Чым можа павярнуцца для Лукашэнкі незадаволенасць Пуціна?
На якія саступкі давядзецца пайсці беларускім уладам?
У прэзідэнта Расіі Уладзіміра Пуціна расце незадаволенасць у адносінах да беларускага калегу Аляксандру Лукашэнку, паведамляе Bloomberg са спасылкай на блізкія да Крамля крыніцы. Па іх словах, расійскі лідэр занепакоены тым, што Мінск можа паспрабаваць выйсці з-пад уплыву Масквы.
На думку палітолага Валерыя Карбалевіча, Пуцін лічыць, што Беларусь з'яўляецца сатэлітам Расіі, а сатэліт павінен быць кіраваным. Беларусь жа ў значных сферах праводзіць самастойную палітыку. Яна не падтрымала Расію ў яе канфлікце з Украінай, спрабуе захаваць нейтралітэт у адносінах з Захадам.
- І эканамічная палітыка, адрозная ад Расіі. Беларусь не хоча прадаваць расійскаму капіталу найбольш выгадныя прадпрыемствы. Спрабуе дыстанцыявацца ад Расіі ў інфармацыйнай палітыцы. Падстаў для незадаволенасці даволі шмат, - адзначае эксперт.
Адрозненнем ад папярэдніх гадоў, працягвае ён, стала тое, што Масква пачала жорстка ўвязваць эканамічную дапамогу з пытаннямі аб аб'яднанні Беларусі і Расіі. Рост незадаволенасці з боку Пуціна будзе багаты для Беларусі тым, што расійская эканамічная дапамога з боку Расіі будзе скарачацца. Гэта адмоўна паўплывае на беларускую эканоміку, сацыяльную сферу, у тым ліку і на ўзровень жыцця насельніцтва.
- А лёс самога Лукашэнкі вызначаецца ў Беларусі і залежыць ад таго, як яго далей будзе ўспрымаць беларускае грамадства, - лічыць Валерый Карбалевіч. - Я не думаю, што з боку Расіі будзе спроба ўздзейнічаць на Лукашэнку з дапамогай яго атачэння, беларускай наменклатуры. Усе папярэднія спробы паказалі, што гэта неэфектыўна.
Дырэктар Інстытута палітычных даследаванняў «Палітычныя сфера» Андрэй Казакевіч дадае, што незадаволенасць з боку Расеі можа быць звязана з пытаннямі энерганосьбітаў, з патрабаваннем Беларусі аб кампенсацыях і цэнах. Гэтак жа існуе пытанне мяжы, рээкспарту - таго, колькі еўрапейскіх тавараў пранікае на расійскі рынак праз Беларусь. Было шмат дыскусій і з нагоды ўзаемнага прызнання віз, мае месца нягнуткая пазіцый па пытаннях інтэграцыйных ініцыятыў у фармаце, агучаным расійскім прэм'ерам Дзмітрыем Мядзведзевым.
- Відавочна, што Лукашэнка не хоча ісьці на прыняцце камфортнага для Расіі фармату, таму ёсць такое раздражненне. Але нельга сказаць, што яно з'явілася толькі сёння, - падкрэслівае Андрэй Казакевіч.
Паводле яго ацэнкі, супярэчнасці ўвайшлі ў новую фазу з сярэдзіны мінулага года. Эксперт разглядае іх як працяг тых праблем, якія «назапашваюцца ў двухбаковых адносінах, але не вырашаюцца, таму што пакуль не знаходзіцца кампрамісны варыянт для двух бакоў».
Наступствам гэтага для Беларусі можа стаць праблема з цэнамі на энерганосьбіты, канкурэнцыяй на рынку нафтапрадуктаў, увядзеннем Расеяй абмежаванняў паставак на свой рынак пэўнай катэгорыі тавараў, напрыклад, гародніны, іншай сельскагаспадарчай прадукцыі.
- Пры пэўных абставінах ціск Расіі можа прывесці да таго, што Беларусь страціць частку свайго суверэнітэту: у абмен на нейкія эканамічныя прэферэнцыі Лукашэнка і беларускія ўлады могуць быць вымушаны пайсці на нейкія саступкі, напрыклад, звязаныя з памежнай і мытнай службай, з пытаннямі бюджэту, падаткаў, - не выключае суразмоўца.
Расія магла б пайсці і на больш радыкальныя крокі, звязаныя са зменай улады ў Беларусі.
- Але такое пытанне, мне здаецца, не будзе ставіцца, бо не вычарпаны ўвесь патэнцыял магчымасцяў ціску на існуючыя беларускія ўлады, - заключае Андрэй Казакевіч.
Паводле Заўтра тваёй краіны