«З ГЛІНЫ, ВЕРЫ, КРЫВІ». Юрка Голуб

Тое, што Юрка Голуб ёсць паэт вышэйшага рангу — несумненна… А што прыцягвала ў ім — як у чалавеку? Сапраўднасць. Шчырасць. Інтэлігентнасць. Ён меў стрыжань высокай чалавечнасці.

З Юрыем Уладзіміравічам Голубам пазнаёмілася, калі працавала ў музеі Максіма Багдановіча: гэта быў непрацяглы час — няпоўных два гады, з 17 лютага 1999 года да 13 снежня 2001 года… Працавала галоўным захавальнікам фондаў, але малы штат музея патрабаваў умець усё: пастаянна праводзіла экскурсіі і, вядома, пісала артыкулы для «Гродзенскай праўды», звязаныя з адметнымі датамі і юбілеямі, перш за ўсё — Максіма Багдановіча.

Неяк адразу Юрый Уладзіміравіч спытаў: «Адкуль у Вас такая добрая мова?». Я расказала, што нарадзілася і вырасла ў вёсцы — на Дзятлаўшчыне, што закончыла філалагічны факультэт БДУ па спецыяльнасці «беларуская і руская мова і літаратура»…

На «Літаратурнай старонцы» газеты «Гродзенская праўда», якая рыхтавалася раз у месяц, Юрый Уладзіміравіч змяшчаў мае вершы — на беларускай і на рускай мовах… Ведаў, што я пішу на дзвюх мовах, і не чыніў мне нейкага абмежавання…

Ён не быў фальшывым

Тое, што Юрка Голуб ёсць паэт вышэйшага рангу — несумненна… А што прыцягвала ў ім — як у чалавеку? Сапраўднасць. Шчырасць. Інтэлігентнасць. Ён меў стрыжань высокай чалавечнасці.

Ён не быў двулікім, ён не быў фальшывым… Гэта тое, чаго я ніколі не прымаю ў чалавеку… І асабліва — у творцы…

Юрый Уладзіміравіч вельмі добразычліва ставіўся да ўсіх, хто меў з ім літаратурныя стасункі. У размове з ім не адчувалася гэтай недасягальнасці мэтра, гэтай перавагі яго паэтычнага майстэрства, якім так шчодра адарыў яго Гасподзь… І ў той жа час ён быў патрабавальным да слова: нешта змяняў, нешта выпраўляў… Разы два я гэтыя змены адчула і на сваіх тэкстах…

У газеце «Вячэрні Гродна» за 23 кастрычніка 2002 года быў надрукаваны мой артыкул «Поруч з дажджом. Берагі Юркі Голуба» з нагоды 55-годдзя паэта.

Неяк была ў рэдакцыі «Гродзенскай праўды», і ў размове з Юрыем Уладзіміравічам я падзялілася сваёй задумай напісаць артыкул да яго юбілею… Ён расказваў мне пра некаторыя моманты свайго жыцця, а пазней даверыў мне свае біяграфічныя замалёўкі…

З іх я даведалася, што маці паэта Аніссі Васільеўне цыганка калісьці нагадала, што яе сярэдняму сыну (у сям’і было трое сыноў, Юрый Уладзіміравіч — сярэдні) Бог дасць такое шчасце, што яна не будзе ведаць, адкуль яно ўзялося… Юрый Уладзіміравіч прызнаваўся: «І сам цяпер у немаладым ужо веку да канца не магу дадумацца, што гэта за таямнічае “шчасце”? Можа, магчымасць на самоце слухаць, “як зорка зорцы голас падае”»?

