Чатыры змены ў дзяржсектары, якія дазволяць яму выжыць

Дзяржсектар цягне эканоміку ўніз. Вось чаму эканаміст Павел Данейка раіць яму адштурхнуцца ад дна першым.

Працаваць, як прыватнікі

Дзяржаўным прадпрыемствам няма неабходнасці шукаць рэцэпты паспяховасці ў далёкіх краінах або ў сусветных лідэраў бізнесу.
— Калі б наш дзяржсектар працаваў гэтак жа эфектыўна, як прыватны, а яшчэ лепш — як самыя эфектыўныя кампаніі, мы б атрымалі даволі доўгі рост, — адзначыў генеральны дырэктар Бізнес-школы ІПМ і адміністрацыйны дырэктар Беларускага эканамічнага даследча-адукацыйнага цэнтра BEROC Павел Данейка на семінары «Ад стабільнасці да эканамічнага росту: перспектывы Беларусі».
Эксперт зрабіў акцэнт на тым, што прыватызацыю ўжо не варта разглядаць як выратавальнае кола. Цяпер яна наўрад ці ўнясе істотны ўнёсак у рэфармаванне эканомікі.

Зацікавіць дырэктараў у эфектыўнасці

Змена матывацыі топ-менеджменту — гэта і ёсць самы просты рэцэпт павышэння эфектыўнасці дзяржкампаній, перакананы Павел Данейка. Сістэма кіравання прадпрыемствамі — адна з самых слабых кропак і ключавых прычын праблем дзяржсектара. Дырэктарам проста-проста не выгадна выходзіць на якасна новыя паказчыкі, дэманстраваць рост і нарошчваць продаж прадукцыі.
— Калі будзе зароблена шмат грошай, дырэктару скажуць: «Дзякуй» і на наступны год дададуць план, — адзначае Павел Данейка. — А калі дырэктар зможа нарасціць прыбытак на 10 мільёнаў, ён можа атрымаць хоць мільён? Калі не, тады і матывацыі ў яго няма.

Перастаць жыць у адрыве ад сусветных тэндэнцый

Пагаршае сітуацыю адсутнасць стратэгічнага планавання і фармавання карпаратыўнай стратэгіі, дзякуючы якім дзяржкампаніі развіваліся б у нагу з канкурэнтамі ў сваёй галіне з розных краін.
— Тыповы прыклад — Беларускі металургічны завод. У іх зараз будуць праблемы па адной простай прычыне — змянілася тэхналогія стварэння шын. А іх ключавой прадукт — гэта металакорд для шын. Яны пра гэта не ведалі? Ведалі, таму што пераход на новую тэхналогію заняў 10 гадоў. Але хіба ў іх у планах стаяла фарміраванне новага ключавога прадукта? Не, — кажа эксперт.

Гнацца не за эфемернымі паказчыкамі, а за прадукцыйнасцю працы

Адсутнасць культуры эфектыўнага вядзення вытворчасці таксама выступае перашкодай для паспяховай працы асобных кампаній і для росту прамысловасці ў цэлым.
— Савецкая вытворчая спадчына — гэта высокая якасць прадукцыі. Таму што савецкая вытворчасць — гэта абаронная прамысловасць. Зброя павінна была страляць, а колькі яна каштавала, нікога не цікавіла. Калі мы прывозім нямецкіх кансультантаў, яны кажуць: «Вашы інжынеры заўсёды знаходзяць прыгожыя рашэнні, толькі яны заўсёды дарагія», — адзначае Павел Данейка.
Важная ўмова на гэтым шляху — дазволіць «памерці» тым дзяржкампаніям, якія не здольныя зарабляць без рэгулярнага высмоктвання грошай з бюджэту. А ратаваць толькі тыя, якія спрабуюць і могуць рухацца наперад без дапамогі мыліц.
Паводле Заўтра тваёй краіны