Ці выратуе ядзерны парасон ад гвалтоўнай змены ўлады ў Беларусі?
Калі перспектыва ядзернай пагрозы з боку Беларусі стане адчувальнай, то не толькі безадказныя гісторыкі, але і цалкам адказныя людзі могуць вырашыць, што цяпер такія часы, калі ўжо не да законаў. Што хваробу прасцей прадухіліць, чым потым вылечыць.
Ілюстрацыйная выява. Створана нейрасеткай
«Прачытаў я ўчора інтэрв'ю амерыканскага гісторыка Юрыя Фяльштынскага з нагоды планаў размяшчэння ядзернай зброі ў Беларусі, — піша аўтар тэлеграм-канала Лісты да дачкі. — Там шмат усялякіх апакаліптычных прагнозаў, але сутнасць не ў гэтым. Акрамя апакаліптычных прагнозаў ён яшчэ кажа, што Захад павінен распачаць прэвентыўныя меры, каб прадухіліць дастаўку ў Беларусь ядзернай бомбы. Я нават не ведаю, як далікатна сфармуляваць яго прапановы. Далікатна ж наогул ніяк не сфармулюе. Таму што ён лічыць, што неабходна ажыццявіць, як любіць выказвацца беларускі тэлевізар, гвалтоўную змену дзяржаўнай улады ў Рэспубліцы Беларусь у тым ліку і шляхам прамой ваеннай інтэрвенцыі.
І тым не менш, такія прапановы, — выдатная ілюстрацыя да памылковасці тэзіса аб тым, што ядзерная зброя можа павысіць узровень бяспекі беларускіх уладаў у гэтым неспакойным свеце. Што калі над імі будзе ядзерны парасон, то іх ніхто не асмеліцца пакрыўдзіць. Вось на самай справе ўсё роўна наадварот. Таму што перспектыва здабыцця ядзернай зброі істотна павышае для беларускіх уладаў разнастайныя рызыкі.
Бо яшчэ нядаўна пра тое, што на Беларусь рыхтуецца напад, казалі толькі беларускія ўлады і іх старэйшы хаўруснік. Беларускія ўлады распавядалі пра гэты напад шмат, са смакам і жахлівымі падрабязнасцямі.
Але вось сярод рэзідэнтаў краін, якія рыхтавалі напад, ніхто пра гэты напад не казаў. Я думаю, не таму, што гэтая тэма была якім-небудзь табу, а проста таму, што ідэя нікому не прыходзіла ў галаву. А калі каму-небудзь прыходзіла, то ён, вядома, саромеўся пра гэта казаць. Проста ў прыстойным грамадстве нападаць на суседзяў не прынята.
Аднак жа, перспектыва з'яўлення ў Беларусі ядзернай зброі можа ўсё змяніць. Таму што напад Расіі на Украіну і так ужо многае змяніў у сусветных уяўленнях аб прыстойнасці. Вось раней было непрыстойна аб'яўляць прэзідэнта Расіі ў міжнародны вышук, а цяпер абвясцілі і нічога. Усім падабаецца. І Швецыю з Фінляндыяй было не прынята прымаць у NATO. Я ўжо не кажу пра нямецкія танкі і амерыканскія ракеты ва Украіне.
Так што, калі перспектыва ядзернай пагрозы з боку Беларусі стане адчувальнай, то не толькі безадказныя гісторыкі, але і цалкам адказныя людзі могуць вырашыць, што цяпер такія часы, калі ўжо не да законаў. Што хваробу прасцей прадухіліць, чым потым вылечыць. Што, улічваючы маштаб патэнцыйных рызык, спосабы прадухілення гэтай хваробы могуць быць самымі радыкальнымі і ніхто іх за гэтыя радыкальныя спосабы ўжо не асудзіць. І радыкальныя спосабы не абавязкова павінны пачынацца з такіх нядобрых рэчаў, як інтэрвенцыя. Гэта ж можа і якое-небудзь умяшанне ва ўнутраныя справы, пра якое беларускія ўлады столькі гавораць, але якога ніхто акрамя іх дагэтуль яшчэ ні разу не бачыў».