Чаму беларусам не варта разлічваць на рост заробкаў

У якіх сферах і рэгіёнах зарплаты работнікаў больш за ўсё адстаюць ад сярэдняй. Параўноўваем і тлумачым, што не так з планамі па іх павелічэнні.

У той час, як сярэдні заробак у краіне памяншаецца другі месяц запар, Аляксандр Лукашэнка паставіў перад урадам задачу нарошчваць зарплаты тых, у каго яны не дацягваюць да планкі ў 500 долараў.

— Мы павінны стварыць людзям мінімальныя ўмовы для жыцця. І мы забяспечылі 500 долараў. Зараз прыйшла чаргу падтрымаць тых, у каго няма такой сумы, — заявіў ён.

Дарэчы, сярэдняя зарплата ўсё яшчэ не дацягвае да 500 долараў. У лютым гэтага года яна склала 977 рублёў.

У 9 з 15 сфер эканомікі, па якіх Белстат вядзе ўлік, сярэдняя зарплата ніжэй за сярэднюю па краіне. Далей за ўсё ад яе зарплаты работнікаў сельскай гаспадаркі.

Калі параўнаць сярэднюю зарплату па абласцях, то самая нізкая ў Магілёўскай вобласці, а самая высокая, традыцыйна, у Мінскай і ў сталіцы.

Шанцаў на рост заробкаў мала

Дамагчыся таго, каб ва ўсіх заробак быў не ніжэйшы за сярэдні ці ў большасці быў блізкі да сярэдняга, нерэальна, лічыць старэйшы аналітык кампаніі “Альпары” Вадзім Іосуб.

— Што з заробкамі ні рабі, расслаенне ў любым выпадку застанецца. І ўсё ж мае сэнс спрабаваць падымаць заробкі тым, у каго яны найбольш нізкія, — кажа аналітык.

Як правіла, ніжэйшыя зарплаты ў бюджэтным сектары. Такім чынам, на іх павышэнне спатрэбяцца дзяржаўныя рэсурсы. Але сур'ёзная частка заробленых бюджэтам грошай сыходзіць на пагашэнне і абслугоўванне знешняга дзярждоўгу. І так будзе працягвацца не адзін год.

— Запланавана, што чвэрць неабходнай сумы на пагашэнне даўгоў і выплаты працэнтаў па іх будзе ісці з заробленых бюджэтам грошай, а тры чвэрці будуць рэфінансавацца. Калі ўзнікнуць цяжкасці з рэфінансаваннем, то на пагашэнне даўгоў давядзецца аддаваць больш грошай з бюджэту. Адпаведна, будзе значна менш рэсурсаў, каб падымаць заробкі бюджэтнікам, — тлумачыць Вадзім Іосуб.

Ёсць просты варыянт для павышэння заробкаў, які беларускія ўлады ўжо не раз выкарыстоўвалі, — уключэнне друкаркі. Але гэта толькі падвысіць намінальныя зарплаты, у той час як рэальныя застануцца ранейшымі.

— У гэтым выпадку насельніцтву дадуць шмат грошай, але з-за працы друкаркі вырастае інфляцыя, якая з'есць увесь рост. Здаецца, паперак у кошыку стане больш, але на самай справе багацей людзі не стануць, — кажа Вадзім Іосуб. — Такі шлях ужо прыводзіў да гіперінфляцыі, шматлікіх валютных крызісаў. Дзяржава ўжо шмат разоў апякалася на гэтай практыцы і, думаю, наўрад ці вернецца да яе.

Застаецца адзіны «здаровы» варыянт для росту заробкаў — паказваць добрыя тэмпы эканамічнага росту.

— Патрэбен дастаткова сур'ёзны рост ВУП, пажадана, каб ён быў вышэй за сярэднесусветны. А яшчэ лепш для развіваецца краіны мець рост у 5–6%, — кажа аналітык “Альпары”.

Але з прычыны адсутнасці рэформаў, а таксама рэгулярных заяваў на самым высокім узроўні аб тым, што ніякіх сур'ёзных структурных пераўтварэнняў не прадбачыцца, спадзявацца на такія тэмпы росту не даводзіцца.

Значыць, не варта сур'ёзна разлічваць і на магчымасць росту заробкаў бюджэтнікаў, заключае эксперт.

Заўтра тваёй краіны

Пераклад НЧ