Тактыка гібрыднай вайны: Расія раздзьмувае міграцыйны крызіс на еўрапейскіх межах
Пра наплыў мігрантаў, якія просяць прытулку, паведамляюць Фінляндыя, Нарвегія і Эстонія.
Мігранты на фінскай мяжы з Расіяй. Фота: Getty Images
Расія распальвае міграцыйны крызіс на сваёй мяжы з Фінляндыяй, каб дэстабілізаваць новага члена NATO, паведаміў «Newsweek» прадстаўнік міністэрства замежных спраў Фінляндыі, калі Хельсінкі абвясцілі, што закрыюць усе памежныя пункты са сваім паўночным суседам, акрамя аднаго.
«Расія спрабуе прычыніць шкоду Фінляндыі, гэта ясна», — заявіў у інтэрв'ю Міка Кінунен, амбасадар па стратэгічных камунікацыях Міністэрства замежных спраў Фінляндыі.
Фінскія ўлады абвясцілі на мінулым тыдні, што закрыюць чатыры з васьмі аўтамабільных памежных пераходаў з Расіяй пасля рэзкага павелічэння колькасці просьбітаў прытулку, якія спрабуюць уехаць у краіну, што, паводле заявы Хельсінкі, з'яўляецца спробай падштурхнуць мігрантаў да еўрапейскай мяжы.
Іншы сябра NATO, Нарвегія, якая мяжуе з Расіяй у Арктыцы, заявіла, што пры неабходнасці закрые сваю мяжу ў самыя кароткія тэрміны. Эстонія таксама абвінаваціла Маскву ў адпраўцы просьбітаў прытулку без віз або віду на жыхарства да сваёй мяжы.
Прэм'ер-міністар Фінляндыі Пэтэры Орпа заявіў, што з пятніцы застанецца адкрытым толькі самы паўночны памежны пераход з Расіяй, Рая-Ёаосэпі (з расійскага боку — «Лота»). Раней ён сцвярджаў, што расійскія памежнікі суправаджаюць мігрантаў да фінскай мяжы.
Глядзіце таксама
Амерыканскі «Інстытут вывучэння вайны» (ISW) заявіў, што гэта «відавочная тактыка гібрыднай вайны» на мяжы, падобна да той, што Расія і Беларусь зрабілі на польскай мяжы ў 2021 годзе, і «верагодна, аналагічным чынам накіравана на дэстабілізацыю NATO».
Супрацоўнікі беларускіх служб бяспекі спрабавалі дапамагчы тысячам мігрантаў з Блізкага Усходу перасячы беларускую мяжу ў Польшчу, але гэтыя спробы сустрэлі супраціў з боку ЕС, што дазволіла Крамлю ілжыва абвінаваціць NATO ў агрэсіі супраць Беларусі, гаворыцца ў паведамленні ISW.
Пасля дзесяцігоддзяў недалучэння Фінляндыя ў красавіку 2023 года стала 31-м чальцом NATO, да ўступлення ў альянс яе падштурхнула пагроза, якая зыходзіць ад Расіі пасля яе поўнамаштабнага ўварвання ва Украіну.
Расія, якая мае агульную мяжу з Фінляндыяй працягласцю 1272 кіламетры, была «абураная» гэтым крокам, асабліва з улікам таго, што адным з апраўданняў пачатку вайны прэзідэнтам Уладзімірам Пуціным было пашырэнне Паўночнаатлантычнага саюза ў кірунку расійскіх межаў.
Кінунен сказаў, што Масква паўтарае тактыку, якую яна ўжывала ў 2015 і 2016 гадах, у рамках якой яна «выкарыстала людзей з Блізкага Усходу, Азіі, Афрыкі», адпраўляючы мігрантаў да сваёй мяжы.
У той час Фінляндыя не была часткай NATO, і ўнутры краіны існавала некаторая блытаніна адносна таго, ці былі гэта наўмысныя дзеянні Масквы па парушэнні яе межаў.
«Калі ў 2015 і 2016 гадах была блытаніна, то цяпер блытаніны больш няма. Цяпер усе выразна разумеюць, што гэта зламысная аперацыя ўплыву з боку Расіі, — сказаў Кінунен. — Расія, магчыма, захоча распачаць дзеянні на парозе вайны або ў адпаведнасці з артыкулам 5 NATO ў розных частках Еўропы з мэтай раскалоць заходнія грамадствы і выклікаць праблемы, якія могуць прымусіць нас перагледзець нашу падтрымку Украіны». Згодна з артыкулам 5, напад на аднаго члена NATO з'яўляецца нападам на ўсіх, і за ім рушыць услед калектыўны адказ.
Амбудсмэн Фінляндыі па пытаннях недыскрымінацыі заявіў, што Хельсінкі па-ранейшаму будзе выконваць міжнародныя дамовы і заканадаўства ЕС, дазваляючы асобам, якія шукаюць прытулку, звяртацца па абарону.
Глядзіце таксама
Кінунен сказаў, што праз уварванне Пуціна ва Украіну «Расія знаходзіцца ў стане вайны з самай сутнасцю міжнароднага права», замацаванай у Статуце ААН, і што «Расія выкарыстоўвае ў сваіх інтарэсах нашы абавязанні ў дачыненні да тых, хто шукае прытулку».
У сераду афіцыйная прадстаўніца Міністэрства замежных спраў Расіі Марыя Захарава заявіла, што Масква гатовая супрацоўнічаць з Хельсінкі для дасягнення пагаднення па памежным пытанні.
На мінулым тыдні стала вірусным відэа, на якім зафіксаваны сутыкненні паміж памежнікамі і мігрантамі на памежным пераходзе «Ніірала», і з тых часоў фінскія памежнікі і салдаты пачалі ўзводзіць бар'еры, у тым ліку бетонныя загароды з калючым дротам, на некаторых пунктах пропуску.
Блакада польскай мяжы
Усё гэта адбываецца на фоне паглыблення чарговага памежнага крызісу з удзелам дзяржавы-чальца NATO, пасля таго як кіроўцы грузавікоў з Польшчы заявілі, што падоўжаць блакаду мяжы краіны з Украінай да лютага.
Канфлікт узнік праз скаргі польскіх дальнабойшчыкаў на тое, што ўкраінскі імпарт знізіў канкурэнтаздольнасць тавараў, якія яны перавозяць.
Глядзіце таксама
Польскі Камітэт абароны перавозчыкаў і транспартных працадаўцаў (KOPIPT) патрабуе, каб уезд украінскіх кіроўцаў у Польшчу быў абмежаваны аднаўленнем дазволаў ЕС, дзеянне якіх было прыпыненае пасля таго, як Расія заблакавала чарнаморскія парты Украіны.
«The Kyiv Independent» паведаміла, што ключавымі ўдзельнікамі пратэстаў дальнабойшчыкаў была польская «Партыя канфедэрацыі свабоды і незалежнасці», якая выказвала погляды, супраць Украіны і ў падтрымку Расіі.