Асцярожна! Чакаецца падвышэнне падаткаў. Некаторых — у два разы
Чыноўнікі хочуць увесці шмат падатковых змен, якія закрануць амаль кожнага. Журналісты З*ркало зрабілі падборку магчымых правак па падатках.
Чыноўнікі разглядаюць магчымасць павысіць у 2023 годзе многія падаткі як для фізічных асоб, так і для бізнесу. Гаворка ідзе ў тым ліку аб фіксаваным зборы для тых, хто здае ў арэнду нерухомасць, а таксама аб адзіным падатку з ІП і іншых фізічных асоб. Улады таксама хочуць павысіць стаўкі зямельнага падатку. А яшчэ — увесці падатковыя змены для тых, хто трапіў у базу «дармаедаў», а таксама з'ехаў за мяжу.
Удакладнім, што гэтыя магчымыя падатковыя змены яшчэ не прынятыя. Пры гэтым зацверджаны канчатковы варыянт правак чыноўнікаў у Падатковы кодэкс можа адрознівацца ад папярэдніх версій правак у гэты дакумент.
Павышэнне падаткаў на нерухомасць і зямлю
У 2023 годзе плануюць прыкметна падняць зямельны падатак. Павышэнне закране і насельніцтва, і бізнес. Рост — на ўзроўні 19%. Да прыкладу, стаўкі зямельнага падатку для жылой шматкватэрнай зоны маюць намер павысіць да 14,71 рубля за гектар (цяпер — 12,32 рубля). Рост — 19%. Для жылой сядзібнай зоны падатак цяпер складае 24,61 рубля за гектар, яго хочуць падняць да 29,38 рубля. Павышэнне — на 19,4%. Для бізнесу таксама плануюць павысіць зямельны збор. Так, цяпер падатак для аўтамабільных рынкаў, забаўляльных устаноў, гандлёвых цэнтраў і рынкаў складае 184,52 рубля за гектар. Яго хочуць падняць да 220,32 рубля. Рост — на 19,4%.
У 2023 годзе таксама плануюць павысіць падатак на першую кватэру. Як анансавалі ў МПЗ, рост складзе каля 10%. Аднак у праекце змяненняў у Падатковы кодэкс, які знаходзіцца ў распараджэнні рэдакцыі З*ркало, прадугледжана больш высокае павышэнне. Да прыкладу, для кватэр у Мінску — на 11,1%.
Магчымы рост падаходнага падатку і збору на прыбытак
У 2023 годзе хочуць падняць стаўку падатку на прыбытак да 20%. Цяпер ён складае 18%. Але абласныя саветы дэпутатаў і Мінгарсавет дэпутатаў могуць павялічваць стандартную стаўку гэтага збору на два працэнтныя пункты. Некаторыя рэгіёны ў гэтым годзе скарысталіся такой магчымасцю. У 2023-м іх хочуць пазбавіць такой магчымасці, замест гэтага могуць увесці па ўсёй краіне стаўку падатку на прыбытак на ўзроўні 20%.
Чыноўнікі таксама плануюць у 2023 годзе падоўжыць для аператараў сотавай сувязі дзеянне павышанага падатку на прыбытак. Апошнія два гады гэты збор складае 30% (раней — 18%). Павышаны падатак, як плануецца, будзе дзейнічаць да 1 студзеня 2025 года.
Улады хочуць таксама павысіць падаходны падатак для некаторых фізічных асоб. Да прыкладу, плануюць падняць збор на перавышэнне выдаткаў над даходамі - да 26%. Цяпер гэты падатак, які спаганяюць з сумы перавышэння, складае 20%. Апошні раз яго падвышалі з пачатку гэтага года, да гэтага падатак быў на ўзроўні 16%.
З 20% да 26% таксама маюць намер падняць падаходны падатак за заробкі ў канвертах.
Падаходны падатак у 26% таксама хочуць увесці для фізічных асоб, якія займаюцца прадпрымальніцтвам без дзяржрэгістрацыі або незаконнай дзейнасцю як ІП. Таксама чыноўнікі маюць намер падняць стаўку падаходнага падатку з фізічных асоб у дачыненні да даходаў, які атрымліваюць ІП, натарыусы ад ажыццяўлення адпаведнай дзейнасці. Цяпер гэты збор складае 16%, яго хочуць павысіць да 20%.
Падатковыя вылікі
У 2023 годзе хочуць перагледзець памеры некаторых падатковых вылікаў, а таксама сумы розных выплат, якія не абкладаюцца падаходным падаткам. Да прыкладу, даходы ад дарэння, якія не абкладаюць падаходным падаткам, прапануецца падняць да 9338 рублёў (цяпер — 8078 рублёў). Беларусы могуць атрымаць пэўную суму ў падарунак і не плаціць з яе падаходны падатак. З сумы перавышэння трэба заплаціць падатак па стаўцы 13%, а таксама падаць падатковую дэкларацыю па выніках года.
Таксама прапануецца павялічыць падатковыя вылікі. Да прыкладу, стандартны падатковы вылік пры пэўным узроўні даходу хочуць падняць да 156 рублёў у месяц, калі даход у агульнай суме не перавышае 944 рубля ў месяц (цяпер — 135 і 817 рублёў адпаведна).
Новыя спосабы, як сабраць грошай з «дармаедаў» і тых, хто з'ехаў за мяжу
Чыноўнікі хочуць павысіць стаўкі консульскага збору. Да прыкладу, стаўку за разгляд заявы аб выхадзе з грамадзянства Беларусі хочуць падняць да 400 еўра (цяпер — 250 Еўра).