А таксама — пра адносіны з Ларысай Геніюш: пра верш «Белавежа» з прысвячэннем Ларысе Антонаўне, які быў надрукаваны ў «Полымі», пра яе рэакцыю на гэтае літаратурнае дзеянне… (Я разумею, што гэта было не толькі літаратурнае, але і грамадзянскае дзеянне — свядомы ўчынак маладога паэта…). «Зубраня дарагое» і сёння з пачуццём удзячнасці дастае кнігу «Невадам з Нёмана», першы зборнік Ларысы Геніюш на радзіме, і чытае надпіс на ёй:

Аднойчы ночкаю цёмнай,

Толькі не знаю гадзіны,

Выйдзі на бераг Нёмана,

Я невад табе пакіну,

Як сыну…

Кожны яго надпіс быў адметным

Мáю тры кніжкі, падараваныя і надпісаныя Юркам Голубам… Даражу кожнай кніжкай і кожным надпісам… Падпісваў кнігі лёгка, імгненна, з нейкім нябесным натхненнем… Кожны яго надпіс быў адметным…

На кніжачцы трыялетаў «Зажураны камень» 26.09.2002 г. зроблены надпіс: «Найшаноўнай Але Нікіпорчык з зычэннямі зорных сцежак у слове і жыцці».

Дзве ісціны, два бакі адной дзеі — для тых, хто піша... «Боязна чыстай паперы, Нібы ў люстэрка глядзець...» — так вызначыў паэт Юрка Голуб адну з іх у сваім трыялеце «Аркуш». Другую абгрунтаваў югаслаўскі пісьменнік Эрых Кош: «Мы памыляемся, калі сядаючы за пісьмовы стол, думаем, што перад намі белы, не спісаны ліст. На ім ужо адбілася ўся гісторыя літаратуры, і мы ніколі, па сутнасці, не пачынаем з самага пачатку». І гэтую сувязь з гісторыяй літаратуры, што адбілася на чыстай паперы, выразна выявіў зборнік Юркі Голуба «Зажураны камень», дзе сабраны трыялеты, напісаныя аўтарам у розныя гады.

Прыгожая лаканічная форма трыялета — нездарма ж класік напісаў: «Ёсць ча́ры ў забытым, старадаўнім...» — не здаецца і не ўспрымаецца ўжо як забытая ці старадаўняя, дзякуючы творам самога Максіма Багдановіча, дзякуючы таму, што гэтая вершаваная форма знайшла свой працяг у беларускай паэзіі. Трыялеты мы сустрэнем у многіх паэтаў. Але зборнік «у адной вершаванай раме» — трыялеце — выдадзены ўпершыню. Ды і сам Ю. Голуб у кароткай прадмове да яго прызнаецца ў сваёй «апрамененасці» Багдановічавай паэзіяй назаўсёды.

Нягледзячы на замкнёнасць, цыклічнасць трыялета як вершаванай формы, на строгае размяшчэнне радкоў у ім, аўтару, як правіла, удаецца напоўніць свае творы глыбокім філасофскім зместам («Воля», «Памяць», «Прыпынак», «Плады», «Лісце» і інш.).

...Дзве няўмольных, як кара, стрэмкі.

Вось і век нечакана згас.

Адразаюць няспынна стрэлкі

На гадзінніку круглы час.

Гэтая няўмольнасць і хуткаплыннасць часу, выражаная ў трыялеце «Гадзіннік», яшчэ больш пранізліва і пакутліва выступае ў трыялеце «Сівізна»: «Не верне час назад // Сляды чужых людзей...». Ды і блізкіх таксама, — хочацца дадаць ад сябе. І гэтую незваротнасць як нельга лепш дапамагае перадаць адно-адзінае адзначэнне — «пасівелы» (сад). Вобраз «пасівелага саду» як бы ўтрымлівае — заключае — замыкае — у сабе ўсю гэтую незваротнасць.

Юрка Голуб умее адным рухам, адным штрыхом — словам! — надаць паэтычнай карціне глыбіню і значнасць, закончанасць і завершанасць, можа нават — усявычарпанасць. Як гэта зроблена ў трыялеце «Маладосць»:

Над люстэркам глыбокай вады

Наша шчасце з табой вечарэе.

Толькі твар твой зусім не старэе

Над люстэркам глыбокай вады.

Нас з табою да скону сагрэе

Шэпт гарачы і шэпт малады.

Над люстэркам глыбокай вады

Наша шчасце з табой вечарэе.

