«Спачатку добра б багацці знайсці, а потым ужо святкаваць». Павучальная гісторыя пра імператара Нерона і яго казну
ТГ-канал «Лісты да дачкі» расказвае, як пагоня за неіснуючым багаццем можа зрабіць з імператара пасмешышча.
Імператар Нерон Клаўдзій Цэзар Аўгуст Германік быў чалавекам з вельмі разнастайнымі жыццёвымі інтарэсамі. Таму патрэбы імператара Нерона былі значна большыя, чым яго фінансавыя магчымасці. Таму грошай імператару Нерону пастаянна не хапала.
Нерон, вядома, увесь час працаваў над вырашэннем сваіх фінансавых праблем. Самым любімым яго спосабам вырашэння фінансавых праблем былі канфіскацыі маёмасці ў асоб сумнеўнай палітычнай лаяльнасці. Але столькі грошай, колькі трэба было імператару Нерону, у асоб сумнеўнай палітычнай лаяльнасці ўсё роўна не было. Таму Нерон пастаянна шукаў, дзе б яму здабыць грошай.
І вось аднойчы да Нерона з'явіўся нехта Цэзілій Бас, які расказаў імператару, што на яго зямельным участку схаваны велізарны скарб. Бяздонная пячора з залатымі калонамі, пад завязку забітая зліткамі чыстага золата. Багаццяў у гэтай пячоры столькі, што іх хопіць на доўгія гады нябеднага і бестурботнага жыцця.
Пачуўшы аб закапаным у зямлі незлічоным багацці, імператар Нерон, вядома, узрадаваўся. Імператар Нерон вельмі ўзрадаваўся. Імператар Нерон так узрадаваўся, што не надаў значэння адной маленькай, але істотнай дэталі. Бяздонную пячору з залатымі калонамі, забітую зліткамі з чыстага золата Цэзілій Бас бачыў у сне. А наяве ён ніякай пячоры не бачыў.
Але, як я табе сказаў, Нерона гэта не збянтэжыла. Таму што закапанае ў зямлі незлічонае багацце — гэта быў даступны і зразумелы імператару спосаб вырашыць усе свае фінансавыя праблемы. Ну, неяк вось вырашаць дзяржаўныя фінансавыя праблемы іншымі спосабамі імператар не ўмеў і не хацеў вучыцца.
Нерон стаў паводзіць сябе так, быццам скарбы ўжо былі знойдзеныя. І, вядома, перш за ўсё ён падзяліўся гэтай радасцю з рымскім народам. Каб народ разумеў, як яму пашанцавала з імператарам. Бо, калі багі паслалі імператару такія незлічоныя багацці, значыць багі імператара любяць. Пагадзіцеся, калі б не любілі, дык і не пасылалі б.
«З кожным днём Нерон станавіўся ўсё марнатраўным». Ён траціў так, нібы золата ўжо было складзіравана ў дзяржаўнай казне. Закочваў балі, зладзіў для народа святкаванні, раздаваў падарункі. Так што «чаканне незлічоных багаццяў стала адной з прычын збяднення дзяржавы».
Вядома, асобныя скептыкі гаварылі імператару, што спачатку добра б гэтыя багацці знайсці, а потым ужо святкаваць. Але Нерон іх не слухаў. Ён адказваў, што верыць у багацці. Што не можа быць, каб ніякіх схаваных у зямлі скарбаў не было. Што нейкія скарбы абавязкова павінны быць. Што трэба проста ўмець шукаць. І калі правільна шукаць, то абавязкова якія-небудзь скарбы знойдзеш.
Каб перавезці багацце ў Рым, Нерон загадаў падрыхтаваць цэлы флот з адборнымі веслярамі. Для аховы скарбаў быў выдзелены салідны ваенны кантынгент. Для правядзення пошукавых работ сагналі навакольных сельскіх жыхароў.
Пошукі працягваліся доўга. Вельмі доўга. Пошукавыя партыі пераходзілі з месца на месца і капалі. Перакапалі ўчастак самога Цэзілія Баса і ўсе прылеглыя да яго тэрыторыі. І ведаеце што? Вы не паверыце. Пячора са скарбамі ніяк не знаходзілася. А імператар па-ранейшаму ў іх верыў. Усё-ткі ён быў вялікі рамантык.
Не ведаю, як доўга яшчэ маглі б працягнуцца пошукі схаваных скарбаў, калі б адзін з удзельнікаў гэтай гісторыі раптам не стаў відушчы. І гэта быў не імператар. Цэзілій Бас «пакінуў бессэнсоўную упартасць і добраахвотнай смерцю пазбег зносін і страху перад адплатай».
Вось так пагоня за залатым міражом і вера ва ўласную богаабранасць разбурыла імператарскую казну, зрабіла імператара усеагульным пасмешышчам і стала адной з прычын яго вельмі раптоўнай гібелі.
І ведаеце, якая з гэтага вынікае мараль? Што забабоны шкодныя. Што дасведчаныя людзі не павінны верыць у прарочыя сны. Асабліва чужыя. Верыць трэба ў надзейныя, дакладныя і строга навуковыя рэчы.