Перастала біцца сэрца ўкраінскай пісьменніцы Вікторыі Амелінай

Яна была цяжка параненая ў выніку ракетнага абстрэлу расійскімі акупантамі рэстарана ў Краматорску

«З вялікім болем паведамляем, — напісана на сайце PEN Ukraine. — што 1 ліпеня ў бальніцы імя Мечнікава ў Дняпры перастала біцца сэрца пісьменніцы Вікторыі Амелінай. Яе жыццё абарвалася ад несумяшчальнага з жыццём ранення ў выніку ракетнага абстрэлу расійскімі акупантамі рэстарана ў Краматорску 27 чэрвеня 2023 года. Мы паведамляем гэтую навіну цяпер, калі пра гэта даведаліся ўсе сваякі Вікторыі і з іх згоды.

27 чэрвеня ў Краматорску разам з дэлегацыяй калумбійскіх журналістаў і пісьменнікаў знаходзілася ўкраінская пісьменніца, сябра Украінскага ПЭНа і дакументатарка ваенных злачынстваў у арганізацыі Truth Hounds Вікторыя Амеліна. Пакуль яны вячэралі ў рэстаране Ria Lounge у цэнтры горада, расейскія акупанты нанеслі ракетны ўдар па будынку, у выніку чаго Вікторыя была цяжка параненая. Лекары і медработнікі Краматорска і Дняпра рабілі ўсё магчымае, каб выратаваць яе жыццё, але, на жаль, рана была смяротнай. У апошнія дні жыцця Вікторыі побач былі родныя і блізкія.

Украінскі ПЭН і Truth Hounds на падставе апытанняў відавочцаў трагедыі заявілі, што нанясенне акупантамі ўдару па грамадзянскім аб'екце ва ўкраінскім горадзе было чарговым ваенным злачынствам Расеі. Аналіз разбурэнняў і паказаньні сведкаў сведчаць, што для ўдару расійцы выкарыстоўвалі высокадакладную ракету тыпу «Іскандэр». Яны дакладна ведалі, што страляюць у месцы, дзе будзе вялікая канцэнтрацыя мірнага насельніцтва. Вядома, што загінулі 13 чалавек, каля 60 пацярпелі.

Праз поўнамаштабную вайну Расіі супраць Украіны Вікторыя Амеліна стала не толькі пісьменніцай. З лета 2022 года яна далучылася да праваабарончай арганізацыі Truth Hounds. Разам з камандай Вікторыя працавала дакументалістам ваенных злачынстваў на дэакупаваных тэрыторыях на ўсходзе, поўдні і поўначы Украіны, у прыватнасці ў Капітолаўцы Ізюмскага раёна, дзе знайшла дзённік забітага расіянамі пісьменніка Уладзіміра Вакуленкі.

У гэты ж час Вікторыя пачала працу над сваёй першай навукова-публіцыстычнай кнігай на англійскай мове «Дзённік вайны і справядлівасці: гледзячы на ​​жанчын, гледзячы на ​​вайну», якая неўзабаве выйдзе за мяжой. У гэтай кнізе Вікторыя распавядае пра ўкраінскіх жанчын, якія дакументуюць ваенныя злачынствы і іх жыццё падчас вайны. Пісьменніца таксама вяла актыўную прапагандысцкую дзейнасць: звярталася да ўрадаў іншых краін з заклікам даць Украіне зброю, а таксама патрабавала справядлівасці і стварэння спецыяльнага міжнароднага трыбунала для ўсіх вінаватых у ваенных злачынствах Расіі супраць Украіны, казала аб супольнай антыкаланіяльнай барацьбе ўкраінцаў і іншых народаў свету.

Вікторыя Амеліна нарадзілася 1 студзеня 1986 года ў Львове. У школьныя гады разам з бацькам пераехала ў Канаду, але неўзабаве вырашыла вярнуцца ва Украіну. У 2007 годзе з адзнакай атрымала ступень магістра камп'ютарных тэхналогій Львоўскага палітэхнічнага ўніверсітэта. У 2005–2015 гадах працавала ў міжнародных тэхналагічных кампаніях.

У 2014 годзе выйшаў дэбютны раман Вікторыі «Сіндром лістапада, або Homo Compatiens». Кніга ўвайшла ў дзясятку лепшых празаічных выданняў па версіі прэміі «ЛітАкцэнт года — 2014». У наступным годзе раман быў перавыдадзены, і ён увайшоў у шорт-ліст прэміі імя Валерыя Шаўчука.

У тым жа 2015 годзе Вікторыя Амеліна прыпыніла сваю кар'еру ў сферы інфармацыйных тэхналогій, каб прысвяціць сябе пісьменніцтву. У 2016 годзе выйшла яе першая кніга для дзяцей «Нехта, або Вадзяное сэрца». У 2021 годзе выйшла яе чарговая кніга для дзяцей «Электронныя гісторыі экскаватаркі Экі». У 2017 годзе ў «Выдавецтве Старога Льва» выйшаў другі раман Вікторыі «Дом за дом». Кніга трапіла ў шорт-ліст нацыянальных і міжнародных прэмій: «ЛітАкцэнт года — 2017», Прэмія горада літаратуры ЮНЕСКА, Еўрапейская літаратурная прэмія. Найлепшай празаічнай кнігай года Запарожскае кніжнае таварыства назвала «Дом за дом».

Тэксты Вікторыі Амелінай выходзілі ў перакладах на польскую, чэшскую, нямецкую, галандскую і англійскую мовы. Нядаўна раман «Дом для дома» быў перакладзены на іспанскую мову.

У 2021 годзе Вікторыя стала лаўрэатам Літаратурнай прэміі імя Джозэфа Конрада-Кажаноўскага. У тым жа годзе яна заснавала Нью-Ёркскі літаратурны фестываль, які прайшоў у пасёлку Нью-Ёрк Бахмуцкага раёна Данецкай вобласці.

Мы падзяляем велізарны боль і выказваем глыбокія спачуванні родным, сябрам і калегам нашай дарагой Вікторыі.

Бліжэйшым часам сваякі паведамяць пра час і месца развітання з Вікторыяй у Кіеве і Львове.

Для нас, родных, сяброў і калег Вікторыі, надзвычай важна, каб культурныя ініцыятывы, заснаваныя ёю, працягваліся. Пазней мы падзелімся з вамі інфармацыяй пра тое, як кожны неабыякавы можа падтрымаць справу яе жыцця».