Плату за рэгістрацыю заключэння шлюбу, уключаючы выдачу пасведчання, плануюць падняць да 100 еўра, а скасавання — 200 еўра. Цяпер — па 50 еўра. Чыноўнікі таксама прыкметна хочуць падняць стаўку за рэгістрацыю перамены прозвішча, уласнага імя і імя па бацьку, уключаючы выдачу пасведчання — да 200 еўра. Цяпер — 70 еўра. За прастаўленне апастылю на афіцыйным дакуменце ў дыпламатычных прадстаўніцтвах і консульствах хочуць спаганяць 50 еўра замест цяперашніх 35.
Чыноўнікі таксама прыдумалі чарговыя змены для «дармаедаў», гэтым разам — падатковыя.
Хочуць павысіць стаўкі акцызаў на алкаголь і цыгарэты
У 2023 годзе таксама плануюць падняць стаўкі акцызаў на алкаголь і цыгарэты. Так, цяпер для першай цэнавай групы цыгарэт стаўка акцызаў складае 43,56 рубля за 1000 штук цыгарэт, а другі — 91,36 рубля.
У праекце змяненняў у Падатковы кодэкс прапісалі, што з 1 студзеня 2023 года стаўкі акцызаў для цыгарэт першай цэнавай групы хочуць падняць да 55,6 рубля, з красавіка — да 66,25 рубля, з ліпеня — да 78,97 рубля, а ў кастрычніка — да 95,59 рубля.
Для другой коштавай катэгорыі падвышэнне складзе паэтапна 107,93 рубля (са студзеня), 119,09 рубля (з красавіка), 131,38 рубля (з ліпеня), 147,03 рубля (з кастрычніка).
Гэта значыць стаўкі акцызаў на цыгарэты першай цэнавай катэгорыі могуць вырасці да кастрычніка наступнага года амаль на 120% у параўнанні з цяперашнімі, а другі — прыкладна на 61%.
Праектам правак у Падатковы кодэкс таксама прапануецца падняць стаўкі акцызаў на вадкасці для электронных сістэм — да 0,77 рубля за 1 мл. Нагадаем, з гэтага года яны складаюць 0,15 рубля за 1 мл.
Плануецца таксама павелічэнне ставак акцызаў на піва, піўны кактэйль — з 38 да 45 капеек за літр гатовай прадукцыі.
На сідр таксама маюць намер падняць стаўкі — да 69 капеек за літр (цяпер — 58 капеек).
Стаўкі на садавіна-ягадныя натуральныя віны крэпасцю да 13 градусаў хочуць падняць амаль на 17%, а больш за 13-амаль на 20%.
Як могуць змяніць сумы адзінага падатку для ІП і фізічных асоб без ІП
Чыноўнікі хочуць істотна падняць адзіны падатак для індывідуальных прадпрымальнікаў і фізічных асоб, якія працуюць без ІП. Да прыкладу, для рэпетытараў у Мінску — з 82 да 164 рублёў месяц, а для будаўнікоў — з 292 да 438 рублёў.
Падаткавікі хочуць па-новаму шукаць тых, у каго выдаткі перавышаюць даходы
У Беларусі хочуць увесці новаўвядзенне па пошуку тых, хто жыве не па сродках. Падаткавікі маюць намер падняць суму перавышэння выдаткаў над даходамі, пры якой запытваюць тлумачэнні, дзе чалавек узяў «лішнія» грошы.
У праекце змены ў Падатковы кодэкс прапісалі, што сума перавышэння выдаткаў над даходамі павінна складаць не менш за 1000 базавых велічынь (32000 рублёў), каб запытваць тлумачэнні, адкуль «лішнія» сродкі. Цяпер гэтая сума ўдвая менш — 500 базавых.
Пры гэтым падатковая, як і цяпер, зможа ў некаторых выпадках запытваць тлумачэнні і пры торбе меншай за 1000 базавых. Гаворка пра сітуацыі, калі паступае запыт ад сілавікоў або іншых кантралюючых дзяржорганаў. У такім выпадку падаткавікі праводзяць праверкі пры любых сумах перавышэння выдаткаў над даходамі.
Падаткі для ўладальнікаў аграсядзібаў і рамеснікаў
У 2023 годзе плануюць падняць падаткі для тых, хто займаецца аграэкатурызмам, а таксама для ўладальнікаў аграсядзіб. Для тых, хто займае агратурызмам, — да 37 рублёў у месяц. Цяпер гэты збор складае 31 рубель. Апошні раз гэты падатак падвышалі з пачатку гэтага года.
Для рамеснікаў у 2023 годзе хочуць ўвесці падатак у памеры 6 рублёў у месяц. За год выйдзе 72 рублі. Цяпер збор — 62 рублі ў год.
Пры гэтым для рамеснікаў і ўладальнікаў аграсядзіб прадугледжана магчымасць перайсці на выплату падатку на прафесійны даход, які з'явіцца ў Беларусі з наступнага года.
Падатак на сабак таксама хочуць падняць
Для ўладальнікаў сабак таксама маюць намер перагледзець падаткі ў бок павышэння. Гэты збор павінны плаціць тыя, чыім сабакам больш трох месяцаў. Яго трэба ўносіць адзін раз у тры месяцы. Цяпер стаўка гэтага збору складае 9,3 рубля, а за патэнцыйна небяспечныя пароды сабак — 46,5 рубля.
Праектам змяненняў у Падатковы кодэкс прадугледжана, што памеры гэтых збораў могуць вырасці да 11,1 рубля і 55,5 рубля адпаведна.