Эканаміст: Гэтая саўковая дробязнасць наскрозь пранізвае беларускую эканоміку

Прадстаўнікі бізнесу і эканамісты распавялі, што ў беларускім заканадаўстве тармозіць эканоміку і перашкаджае ёй развівацца.

Аляксандр Лукашэнка зноў выступіў супраць закручвання гаек у эканоміцы і запатрабаваў прыбраць лішняе з крымінальнага і адміністрацыйнага заканадаўства.
— Састарэлыя нормы нам не патрэбныя ў нашым заканадаўстве. Новыя павінны спрыяць развіццю эканомікі, а не тармажэнню, — падкрэсліў кіраўнік беларускай дзяржавы на нарадзе з кіраўніцтвам Дзяржаўнага сакратарыята Савета бяспекі Беларусі, праваахоўных органаў і ведамстваў сістэмы забеспячэння нацыянальнай бяспекі.
Эксперты падказваюць, якія нормы трэба прыбраць, каб спрыяць развіццю эканомікі.

Калінін: Трэба зрабіць так, каб людзі не баяліся займацца бізнесам

Старшыня Беларускага саюза прадпрымальнікаў Аляксандр Калінін лічыць, што развіццю эканомікі і бізнесу перашкаджаюць тры асноўныя праблемы:
— Першая — дарагія фінансавыя рэсурсы, і гэтая праблема паступова вырашаецца. Другая — падатковая сістэма не стымулюе назапашванне уласнасці. У нас высокая падатковая нагрузка, асабліва падатак на нерухомасць і падатак на зямлю, таму стаўкі павінны быць паніжаны. Трэцяе пытанне — гэта абарона прыватнай уласнасці і рэпрэсіўнае заканадаўства. Трэба зрабіць так, каб людзі не баяліся займацца бізнэсам.
Для гэтага, на думку Аляксандра Калініна, трэба прыбраць з адміністрацыйнага кодэкса пункт 4 арт. 12.17, які тычыцца канфіскацыі.
— Пасля ліквідацыі Вышэйшага эканамічнага суда пайшла судовая практыка, калі дакументы сталі часцей прызнавацца не адпавядаючымі рэчаіснасці. Тыя ж тавара-транспартныя накладныя. Цяпер гэта вырашаецца на меркаванне суддзі і часцей ужываецца канфіскацыя, — адзначае лідэр прадпрымальнікаў. — Гэтая палітыка павінна быць скарэктавана.
Наступнае пытанне — гэта субсiдыярная адказнасць, якая таксама стала прымяняцца неабмежавана.
— У апошняй рэдакцыі дэкрэта, які мы ўсе чакаем з нецярпеннем, ёсць даручэнне аб карэкціроўцы заканадаўства. Хацелася, каб гэта было рэалізавана, — кажа Аляксандр Калінін.
Праўда, ужо цяпер вядома, што ўлады не гатовыя прыняць усе прапановы бізнесу.
— Па тым жа пытанні канфіскацыі ў нас такога аптымізму няма. Калі ў першапачатковай рэдакцыі дэкрэта ў першым квартале быў пункт аб прыпыненні дзеяння п. 4 арт. 12.17 КаАП, то на сённяшні дзень ён знік, і, па нашай інфармацыі, канфіскацыя застанецца. Або, як варыянт, штрафы будуць да 50% ад сумы тавару ў грашовым эквіваленце, што, уласна, прыкладна адно і тое ж. Ці ў вас забралі тавар ці не забралі тавар, але забіраюць грашыма — без розніцы. Не гатовыя нашы кантрольныя органы расстацца са сваімі паўнамоцтвамі па канфіскацыі, — тлумачыць Аляксандр Калінін.
Паводле яго слоў, тое, што кіраўнік беларускай дзяржавы зноў закрануў гэтае пытанне, добра.
— Будзем спадзявацца, што прэзідэнт яшчэ раз пачуў бізнэс. Яго даручэнне вельмі актуальна. Гэта сапраўды праблема для стымулявання дзелавой актыўнасці. Што ж, будзем чакаць выніку, — кажа Аляксандр Калінін.

