Браты па зброі. Прывязка Мінска да Масквы становіцца ўсё больш небяспечнай

Праблемы ў адносінах Беларусі з АДКБ здараліся і раней.

За ажыўленым абмеркаваннем вынікаў адмовы беларускага лідэра наведаць расійскую паўночную сталіцу, дзе іншымі прэзідэнтамі быў падпісаны Мытны кодэкс Еўразійскага эканамічнага саюза, неяк засталося па— за ўвагай яшчэ адно тамтэйшае мерапрыемства —  саміт Арганізацыі Дамовы аб калектыўнай бяспецы СНД.

Чакалася, што будзе зацверджаны новы генеральны сакратар АДКБ, аднак, мабыць, з-за адсутнасці аднаго з удзельнікаў зрабіць гэта не ўдалося. Таму пазней давялося прызначыць выконваючым абавязкі генеральнага сакратара Валерыя Семерыкова, намесніка які пайшоў Мікалая Бардзюжы.

Гісторыя трэнняў

Само па сабе кадравае пытанне наўрад ці можна лічыць архіважным, але ўсё ж у нейкім сэнсе і гэтая затрымка сімптаматычна. Асабліва калі ўлічыць, што эпапея з прызначэннем пераемніка Бардзюжы пачалася яшчэ на кастрычніцкім саміце ў Ерэване (у якасці кандыдата фігураваў былы міністр абароны Арменіі Вагаршак Аруцюнян), але тады сарвалася з— за адсутнасці Нурсултана Назарбаева.

Трэба сказаць, што праблемы ў адносінах Беларусі з АДКБ здараліся і раней. Наша краіна нават далучылася да арганізацыі толькі праз год пасля яе стварэння, прычым сітуацыя з правамоцтвам адпаведнага рашэння Вярхоўнага Савета застаецца нявызначанай да гэтага часу.

А ў 2009 годзе Аляксандр Лукашэнка адмовіўся ад удзелу ў маскоўскім саміце АДКБ з прычыны якая разгарэлася тады малочнай вайны з Расіяй. Затым аналагічны крок быў зроблены ім у траўні 2013 года ў дачыненні да нефармальнага саміту ў Кыргызстане ў сувязі з гісторыяй вакол прадастаўлення палітычнага прытулку збегламу прэзідэнту гэтай краіны Курманбеку Бакіеву.

Праўда, у рэшце рэшт хвалявання спыняліся, і АДКБ працягвала існаваць у ранейшым рэжыме. Хутчэй за ўсё, тым жа самым завершыцца і цяперашні дэмарш. Як уяўляецца, нягледзячы на ​​шматлікія заявы лідэраў аб эфектыўнасці гэтай структуры, яны наўрад ці самі ў гэта вераць, а таму не надаюць вялікага значэння такога роду учынкам.

Можна пагадзіцца, што ў нейкай ступені АДКБ пачынае нагадваць Разбураны больш за чвэрць стагоддзя таму Варшаўскі пакт. Але толькі ў мініяцюры, калі ўспомніць, што толькі Група савецкіх войскаў у Германіі налічвала паўмільёна ваеннаслужачых з вялікай колькасцю тэхнікі. На гэтым фоне падраздзяленні, што складаюць аснову Калектыўных сіл аператыўнага рэагавання АДКБ глядзяцца, мякка кажучы, не занадта пераканаўча.

Галоўны саюзнік —  галоўная пагроза?

Вельмі сумнеўна, што сур'ёзна разлічвае на АДКБ у пытаннях забеспячэння сваёй ваеннай бяспекі і афіцыйны Мінск. У гэтым плане да нядаўняга часу непараўнальна больш важным для яго было непасрэднае супрацоўнiцтва ў гэтай сферы з Масквой у межах Саюзнай дзяржавы.

Безумоўна, яно захоўвае сваё значэнне, але цяпер выразна выявіліся новыя абставіны, якія, падобна, некалькі бянтэжаць беларускае кіраўніцтва.

Гаворка, зразумела, ідзе аб анэксіі Крыма і дзеяннях Расеі на паўднёвым усходзе Украіны. Акрамя таго, у апошні час прыкметна змяніліся погляды беларускага рэжыму на адносіны з Захадам. Прынамсі, ранейшая ваяўнічая рыторыка саступіла месца заклікам да ўсебаковага супрацоўніцтва.

Паказальна, што ў ранейшыя часы Лукашэнкі, каб пазбегнуць «станаўлення аднапалярнага свету з дыктатурай адной дзяржавы» спрабаваў пазначыць галоўнай мэтай АДКБ супрацьдзеянне НАТО. Насупраць, Уладзімір Пуцін, які праводзіў тады палітыку збліжэння з Захадам, гэтую ініцыятыву не падтрымаў. Афіцыйна АДКБ была арыентавана перш за ўсё на барацьбу з тэрарызмам.

Зараз, як бачым, сітуацыя рэзка змянілася. Адносіны Крамля з Захадам абвастрыліся, у той час як Мінск актыўна наводзіць масты.

Мяркуючы па ўсім, беларускія ўлады цяпер асцерагаюцца непрадказальных паводзін свайго «галоўнага саюзніка». На карысць такога здагадкі кажа упартасць, з якім яны адмаўляюцца ад размяшчэння ў Беларусі расійскай авіябазы. Не выключана, дарэчы, што супрасьстаянне з Расіяй, што назіраецца ў апошні час, па цэлым шэрагу кірункаў выклікана менавіта імкненнем апошняй ўсё ж дабіцца свайго і ў пытанні авіябазы.

Аднак Мінск не можа адмовіцца, напрыклад, ад маючых адбыцца ў новым годзе сумесных з Расіяй шырокамаштабных манеўраў «Захад— 2017». Вельмі хацелася б памыліцца, але цяжка адкінуць як беспадстаўныя аргументы аналітыкаў Арсенія Сівіцкага і Юрыя Царыка датычна пагрозы, што хаваецца ў гэтых вучэннях з перакідкай вялікай колькасці расійскіх войскаў на беларускую тэрыторыю.

Увогуле, абстаноўка складваецца дастаткова напружаная, прычым больш-менш прымальнага выхаду не відаць.

Гэта стала следствам фактычнай адмовы ад зафіксаванага ў Канстытуцыі палажэння аб тым, што Беларусь мае на мэце стаць нейтральнай дзяржавай.

На працягу двух дзесяцігоддзяў знешняя палітыка будавалася на зусім іншых прынцыпах, Мінск пагаршаў сваю залежнасць ад Крамля, у тым ліку і ў ваенна-палітычнай сферы. Зараз гэтая прывязка стала небяспечнай.

Паводле naviny.by