Доктар Белавешкін: Навучыце дзяцей абараняць сябе, непадпарадкоўвацца і крытычна думаць
1 чэрвеня — дзень (не)абароны дзяцей: на нашых вачах расійскае войска забівае, калечыць і выкрадае тысячы дзяцей, дзясяткі тысяч з іх становяцца сіротамі, а сотні тысяч — бежанцамі. Доктар Андрэй Белавешкін разважае, чаму варта вучыць дзяцей, каб яны былі абароненымі.
Калі многія бацькі шмат клапоцяцца пра фізічную бяспеку, то часта забываюць пра псіхічную бяспеку і дазваляюць іншым дарослым без маральных прынцыпаў гвалтаваць неакрэплую псіхіку. І калі фізічныя раны зажывуць, то псіхічныя траўмы застануцца надоўга.
Навучыце дзяцей бараніць сябе фізічна. Любы від адзінаборстваў для хлопчыкаў і дзяўчынак навучыць трымаць удар і ўмець (а галоўнае — быць унутрана гатовым) за сябе пастаяць — як фізічна, так і на словах.
Навучыце дзяцей непадпарадкаванню. Важна навучыць іх супрацьстаяць сляпому падпарадкаванню аўтарытэту групы, больш старэйшага ці любога, хто прыкідваецца экспертам ці значнай фігурай. Навучыце канструктыўна і свядома ўспрымаць любыя распараджэнні. Дайце дзецям маральна-этычны кодэкс. Выхавайце ў дзецях базавыя каштоўнасці. Гэтага ніхто не зробіць, акрамя вас, а калі вы пакінеце гэта на самацёк, тое гэта запоўніцца тым, што вам зусім не спадабаецца.
Навучыце дзяцей крытычнаму мысленню: як працаваць з інфармацыяй, як успрымаць тое, што табе гавораць.
Навучыце дзяцей псіхічнай бяспецы і асновам псіхалогіі. Растлумачце, чаму так сябе паводзяць іншыя людзі, як распазнаць небяспечных людзей: садыстаў, нарцысаў, псіхапатаў і іншых. Як распазнаваць зман і маніпуляцыі, чым здаровыя адносіны адрозніваюцца ад нездаровых, як адстойваць свае межы, як казаць "не" і як развіваць вытрымку і дысцыпліну.
Навучыце дзяцей бараніць сваю ідэнтычнасць. Расказвайце пра гісторыю сям'і, наведвайце радзіму продкаў, перадавайце сямейныя гісторыі. Няхай дзіця ведае сапраўдную гісторыю сваёй сям'і і краіны. Выхавайце іх пачуццё ўласнай годнасці і ўменне давяраць сабе і не здраджваць сабе.
Стварыце ўзбагачанае асяроддзе — ёсць шмат магчымасцяў, і іх можна выкарыстоўваць, можна спрабаваць без страху памыляцца. Памятайце, як асяроддзе і сябры ўплываюць на развіццё.
Навучыце дзяцей бавіць вольны час, няхай будзе магчымасць выбіраць захапленні. Навучыце іх атрымліваць задавальненне ад руху, ад дапытлівасці, ад зносін, навучыце бачыць прыгажосць вакол сябе і захапляцца ёю.
Навучыце дзяцей клапаціцца пра сябе. Гэта і павага да сваіх эмоцый, давер сабе, уменне якасна працаваць і адпачываць, атрымліваць задавальненне ад руху, гэта і базавыя навыкі здароўя (сон, ежа, свядомасць). Дапамагайце развіваць эмацыйны інтэлект і выхоўваць свой характар — бо ён пластычны.