Злотнікаў: Гэта нейкае камуністычнае паняццяў пралетарыяту, што ўсе да капейкі павінна быць падлічана

На думку эканаміста Леаніда Злотнікава, у сённяшнім заканадаўстве шмат што трэба мяняць.
— Зразумела, што трэба разнявольваць ініцыятыву, пашыраць свабоду прадпрымальніцтва. У заканадаўстве вельмі шмат рэчаў, якія гэтаму перашкаджаюць, — адзначае эксперт.
Ён прыводзіць у якасці прыкладу тое, як вылічваюць падатак на прыбытак у Беларусі.
— У нас для таго, каб правільна палічыць прыбытак, вельмі шырокае заканадаўства: што ўваходзіць у сабекошт, што не ўваходзіць. І вызначэнне сабекошту ў бухгалтарскім уліку — гэта галаўны боль бухгалтара, таму што гэта шматстаронкавыя інструкцыі, — тлумачыць эканаміст. — А потым прыходзяць правяраючыя і пачынаюць казаць, што вось гэта нельга адносіць да сабекошту, маўляў, вы тым самым прынізілі прыбытак і адпаведна прынізілі падатак на прыбытак, і караюць бухгалтараў і фірмы.
У развітых жа краінах, як правіла, падатак на прыбытак спаганяецца ў выпадку накiравання гэтага прыбытку на асабістае спажыванне.
— Напрыклад, калі хтосьці з гэтага прыбытку будзе атрымліваць прэмію або яна неяк будзе размяркоўвацца паміж работнікамі, — тлумачыць эканаміст. — Калі ж прыбытак выкарыстоўваецца ў мэтах развіцця вытворчасці або на сацыяльныя мэты, у гэтым выпадку падатак на яе не накладваецца. Такая дробязь, здавалася б, але, ўявіце, як гэта палегчыла б іхную працу нашых бухгалтараў і пазбавіла б ад неабходнасці выконваць незразумелыя інструкцыі.
І такіх прыкладаў, па словах эканаміста, маса.
— Напрыклад, яшчэ некалькі гадоў таму ад бухгалтараў патрабавалі вельмі строга ўлічваць расход паліва на легкавым або грузавым транспарце, які выкарыстоўваўся. На канец месяца ўтваралі камісію, якая займалася замерам рэшткаў ў паліўных баках, падлічвалі, колькі праехалі кіламетраў і які выдатак, з улікам ўздыму на горку або язды па раўніне. Марока была дзікая. Гэтая саўковая дробязнасць — кшталту ўсё павінна быць сумленна — пранізвае беларускую эканоміку.
Кантроль ва ўсіх сферах, па словах эканаміста, толькі спараджае карупцыю.
— Адчыняеш кафэ — ад цябе патрабуюць, каб на кожны прадукт быў свой халадзільнік, нельга мяса з рыбай захоўваць разам. Потым напішуць табе колькі грамаў чаго ў якім страве павінна быць ці колькі нацыянальных страў у меню. А затым прыходзяць кантралюючыя органы. І пачынаюцца хабары, адкаты. І ўсё пад маркай, што павінна быць сумленна. Гэта «сумленна» заела ўсю краіну. Гэта нейкае камуністычнае паняцце пралетарыяту, што ўсе да капейкі павінна быць падлічана.
У тое, што пасля слоў прэзідэнта нешта зменіцца, эканаміст асабліва не верыць, лічачы, што ўсе даручэнні звядуцца толькі да размоў.
— Ёсць негалосныя адносіны, ёсць высокая карумпаванасць гэтай бюракратыі, высокая залежнасць бізнесу ад вертыкалі ўлады, — тлумачыць Леанід Злотнікаў.
Для таго, каб сапраўды даць свабоду бізнэсу, трэба, на думку эксперта, адхіліць дзяржава ад умяшальніцтва ў эканоміку.
— Бізнес будзе вольны тады, калі дзяржава будзе адхіленая ад аператыўнага кіравання эканомікай, а толькі займацца перспектывамі. Якія б там ні былі рэформы, нічога ў эканоміцы не зменіцца, пакуль у нас будзе 70% у руках дзяржавы. І няма карысці казаць пра гэтыя 30%, з якіх рэальна толькі адсоткаў 15 малыя і сярэднія прадпрыемствы, а астатняе — гэта падкантрольны бізнэс. Нават калі гэты падкантрольны бізнес вызваляць, то не так шмат чаго зменіцца ў дзяржаве, пакуль усе вядучыя прадпрыемствы знаходзяцца ў яе руках, — заключае эканаміст.
Паводле zautra.by