Пётр Кузняцоў: Перамены ў Беларусі цяпер патрэбныя і Еўропе, і Расіі, і простым беларусам

Гомельскі публіцыст выказаўся аб прызначэнні паслом Расіі ў Беларусі Барыса Грызлова.

— Там Пуцін сёння дае вялікую прэс-канферэнцыю, на якой ужо паспеў заявіць, што «Украіну стварыў Ленін», — піша Пётр Кузняцоў. — Гэта добрая ілюстрацыя і да нашай сітуацыі таксама.

У галовах крамлёўскай вярхушкі што Украіна, што Беларусь — гэта не асобныя краіны, а нейкае гістарычнае выключэнне, ці што. Называць можна як заўгодна, сутнасць у тым, што там глядзяць на нашы землі як на свае.

Аднак Беларусь, у адрозненне ад Украіны, сама загнала сябе ў такую ступень залежнасці ад Расіі, а зашкальваючае грэбаванне правамі чалавека стварыла настолькі ўстойлівую немагчымасць прыходу сюды ў агляднай перспектыве «калектыўнага Захаду» і NATO, што да пары можна было глядзець на мясцовую ўладу ў духу «нікуды не падзенуцца» — як на людзей, якія існуюць у нейкай рамцы і, хай не заўсёды робяць усё так, як трэба, але агулам сыдзе.

Прызначэнне ў Мінск такога чалавека, як Барыс Грызлоў, — гэта абазначэнне прысутнасці «гаспадарскай рукі» — амаль у прамым сэнсе, таму што па вазе гэты чыноўнік калі ўжо і не «правая рука», то адна з канечнасцей Пуціна дык дакладна.

Адпаведна, прыйшоў момант жорсткага кантролю нейкіх працэсаў. Якіх? Сама сабой напрошваецца выснова: дадзеных Маскве абяцанняў.

Іншы вугал. Сёння ў нас тут было таксама пасяджэнне з удзелам кіраўніка, на якім абмяркоўваліся будучы рэферэндум і змены ў Канстытуцыі. Мы пачулі, што змены гэтыя будуць такімі, што давядзецца перабудоўваць усю сістэму ўлады. І, заадно, пачулі пра тое, што ўсё гэта запатрабуе часу, і, маўляў, не да «датэрміновых і звыштэрміновых» выбараў будзе.

Што мы маем у сухім астатку?

Мяркуючы па ўсім, тым, што адбываецца, будучы рэферэндум сапраўды можа быць накіраваны на змены асноўнага закона, накіраваныя на «фарміраванне якасна новай беларускай палітычнай сістэмы», у рамках якой Расія мае намер «зайсці» сюды адразу на некалькіх узроўнях.

Гэта абмяркоўваецца, на самой справе, ужо даволі даўно. Дзесяцігоддзі спроб праціснуць інтэграцыю ў існуючых умовах аказаліся бясплоднымі — у Беларусі ўсё ўпіраецца ў волю аднаго чалавека, якога сёння Пуцін ужо таксама паспеў назваць «няпростым перамоўшчыкам».

Таму, відавочна, выкарыстоўваючы слабасць афіцыйнага Мінска, Крэмль дамагаецца змены саміх умоў да такіх, у якіх зможа дзейнічаць унутры Беларусі рознананакіравана, гарантуючы сабе поспех праз розныя напрамкі намаганняў.

Барыс Грызлоў. Ёсць меркаванне, што пасада пасла РФ у РБ нічога не вырашае — усё вырашаецца на вышэйшым палітычным узроўні. Збольшага гэта так. Аднак, з іншага боку, заўсёды існуе вялікі патэнцыял уплыву ў такой інстытуцыі, як амбасада. Усё залежыць толькі ад таго, хто і як ім кіруе.

Таму роля новага расійскага амбасадара ў Мінску, з улікам спецыфікі асобы, відавочна, прадугледжвае кантроль за выкананнем абяцанага (правядзенне рэферэндуму і чаканыя Масквой змены ў Канстытуцыі), так і наступную працу ўнутры Беларусі па стварэнні маштабнага, структураванага і разгалінаванага расійскага лобі літаральна ва ўсіх сферах і на ўсіх узроўнях.

Афіцыйны Мінск, відавочна, мае намер цягнуць час, не саступаючы рэальную ўладу і захоўваючы ручны кантроль над уладнымі інстытуцыямі. Адсюль — гандаль вакол датэрміновых прэзідэнцкіх выбараў паміж беларускай уладай і Крамлём, які відавочна ідзе ў кулуарах. 

У новай рэальнасці Лукашэнка Пуціну не патрэбны — занадта ж «няпросты перамоўшчык». Аднак беларускі кіраўнік нікуды сыходзіць не хоча і не збіраецца, таму ў ход пайшлі аргументы аб «пабудове новай сістэмы», пры якой не да «датэрміновых і звыштэрміновых».

Тут, як гаворыцца, «пажывём — пабачым». Так ці інакш, усім цяпер відавочна, што беларускі крызіс далёкі ад вырашэння, аднак і выхад з тупіку павінен быць знойдзены. Перамены ў Беларусі зараз патрэбныя і Еўропе, і Расіі, і простым беларусам. Калі карты складаюцца падобным чынам, пытанне не ў тым, здарыцца гэта ці не здарыцца.

Пытанне ў тым, калі гэта здарыцца.