Да Канстытуцыі гэта не мае дачынення: «Замежных агентаў» у РФ вырашылі пазбавіць грошай
«Замежных агентаў» у РФ вырашылі пазбавіць грошай: пакуль толькі ад ганараў. Але, верагодна, яны не змогуць атрымаць даходы ад продажу сваёй маёмасці ў Расіі, а можа — наогул не змогуць атрымліваць у Расіі ніякіх даходаў.
Законапраект аб «дзейнасці асоб, якія знаходзяцца пад замежным уплывам», прадугледжвае, што людзі, абвешчаныя «замежнымі агентамі», змогуць атрымаць заробленыя ў Расіі грошы толькі пасля зняцця гэтага статусу. Пра гэта распавёў старшыня Дзярждумы РФ Вячаслаў Валодзін.
Замежных агентаў заявіў, што 14 лістапада ў Дзярждуму ўнясуць законапраект аб адмысловым парадку ў дачыненні да ўзнагароджанняў і «іншых плацяжоў», якія належаць «замежным агентам» ад выкарыстання вынікаў інтэлектуальнай дзейнасці і брэндаў, піша meduza.io.
Законапраект прадугледжвае, што адкрыццё спецыяльнага рублёвага рахунку, на які будуць залічвацца «любыя даходы ад творчай дзейнасці», стане для «замежных агентаў» абавязковым. Калі чалавек ці арганізацыя, абвешчаныя «замежным агентам», не зробяць гэтага, гэта мусіць зрабіць той, хто пералічвае ім ганарары, растлумачыў Валодзін.
Спікер Дзярждумы РФ падкрэсліў, што распараджацца сродкамі са спецрахунку «замежныя агенты» змогуць «толькі пасля адмены статусу». Пры гэтым па рашэнні суда «магчыма залічэнне сродкаў у бюджэт».
Разгляд законапраекта ў першым чытанні плануецца на наступным тыдні. Да другога чытання ў яго ўнясуць нормы, якія тычацца «залічэння сродкаў на спецрахунку ад продажу рухомай і нерухомай маёмасці, здачы яе ў арэнду і іншых даходаў».
Пра распрацоўку адпаведнага законапраекта Вячаслаў Валодзін распавядаў 7 лістапада. Ён казаў, што ў Думе абмяркоўваюцца меры, «якія дазваляюць спыніць узбагачэнне за кошт рухомай і нерухомай маёмасці, якая знаходзіцца на тэрыторыі нашай краіны, а таксама ад продажу яе». Тады ж ён заявіў, што любыя даходы «замежных агентаў» ад творчай дзейнасці будуць залічаць на спецыяльны рублёвы рахунак. Пазней ён казаў, што карыстацца грашыма са спецрахунку «агенты» могуць толькі асабіста і толькі на тэрыторыі Расеі. Пра тое, што для гэтага трэба зняцце статусу «замежнага агента», Валодзін не паведамляў.
Нагадаем, 13 лістапада камітэт Дзярждумы па бяспецы і супрацьдзеянні карупцыі падтрымаў папраўку да законапраекта «Аб прыватнай ахоўнай дзейнасці», якая прадугледжвае, што «замежныя агенты» не змогуць уносіць сродкі ў статутны капітал прыватных ахоўных арганізацый. Сам законапраект быў унесены ў Дзярждуму яшчэ летам 2022 года, у першым чытанні яго ўхвалілі ў тым жа годзе.
Дзмітрый Колезеў: Як гэта суадносіцца з Канстытуцыяй, не вельмі зразумела
Расійскі журналіст Дзмітрый Колезеў у сваім тэлеграм-канале адзначыў:
— Спікер Дзярждумы Вячаслаў Валодзін распавёў некаторыя падрабязнасці аб законапраекце, які прымусіць «замежных агентаў» атрымліваць даходы ад творчай дзейнасці толькі на спецыяльны рублёвы рахунак. Па словах Валодзіна, адкрыццё такога рахунку стане абавязковым для «замежных агентаў», якія хочуць атрымліваць грошы ад творчай дзейнасці.
Фактычна, гэтыя грошы будуць «замежным агентам» недаступныя: распарадзіцца імі можа будзе толькі пасля зняцця статусу «агента». Такія зняцці здараюцца надзвычай рэдка, для гэтага чалавек павінен па сутнасці спыніць усю публічную дзейнасць на год.
Акрамя таго, як сказаў Валодзін, «па рашэнні суда» магчыма залічэнне сродкаў з гэтага рахунку ў бюджэт.
Самае цікавае, што, па словах Валодзіна, да другога чытання плануюць падрыхтаваць «дадатковыя нормы, якія тычацца таксама залічэння сродкаў на спецрахунку ад продажу рухомай і нерухомай маёмасці, здачы яго ў арэнду і іншых даходаў».
Гэта значыць, цалкам магчыма, «замежныя агенты» не змогуць атрымаць даходы ад продажу сваёй маёмасці ў Расіі. А можа быць, наогул не змогуць атрымліваць у Расіі ніякіх даходаў.
Як гэта суадносіцца з Канстытуцыяй, не вельмі зразумела. Дзяржава без суда па сваім меркаванні называе людзей замежнымі агентамі і на гэтай падставе забараняе ім атрымліваць даходы і распараджацца ўласнай маёмасцю. А Пуцін яшчэ называе закон «не дыскрымінацыйным».
У заявах Валодзіна шмат маніпуляцый. Напрыклад, ён кажа, што «большасць замежных агентаў дазваляюць сабе абражаць нашу краіну і яе грамадзян», хоць у асноўным апазіцыянеры (якіх і мае на ўвазе Валодзін пад словазлучэннем «замежны агент») крытыкуюць не краіну, а яе кіраўніцтва, у тым ліку самога Валодзіна.
«[Замежныя агенты] не саромеючыся распавядаюць, што марнуюць атрыманыя грошы ў тым ліку на падтрымку Узброеных Сіл Украіны», — піша Валодзін. Гэта таксама маніпуляцыя: расійская дзяржава трактуе дапамогу УСУ як дзяржаўную здраду, і ў выпадках, калі яму становіцца аб такім вядома, звычайна распачынае крымінальныя справы. Большасць з прыкладна 500 замежных агентаў аб дапамозе УСУ ніколі нічога не казалі. Таму гэта даволі слабы аргумент у падтрымку новага закона.
Хоць закон быццам бы тычыцца вельмі малой колькасці людзей (каля паўтысячы чалавек), ён з'яўляецца эфектыўнай і значна больш шырокай рэпрэсіўнай нормай.
Страх стаць «замежным агентам» і страціць даходы або маёмасць прымушае мноства іншых людзей хаваць сваю пазіцыю, не выказвацца крытычна або на словах падтрымліваць уладу. У тым ліку гэта вядомыя асобы, людзі, якія валодаюць аўтарытэтам, публічная пазіцыя якіх магла б уплываць на грамадскую думку.
Закон аб «замежных агентах» — ганебная рэпрэсіўная норма, якая парушае Канстытуцыю РФ. Ён павінен быць адменены.