Безасабовы дзеяслоў «вечарэе» становіцца асабовым, і спалучаецца ён не з днём, а са шчасцем, у якога ёсць свой узыход і заход. «Наша шчасце з табой вечарэе», на першы погляд, — проста і ёміста, але якая глыбіня — нібы нахіліўся над стромай... Але якое супрацьстаянне часу: «Над люстэркам халоднай вады // Наша шчасце з табой вечарэе» — і душы: «Нас з табою да скону сагрэе // Шэпт гарачы і шэпт малады»... Драма — у васьмі радках. Для сапраўднага майстра няма абмежавання для глыбіні і філасафічнасці зместу нават у трыялеце. Нават у двух вершаваных радках:

Людзі асенняга ўзросту

Сталі на гулкім прыпынку.

(«Прыпынак»)

Антытэза. Палярнасць людзей і таго прыпынку, пад якім таксама падразумяваюцца людзі (хлопец, што «замоўчвае ростань», дзяўчынка, што «шчабеча», нібы наіўнае птушанё), хоць знешне яны аб’яднаны — месцам. Несумяшчальнасць асенняга і гулкага...

Час і душа — гэта тыя два зместавыя стрыжні, на якіх «трымаюцца» трыялеты Юркі Голуба. І, вядома ж, — паэтычнае майстэрства аўтара. Час — не сам па сабе, а менавіта яго адчуванне, успрыняцце: узаемадачыненні часу як катэгорыі вечнай і паэта (хочацца дапісаць: таксама — як субстанцыі вечнай).

Для кожнага трыялета характэрна свая настраёвасць, падчас — музыкальнасць («Вадаспад», «Чайка»). Страявая маршавасць чуецца ў чаканных радках «На шляху і на зыходзе дня // Вецер біў у бубны гімнасцёрак» трыялета «Войска». Мастацкай дасканаласцю — у адносінах зместу і формы — бачыцца трыялет «Матылёк» (капялюшык — як матылёк, і час — гэтае «воблачка мінулых дзён» — таксама, як матылёк: прамільгнуў — прамільгнула)... У трыялеце «Маладзік» — «Месяц плешчацца, як дзіця, // Неба поўнае, як балея» — паэзія саступае месца жывапісу… Хіба класіцызму? Гармоніяй і самадастатковасцю вее ад гэтай намаляванай маладзіковай карціны.

Гаворачы пра паэзію Юркі Голуба, нельга пакінуць па-за ўвагай рыфму. Яна — багатая, падчас складаная, нават глыбока-каранёвая: астральна — магістралі — каралі («Сасна»), карчы — крычы — прычын — прычым («Лес»), гартаю — гергетанне — гартані, кране — раней («Сшытак»), плашчаніца —прычыніцца — чужаніцы («Старасвеччына») і інш.

Так лёгка і натуральна, па-філасофску глыбока і па-мастацку дасканала, як, напрыклад, гэтае прызнанне: «Спадчынны край на зары // І жылкаю мне далягае...», гучаць трыялеты ў кнізе Юркі Голуба «Зажураны камень», напісаныя па канонах гэтага прыгожага і вытанчанага жанра — па канонах уласнай Душы.

Паэзія асвечана яго асобай

Вельмі багатая і разнастайная тэма радзімы ў творчасці Юркі Голуба. Яго паэзія асвечана асобай аўтара — яго глыбокай і шчымлівай любоўю да роднага краю, як, напрыклад, у згаданых радках:

Спадчынны край на зары

І жылкаю мне далягае,

І з твару падобны да гаю

Спадчынны край на зары…

— з трыялета «Край».

Прычым вершы яго ніколі не паўтараюцца — няма нейкіх пустых перапеваў, як гэта, на жаль, часта бывае ў радках, прысвечаных радзіме. «Родныя сцены», «Зэльвенская галінка», «Пабеленая хата»… — я не стаўлю мэтай пералічыць усе вершы, але не магу не ўспомніць вельмі любімы мною верш «Альховы лісток»…

Вячэрні пагляд калышу…

Адкрыцца для слова гатовы,

Англійскаю ручкай пішу

Пра зэльвенскі лісцік альховы.

