковы перыяд. Але затым сярод навукоўцаў зноў пачынаюцца рознагалоссі. Падчас апошняга ледніковага перыяду Аляска і бóльшая частка тэрыторыі сучаснай Канады былі пакрытыя ледніковым шчытом.
Па іншай гіпотэзе старажытныя перасеклі поўнач кантынента па калідоры паміж ледавікамі, які адкрыўся 14-15 тысяч гадоў таму. Ён існаваў працяглы час, так што там з'явіліся жывёлы і расліны і ён стаў даступны для міграцыі. Аднак пазней быў апублікаваны шэраг даследаванняў (3, 4) якія аспрэчвалі гэтую гіпотэзу і прыводзілі довады на карысць іншага шляху, ўздоўж ціхаакіянскага ўзбярэжжа.
Група даследчыкаў з ЗША, Канады і Аўстраліі пад кіраўніцтвам Бэна Потэра (Ben A. Potter) з Аляскінскага універсітэта ў Фэрбенксе і Дэвіда Рэйча з Медыцынскай школы Гарварда прааналізавалі археалагічныя і генетычныя доказы на карысць абедзвюх гіпотэз. У тым ліку яны вывучылі археалагічныя сляды старэйшыя за 10 тысяч гадоў на паўночным усходзе Сібіры і ў паўночнай частцы Паўночнай Амерыкі, геалагічныя і біялагічныя ўзоры, якія сведчылі пра існаванне вольнага ад лёду калідора і існаванне там вегетацыі, і генетычныя сведчанні падзелу папуляцый.

Навукоўцы прыйшлі да высновы, што доказы, якія існуюць сёння, не дазваляюць ні прыняць, ні адмовіцца ні ад адной з двух гіпотэз. У прыватнасці, з аднаго боку, на астравах паблізу Ціхаакіянскага ўзбярэжжа Амерыкі былі знойдзены сляды прысутнасці старажытных людзей 12-13 тысяч гадоў таму. З іншага боку, старажытныя жыхары Камчаткі, Курыльскіх астравоў і Прымор'я не займаліся паляваннем на марскіх звяроў і рыбалоўствам да сярэдзіны галацэну, (6-7 тысяч гадоў таму). У той жа час у мацерыковай частцы Канады былі знойдзеныя каля 13 тысяч гадоў таму конскія косткі, якія сведчылі пра тое, што і па калідоры паміж ледзянымі шчытамі людзі таксама ішлі. Так што пакуль, робяць выснову аўтары даследавання, зрабіць адназначную выснову пра тое, як адбывалася перасяленне немагчыма. Старажытныя мігранты маглі выкарыстоўваць і абодва шляху.
Да нядаўняга часу існавалі і іншыя версіі перасялення ў Новы Свет. Напрыклад, прыхільнікі салютрэйскай гіпотэзы лічылі, што першымі перасяленцамі былі еўрапейцы — носьбіты палеалітычнай культуры Салютр. Яны перасеклі Атлантычны акіян рухаючыся ўздоўж лёду на прымітыўных лодках і палюючы на ​​марскіх млекакормячых.
Паводле nplus1.ru