Пастухоў: Мяшчанская крыўда рускіх бюргераў — аснова падтрымкі вайны
Новая хваля падтрымкі вайны да перамогі ў расійскім грамадстве — справа другаснай ідэалагічнай інтаксікацыі, перакананы доктар навук Уладзімір Пастухоў.
— Я б вельмі хацеў памыліцца ў сваім прагнозе, але думаю, што наперадзе Расію чакае трэцяя, яшчэ больш магутная, чым папярэднія, хваля падтрымкі вайны. Яна не зробіць гэтую вайну айчыннай, але забяспечыць пасіўную падтрымку рэжыму на працягу яшчэ нейкага няпэўна доўгага часу. І гэта нягледзячы та тое, што выдаткі на імперыялістычную вайну, якая вядзецца рэжымам, увесь час растуць.
Першая хваля падтрымкі была асабліва эмацыйнай — статкавы інстынкт, версальскі сіндром і агрэсіўная прапаганда зрабілі сваю справу — здарыўся выбухны рост «першаснага патрыятызму». У гэтай хвалі няма нічога спецыфічнага, амаль усе войны пачынаюцца менавіта так.
Другую хвалю можна было назіраць праз прыблізна паўгода пасля пачатку ваенных дзеянняў, калі стала зразумела, што нешта пайшло не так. Тут было раздарожжа: рацыяналізацыя зла магла пайсці рознымі шляхамі — і праз адмаўленне вайны, і праз яе апраўданне.
Абывацель абраў другі шлях — калі пачалі, то трэба заканчваць; у вайне трэба перамагаць хоць бы таму, што нельга быць пераможаным. На гэтай хвалі мабілізацыя прайшла без асаблівых праблем.
Трэцяя хваля, першыя эмпірычныя прыкметы якой я назіраю, — з'ява некалькі іншага кшталту. Яна ёсць следства другаснай ідэалагічнай інтаксікацыі, калі агульная стомленасць свядомасці прыводзіць да поўнага калапсу крытычнага мыслення і паслухмянаму шляху ўслед за астатняй масай, што накіроўваецца прапагандай і рэпрэсіямі.
Асноўным фактарам, якія забяспечваюць трэцюю хвалю падтрымкі вайны, з'яўляецца час. Працягласць псіхалагічнага ціску ператвараецца ў самадастатковую прычыну. Людзі, якія спачатку захоўвалі некаторую здольнасць да крытычнага ўспрымання рэчаіснасці і якія спрабавалі знайсці аргументы для апраўдання ці, наадварот, адмаўлення таго, што адбываецца, — пад заканчэнне 14-га месяца вайны губляюць гэтую здольнасць і ператвараюцца ў «ідэалагічную гародніну», якая ляжыць на складзе ў стане глыбокай замарозкі.
Тут нікога нельга вінаваціць — папросту ў свядомасці ёсць свая імунная сістэма, і яе ліміты супраціву не бязмежныя. Калі мінае год — тут альбо адбываецца "цытакінавы шторм" і чалавек зрываецца ў лятальны палітычны пратэст, які ўключае як лайт-опцыю ўнутраную або знешнюю эміграцыю (вельмі невялікая меншасць), альбо вучыцца жыць з вірусам (у нашым выпадку — нацыянал-бальшавізму) і механічна паўтарае мантры, якія выклікаюць яго.
Прыгнятальным уздзеяннем на імунную сістэму крытычнай свядомасці валодаюць, акрамя татальнай прапаганды, падсвядомы страх паразы (ён выявіўся ўжо на больш ранніх этапах вайны) і адчужэнне і крыўда «ізгоя» — нешта новае, што пачынае адбівацца менавіта цяпер.
Унікальны coming out піяршчыка Лабушкіна з'яўляецца бліскучай ілюстрацыяй гэтай ментальна-маральнай перверсіі. Каментар да яго Андрэя Лашака ў змястоўным плане з'яўляецца вычарпальным, таму я не буду яго паўтараць. Але з'ява ў больш шырокім кантэксце заслугоўвае самага ўважлівага да сябе стаўлення.
На мой погляд, адной з вельмі глыбока закапаных прычын катастрофы, якая адбылася ў Расіі, з'яўляецца тое, што дзякуючы эвалюцыі, якую зрабіла савецкае грамадства ў перыяд з 1953 па 1989 гг., абывацель (бюргер) упершыню ў рускай гісторыі стаў адным з найбольш распаўсюджаных і ўплывовых сацыяльных тыпаў (нездарма ўся позднесавецкая сатыра круцілася на арбіце высмейвання савецкага мяшчанства).
Такім чынам, цяперашняе расійскае грамадства ёсць у значнай ступені абывацельскае (бюргерскае) балота з уласцівасцю гэтага балота быць замкнёным на сваім асабістым, прыватным свеце.
Вайна гэтаму абывацелю была, вядома, не патрэбна, і яму па вялікім рахунку было пляваць як на «кіеўскіх нацыстаў», так і на «дзяцей Данбаса». Але калі заходнія санкцыі закранулі яго звыклы лад жыцця, у яго ўзнікла патрэба на кімсьці спагнаць сваю злосць. Выплюхнуць яе на рэжым — сабе даражэй, у абывацеля фантастычна развіты інстынкт самазахавання. Таму ён абрынуў свой гнеў на Украіну і Захад, які яе падтрымаў.
Гэтая мяшчанская крыўда і з'яўляецца магутнай плынню, што падсілкоўвае сёння "трэцюю хвалю" падтрымкі вайны.