Паэт быў уважлівым да чужых публікацый, да працы сваіх калег па пяры — да іх поспехаў, да кніг… Неяк бачыла яго прысутным на прэзентацыі альманаха «Нябесны знак», які рэдагавала і выдавала Марыя Шаўчонак… Дарэчы, і «Галасы», і «Нябесны знак» выходзілі ў адзін і той жа час — паралельна, і вершы самой Марыі Шаўчонак друкаваліся ў «Галасах»…

Яго цікавілі новыя імёны, неардынарныя літаратурныя з’явы… Галя Самойла расказвала, калі быў выдадзены зборнік «Сола трох галасоў» (2002), дзе былі змешчаны вершы яе маці, брата і яе самой, — Юрка Голуб прыехаў у Бандары (так называецца вёска), каб пазнаёміцца з гэтай паэтычнай сям’ёй, а пасля напісаў артыкул…

29 верасня 2005 года адбыўся «Літаратурны чацвер» у чытальнай зале (на Савецкай, 8) абласной бібліятэкі, назву ён меў «Літаратурныя партрэты Гродзеншчыны». Гродзенская навуковая абласная бібліятэка імя Я. Карскага святкавала сваё 175-годдзе, і Лідзія Васільеўна Мальцава даручыла мне сумесна з загадчыцай чытальнай залы Раісай Пятроўнай правесці гэтае мерапрыемства…

Застаўся прыгожы ўспамін пра гэты вечар… Засталіся здымкі, можа, яны не вельмі якасныя, але вельмі дарагія — нават і для сённяшняга дня… Можа — і асабліва для сённяшняга дня…

На здымку Юрка Голуб, Аляксей Пяткевіч, Ігар Жук і Юра Пацюпа… Можна сказаць, што гэта ўжо гістарычны здымак: з іх прысутным на Зямлі застаўся адзін Юра Пацюпа…

Быў і агульны здымак — у канцы вечарыны…

Вечар вяла я, прадстаўляла кожнага пісьменніка і, вядома, закранала яго творчасць…

У Юркі Голуба незадоўга да гэтага выйшаў зборнік «Брама зімы», і я ў сваім слове пра паэта болей апіралася на яго змест… У мяне была напісана — пазней? — і рэцэнзія «Гаючы звон» на гэты зборнік… Чаму я яе нікуды не паслала? Магчыма, таму што хутка адбыўся разрыў адзінай літаратурнай прасторы Беларусі…

Гаючы звон

Юрка Голуб любіў дарыць чытачам адкрыцці: то, прыадхінуўшы заслону дажджу, дасць магчымасць слухаць галасы зямлі (помніце? — «Ідуць галасы навобмацак…» у зборніку «Поруч з дажджом»), то выбера для сябе «рызыкоўную спробу адчыніць даўнейшую ваконную раму трыялета ўласным дотыкам» у зборніку трыялетаў «Зажураны камень», то, падвёўшы да «брамы зімы», вярнуць нас у маўчанне-ўспамін, у роздум, у пераасэнсаванне жыцця і свету… Менавіта так — «Брама зімы» — называецца новая кніга паэта, што выйшла ў 2004 годзе.

Паэзія Юркі Голуба не адпускае. Не адпускаць — гэта ўлада моцных. Не, не фізічнай, а мастацкай сілай. І нават калі падасца, што ты зведаў яго паэзію да дна — хоць якое ў вечнасці дно!?. (а паэзія — усё-такі калі не вечнасць, то самая роднасная яе часцінка) — гэта выйдзе няпраўдай. Можна прачытаць усе радкі ўздоўж і папярок і, адкрыўшы новую кнігу паэта, «спатыкнуцца» ўжо на другім вершы, і, адхінуўшы кнігу ад сябе, падумаць са страхам-здзіўленнем: «Ды я ж зусім не ведаю яго паэзіі!..». Бо адкрыецца іншая складанасць і глыбіня зместу і сродкаў яго выяўлення — «Паветру грудзі гук працяў, // І смуткам сталася паветра…», і загучыць яго «Музыка восені» (так называецца верш, — А. Н.) глыбакадумна-трагічнай бетховенскай санатай… І падобна да гэтага гуку, што працяў паветра, цябе самога працінае слова паэта… Але ты шчаслівы ад гэтага болю, бо гэты боль не баліць, не раніць, а ацаляе. Бо гэты боль яшчэ раз нагадвае аб вышыні і вартаснасці жыцця. І тады, упоўнач — так супаў час — захочацца чытаць услых бяссонаму сусвету гэтыя балюча-ацаляючыя радкі…

