20 нечаканых фактаў пра Эстонію

Замежжа 24.02.2018

24 лютага Эстонія адзначае 100 гадоў абвяшчэння сваёй незалежнасці. Толькі ў 1920 годзе, пасля Вызвольнай вайны, Савецкая Расія прызнала Эстонію. Радыё Свабода прапануе некалькі малавядомых фактаў пра Эстонію.

30 сакавіка 1990 году Вярхоўны Савет Эстонскай ССР прыняў пастанову аб дзяржаўным статусе Эстоніі. Заявіўшы, што акупацыя Эстонскай Рэспублікі Савецкім Саюзам 17 чэрвеня 1940 года не перапыніла дэ-юрэ існавання Эстонскай Рэспублікі, Вярхоўны савет абвясціў дзяржаўную ўладу Эстонскай ССР незаконнай з моманту яе ўстанаўлення і абвясціў пачатак аднаўлення Эстонскай Рэспублікі.
Прапануем вашай увазе некалькі фактаў пра краіну, якая сёння святкуе стагоддзе сваёй незалежнасці.
1. Цяперашняя сталіца Эстоніі атрымала правы гораду у ХІІІ стагоддзі ад караля Даніі. З тае пары горад знаходзіўся пад уладай некалькіх дзяржаваў — Даніі, Швэцыі, Нямеччыны, Расійскай імпэрыі і СССР. Талін уключаны ў спіс Сусветнай спадчыны ЮНЭСКА.

2. Традыцыя спеўных святаў у Эстоніі бярэ пачатак з 1869 году. Агульнанацыянальныя спеўныя фэсты праводзяцца раз на пяць гадоў, у іх бяруць удзел тысячы людзей. Гэтыя святы занесеныя ў Спіс нематэрыяльнай культурнай спадчыны чалавецтва.

*Спеўны фестываль у Таліне ў 2009 годзе.*

3. 11 верасня 1988 году на Спеўным полі Таліну ў ходзе музычнага фэсту сабраліся прыблізна 300 тысяч эстонцаў. Фэст стаў часткай барацьбы эстонцаў за аднаўленне незалежнасці, якая атрымала назву «спеўная рэвалюцыя».

«Балтыйскі шлях» — ланцуг людзей праз тры балтыйскія рэспублікі 23 жніўня 1989 году, у 50-ю гадавіну пакту Молатава-Рыбентропа, які прывёў да савецкай акупацыі Латвіі, Літвы і Эстоніі.

4. Гімн Эстоніі напісаны на тую ж мелодыю, што і гімн Фінляндыі. Аўтар музыкі — Фрэдрык Пацыюс, фінскі кампазітар нямецкага паходжання. Гімн, прыняты ў 1920 годзе, быў забаронены ў савецкія часы. З 1991 году стаў ізноў дзяржаўным гімнам.

5. Эстонія — адна з найменш населеных краінаў Эўропы. Шчыльнасць насельніцтва ў краіне 28,4 чалавека на квадратны кіламетар. Толькі ў Фінляндыі, Швецыі, Нарвегіі і Расіі гэты паказчык яшчэ менш. У Беларусі — 46 чалавек на квадратны кіламетр, ва Украіне — 74 чалавекі, у Галандыі — 404 чалавекі.

6. У Эстоніі — найвышэйшая ў свеце доля жанчынаў сярод насельніцтва, на кожных 100 жанчынаў прыпадае 84 мужчыны, у Беларусі — 87.

*Прэзідэнтка Эстоніі Керсці Кальюлайд. (Аўтар фота - Арна Мікар)*

7. Паводле дадзеных перапісу 2012 году сярод сталых жыхароў Эстоніі 69.7% склалі эстонцы, 25.2% — расейцы, 0.9% — беларусы.

*Зінаіда Клыга, старшыня Беларуска-эстонскага задзіночання*

8. Эстонія — адна з найменш рэлігійных краін у свеце. Згодна з апытаннем агенцтва Гэлапа ў 2015 годзе, толькі 16% рэспандэнтаў заявілі, што лічаць сябе рэлігійнымі людзьмі. У тым жа апытанні ў Беларусі рэлігійнымі назвалі сябе 34% апытаных, у Расіі −70, ва Украіне — 73%, у Саудаўскай Арабіі — 98%.

*Брама царквы ў эстонскім горадзе Йыхві*

9. У склад Эстоніі ўваходзяць 2355 выспаў.

10. 52% тэрыторыі Эстоніі складаюць лясы (у Беларусі — 39.5%)

*Эстонскія дабраахвотнікі трэніруюцца ў лесе, верасень 2015 году.*

11. Насельніцтва Эстоніі складае 1,3 мільёна чалавек, аднак штогод у краіну прыяжджае больш за 2 мільёны турыстаў.

12. Доступ да інтэрнэту мае 86% насельніцтва (у Беларусі — 70%).

13. У 2005 годзе краіна першай ўвяла онлайн-галасаванне на выбарах. Усе падаткі можна выплачваць праз інтэрнэт, можна падпісваць дакументы з дапамогай ID-карткі.