Павел Клімкін: Не думаю, што ў Лукашэнкі засталася прастора для рашэнняў, але мінімальны манеўр яшчэ магчымы
Экс-кіраўнік МЗС Украіны ў эфіры Радыё НВ разважае пра тое, што Лукашэнка будзе і надалей «скакаць па розных кутах, імкнучыся ўтрымацца ад паўнавартаснага ўступлення ў вайну». А таксама расказвае пра вайсковую дапамогу Украіне, эканамічных санкцыях супраць РФ і стратэгіі «тысячы парэзаў».
Вайсковая дапамога Украіне з боку Захаду ў значнай меры застаецца не прэвентыўнай, а рэактыўнай, калі палітыкі вымушаныя рэагаваць на дзеянні расійскага рэжыму, адзначыў былы міністр замежных спраў Украіны Павел Клімкін.
— Ці стане трагедыя ў Дняпры (на раніцу 17 студзеня вядома ўжо пра 40 загінулых у выніку ракетнага ўдару па жылым доме) чарговым штуршком, які падштурхне гэтую дапамогу і паскорыць, у прыватнасці, перадачу танкаў Leopard? На жаль, нашы эмоцыі і боль не з'яўляюцца люстранымі нават для нашых партнёраў, — кажа Клімкін.
Я не хачу параўноўваць Украіну з Сірыяй, але я вельмі добра памятаю, калі расійцы бамбілі Алепа, як Захад у пэўнай ступені пачаў да гэтага прывыкаць.
І тады, будучы не ў сілах адарвацца ад страшных навін, я ўспомніў словы Голды Мэір, дарэчы, народжанай у Кіеве: «Мая мара — каб пры маім жыцці габрэйскі народ спынілі шкадаваць».
Гэта ўжо пачынае адбывацца, і польскія і балтыйскія палітыкі ўжо разумеюць, што калі мы першыя, то яны наступныя (у планах Крамля). Цяпер гэта павінны зразумець і немцы, але, на жаль, гэты працэс ідзе не так хутка, як нам хацелася б.
Першай краінай, якая паставіць Украіне танкі заходняй вытворчасці, мяркуючы па ўсім, стане Вялікабрытанія: у заяве яе ўрада гаворыцца пра тое, што ўжо ў бліжэйшыя тыдні будуць адпраўленыя 14 цяжкіх танкаў «Чэленджэр-2». Гэтае рашэнне Павел Клімкін называе «крутым», і мяркуе, што яно падштурхне і іншыя заходнія краіны дзейнічаць, разумеючы не толькі палітычную, але і маральную адказнасць за сваю бяздзейнасць.
— Я не мяркую, што цяперашні аб'ём вайсковай дапамогі — гэта пра тое, што «вы пратрымаецеся, а мы падумаем, што рабіць з Пуціным», — кажа ён. — Бо акрамя вайсковай падтрымкі, ідзе і эканамічны ціск на Расію: эмбарга на расійскую нафту абыходзіцца РФ, па розных разліках, у 150-180 мільёнаў долараў штодня.
А 5 лютага пачнуць дзейнічаць яшчэ і абмежаванні на нафтапрадукты, уключаючы дызельнае паліва і мазут, і гэта прывядзе да штодзённых страт Расіі яшчэ ў 100 мільёнаў долараў.
Вядома, дзякуючы чорным схемам абыходу санкцый яны будуць нешта кампенсаваць, але ўсё ж гэта школьная матэматыка: 250 мільёнаў долараў у дзень — гэта каля 100 мільярдаў долараў у год. Гэта ўжо знясіленне і злом усёй «мафіёзнай бензакалонкі».
Такім чынам, дзейнічае і ваенны складнік, і эканамічны, і акрамя таго, мы працуем над тым, каб у дзясятым пакеце санкцый ЕС усе-ткі былі і санкцыі супраць расійскага атамнага сектара.
Безумоўна, гледзячы на падзеі на фронце, на наступствы абстрэлаў, на тое, што адбылося ў Дняпры, нам хацелася б перамагчы ўчора.
Але значная частка заходніх палітыкаў хоча дзейнічаць па стратэгіі «тысячы парэзаў», зварыць гэтую жабу паступова. Мы не згодныя з гэтым ні розумам, ні сэрцам — але нам крытычна неабходна мець агульную з саюзнікамі стратэгію, таму што без іх мы гэтую вайну да канца не давядзем.
На думку Клімкіна, Крэмль можа падняць стаўкі і далей і пачаць усеагульную мабілізацыю, не хаваючыся за размовамі аб частковай, а таксама зноў загаварыць аб зброі масавага знішчэння або пагражаць атакаваць непасрэдна краіны NATO:
— У Пуціна ёсць магчымасці для далейшай эскалацыі, і нельга выключаць ні адзін з варыянтаў. Гэта тое, чаго асцерагаюцца нашы партнёры: што ўсе рацыянальныя «чырвоныя лініі» не працуюць для сённяшняга расійскага рэжыму. З Крамля цяпер гучаць тыя ж прамовы, што з Германіі ў 1938-39 гадах — парадак слоў, можа быць, іншы, але логіка абсалютна такая ж.
Ацэньваючы пагрозу паўторнага расійскага наступу з тэрыторыі Беларусі, экс-кіраўнік МЗС Украіны адзначае:
— Я веру, што Лукашэнка ў сваім успрыманні ўлады і выжывання разумее, што яму трэба і далей скакаць па розных кутах, імкнучыся ўтрымацца ад паўнавартаснага ўступлення ў вайну. Бо калі Беларусь гэта зробіць, гэта будзе канчатковым фіналам і для яго рэжыму, і для яго асабіста.
Манеўраванне — гэта яго апошняя надзея. Але казаць пра тое, што Кіеў сапраўды прасіў не накладваць на Беларусь санкцыі, каб утрымаць яе ад уступлення ў вайну, я б не стаў. Бо гэта толькі дапамагае яе эканоміцы трымаць удар і робіць Беларусь зручным шляхам для абыходу санкцый. Як па мне, гэта дрэнная ідэя.
Што да сумесных вучэнняў, трэніровак спецназа і гэтак далей, безумоўна, мы ўсё гэта бачым і сочым за тым, што адбываецца. Не думаю, што ў Лукашэнкі засталася прастора для прыняцця пастаноў, але мінімальны манеўр, мне здаецца, усё яшчэ магчымы, нават пад каўпаком Пуціна.