Тэматычна і жанрава зборнік «Брама зімы» разнапланавы і шырокі: балады, верлібры, трыялеты, паэма… Хоць жанравыя межы вельмі ўмоўныя: уласна лірычныя матывы, як, напрыклад, у вершы «Сямейны альбом», пераплятаюцца ў зборніку з лірычна-драматычнымі, як у вершы «Паілі коней»…

Рака. Каменне.

Вады аскома,

Сярод духмені

Паілі коней.

З першай страфы ўжо адчуваецца напружанне і трывога… Паступова яны нарастаюць: «Ці не апошніх // З таго прызыву, // Які ад пожні звялі за грыву…». Гэтая драматычная нотка перадаецца і самой рацэ: «Рака на шалях // Гайдала смагу»…

Вершы «Янка Брыль у Якушоўцы», «Кушляны. Восень», «Вяртанне верша “Мые вокны Жэня Янішчыц”» узнімаюцца да высокага баладнага гучання, хоць яны і непазначаны як балады.

Горад зморана паспяшае.

Нервы круціць у скрутак кран.

Чысціню б тут насіць каўшамі,

А яе не хапае — край…

— вось так ускосна, зашыфравана — брак чысціні! — вызначана

трагедыя Паэтэсы.

Да глыбокага філасофскага асэнсавання творчага подзвігу Мастака — Майстра — звяртаецца Ю. Голуб у вершы «Разбяр»:

Ён адхіляўся незнарок

І закрываў наглуха вочы.

І засынаў у ім прарок.

І прачынаўся голад воўчы.

Ізноў хапаўся за разец.

І аплываў начы агарак…

І найвышэйшае ў творчым акце — гэта еднасць, непарыўнасць таго, хто творыць, і таго, што створана ім: «А майстра пацеры шаптаў, // дрэва шэптам паўтарала»… Толькі пры такой умове нараджаюцца шэдэўры.

Звон лёну пад родным небасхілам, «напаўзабыты напеў» галаснікоў Каложы, дзед, што «ля лазні сядзіць, // Як тутэйшы Вяргілій», пераадоленне плётак-звадаў і перамога кахання:

Мы з табою разарвалі ловы:

Іх прынесла звада, як вада.

Ты такія мне шаптала словы,

Што цяпер памерці не шкада.

— гэта ўсё адкрываецца чытачу, калі ён пераступае «браму зімы» Юркі Голуба.

Але калі патрэбна было б акрэсліць тэматычны дыяпазон зборніка паэта некалькімі словамі, то найбольш дакладнымі, ці адпаведнымі, былі б — прага жыцця. Узяты яны не адвольна. Падказалі іх радкі з верша «Ранак у Браціславе»: «І прагнулі разам жыцця прад усім // Пагляд, перазоў, аблачына…». Галоўнае і другараднае, жывое і неадушаўлёнае — усё ў кнізе, дарэчы, як і ва ўсёй паэзіі Ю. Голуба, пранікнута гэтай прагай жыцця. Больш за тое, калі б патрэбна было выбраць эпіграф да ўсёй творчасці Ю. Голуба, ім сталі б радкі: «Ты быў шчаслівым у журбе, // Няшчасным стаць тым больш не варта» з верша «Аднойчы», якім адкрываецца кніга паэта. Радкі, якія можна назваць своеасаблівым паэтычным (ці нават — жыццёвым) крэда творцы. Якім жа чынам яны выбраны — чыста інтуітыўна ці свядома-асэнсавана на аснове ведання творчасці аўтара? Думаецца, што ўзаемна-абгрунтавана гэтымі двума спосабамі.

Для паэзіі Юркі Голуба характэрны дзве, на першы погляд, несумяшчальныя ўласцівасці (адметнасці): багатая, глыбокая вобразнасць («Раскручвае шпулю шашы // Няўтомна-задыханы вецер…», «Вочы слухаюць, а сэрца чуе. // І шугае музыка душы, і раса на дубчыку начуе, // Маладзік гайдаецца ў каўшы») і строгая, нават — сухая дакладнасць вершаванага тэксту. Але гэта толькі на першы погляд. У творчасці паэта яны ўжываюцца суладна і арганічна, як, напрыклад, у вершы «Кушляны. Восень»:

Кушляны. Восень. Жарабя.

Мацея Бурачка сядзіба.

Тут час ствалы не парубаў —

Навекі пасадзілі.

Тут і назыўныя сказы, і метафара, і антытэза. Усё гэтае багацце выяўленчых сродкаў дапамагае паэту поўна і яскрава акрэсліць свет Мацея Бурачка, узняцца да высокіх абагульненняў: «Абсяг Мацея Бурачка. // Сусвет змаганскі слова».

Як прыклад глыбокай канцэнтраванай метафорыкі нельга не прывесці строфы з верша «Янка Брыль у Якушоўцы»:

І пячатка з былой абсады

Пазбірала цяпло ад рук,

А жаўрук хвалявання падаў

Аж на віленскі сцюжны брук.

Мастаўлянскае сцежкі ручайка

Вытыкалася ў той сувой,

Што з крывёю мог заручацца,

Сцягам збыцца над галавой.

Паэт не перастае здзіўляць сваёй назіральнасцю, трапнасцю дэталяў, значнасцю параўнанняў…

Ліст упаў на галіну,

Ухапіўся аберуч,

Як за полымя гліна

Ці радок за паперу.

(«Вясна. Сустрэча з дрэвамі»)

Трэба адзначыць, што паэтычная мова Юркі Голуба заслугоўвае асобнага даследавання. Думаецца, што гэтым павінен заняцца крытык — менавіта мужчына. А. Шапэнгаўэр нездарма аддаваў перавагу «мужчынскаму розуму» перад жаночым. Ужо пасля некалькіх ранніх кніжак паэта крытык (і паэт) Фёдар Яфімаў здолеў убачыць, што пісьмо Юркі Голуба «крутога і моцнага замесу». І чым не ілюстрацыя да гэтага бачання наступная страфа з верша «Аднойчы»:

У кругаверці над зямлёй,

У голля хрусткім развароце

Бяды пабачыўся залом

І кроў, як соль, спяклася ў роце.

Але «крутога і моцнага замесу» ў Юркі Голуба не толькі пісьмо, у яго і характары — народ — такія ж:

Мы — з крутога замесу:

з гліны, веры, крыві.

Нам не зрушыцца з месца,

Дзе ў жыта́х краявід.

Пачуццём удзячнасці аўтару поўніцца душа за вобраз Ларысы Антонаўны Геніюш, створаны па-мастацку высока і дасканала. «Успамін пра паэтку» — гэта знак няскоранасці і высокай чалавечай годнасці.

Паэма «Знакі» — гэта яшчэ знак памяці («Памяць нашу ці хто расцёр? // Заплыла, як лоем, гадамі?» Паэма «Знакі» — гэта клопат пра нашу памяць, гэта трывога аўтара пра чалавечае аблічча ўсёй нашай нацыі. Паэма «Знакі» — гэта яшчэ знак мовы («На манкурцтва не здольны люд…»).

Парываліся нават знешнія сувязі 

Завяршэнне 2005 года было цяжкім — нейкім разломным…

У канцы лістапада быў створаны новы Саюз — Саюз пісьменнікаў Беларусі… Быў боль і недаўменне…

Праз некалькі дзён мы стаялі з Юрыем Уладзіміравічам у вузенькім міждзвер’і — уваходзе ў абласную бібліятэку, бо з неба нешта сыпалася — хутчэй за ўсё першы мокры снег, і абмяркоўвалі гэтую падзею… (Я не помню, з якой нагоды ён прыйшоў у абласную бібліятэку…)

З прычыны згаданага разлому і настуны выпуск «Галасоў» ужо не выйшаў…

Потым я пасля доўгага вагання ўступіла ў новаствораны Саюз пісьменнікаў… Выдала за свой кошт дзве тоненькія кніжачкі на беларускай мове ў «Кнігазборы» — «Сляза і малітва» (2006) і «Пад бахаўскую такату дажджу» (2007). Рэдактарам апошняй быў Юрка Голуб. 19 снежня 2007 года адбылася іх прэзентацыя ў абласной бібліятэцы, на якую я, вядома, запрасіла Юрыя Уладзіміравіча… Але ён не прыйшоў…

Як казаў Артур Мілер, амерыканскі драматург, нічога няма болей драматычнага за чалавечыя адносіны… (У двукоссе не бяру — пішу цытату па памяці, але сэнс дакладны…)

Гэты раскол, сапраўды, быў балючы… Парываліся нават знешнія сувязі — глыбокіх сяброўскіх сувязяў з літаратарамі Гродзеншчыны я не мела, людзі падчас станавіліся ворагамі…

У размове з Юрыем Уладзіміравічам я казала: «Баліць ужо не толькі душа, але і цела…». У больш позняй размове…

Вядомая ўсяму свету гэтая непахісная выснова — «неисповедимы пути Господни»… Сапраўды так… 27 верасня 2016 года мяне прынялі ў Саюз беларускіх пісьменнікаў…

Мне патрэбна было ехаць на пасяджэнне Рады, але я не паехала: памірала мама… А палове пятай дня мне патэлефанавалі Юрка Голуб і Валянцін Дубатоўка: мяне прынялі ў Саюз беларускіх пісьменнікаў… Павіншавалі…

Рэкамендацыі ў Саюз беларускіх пісьменнікаў мне давалі Юрый Уладзіміравіч Голуб і Аляксей Міхайлавіч Пяткевіч… Дзве знакавыя асобы — для нашага горада… Я прачытала тыя рэкамендацыі — і жахнулася. Ці — спалохалася… Быццам гэта не пра мяне…

Потым, калі крыху апомнілася, хацела зрабіць ксеракопіі — пакінуць іх сабе… Але не насмелілася: чалавек — слабая істота, яму ўласціва гардыня — вядома, у розных ступенях, і нейкія іншыя, не зусім Божыя рысы…

А з другога боку — тыя высокія тэксты, калі ўпадаюць сілы, калі бывае адчай і бязвер’е, маглі б падняць мяне і прадоўжыць зямную дарогу…

Я ўдзячна ім абодвум… Для мяне гэта вельмі дорага… І светла…

Без апошняй яго кнігі

Апошнюю яго кнігу «Краявід», выдадзеную да 70-годдзя, я не мáю… Я паскардзілася на гэта Юрыю Уладзіміравічу — на тое, што не маю яго кнігі, — на нейкай прэзентацыі, хутчэй — «Новага замка»… «Засталося ўсяго дзве»…

Потым ён хацеў падарыць мне тую кнігу — заехаць… Але ў мае хворай цёці былі — перыядычна — вельмі складаныя і цяжкія дні, і я не змагла ў той дзень прыняць Юрыя Уладзміравіча…

Так я і засталася без апошняй яго кнігі… 

Паэзія Юркі Голуба яшчэ не раз падорыць крылы тым душам, якія прыхінуцца да яе…

Будзем помніць светлае… Будзем радавацца таму, што было. А можа, яшчэ болей — таму, што будзе. Бо вельмі тонкая мяжа паміж жыццём і вечнасцю! Тым болей, калі жыццё належала таленавітаму майстру, высокаму творцу — Паэту…