Колькі беларусаў выйдзе на «Марш недармаедаў»?
Ці ёсць перспектыва ў запланаваных вулічных акцый супраць прэзідэнцкага дэкрэта?
Апазіцыя (АГП, рух «За Свабоду», партыя левых «Справядлівы свет» і іншыя структуры) заявіла пра намер правесці серыю вулічных акцый пратэсту супраць дэкрэта «аб дармаедах». На 15 сакавіка ў Мінску запланаваны марш. Ці зможа ён паўплываць на рашэньне ўладаў?
Фядыніч: Людзі не гатовыя да пратэстнай акцыі
Старшыня Беларускага прафсаюза радыёэлектроннай прамысловасці Генадзь Фядыніч адзначае, што добра падрыхтаваная акцыя можа даць вынік. Але запланаваны на 15 сакавіка «Марш недармаедаў» лідэр прафсаюзаў, падобна, такім не лічыць.
— Людзі, якія абвясцілі аб яго правядзенні, не маюць ніякіх аб'ектыўных дадзеных пра тое, колькі беларусаў можа выйсці на акцыю. Калі мы апытваемлюдзей, якія трапілі пад дэкрэт аб «дармаедаў», ці гатовыя яны выходзіць на плошчу адстойваць свае правы, то бачым, што рабіць гэта яны пакуль не маюць намер, — адзначае Генадзь Фядыніч.
Прафсаюз РЭП таксама не плануе прымаць удзел у маршы, дадае ён.
— У дадзенай сітуацыі, на мой погляд, усім варта было б каардынаваць свае дзеянні вакол нашага прафсаюза, які даўно займаецца гэтай сацыяльнай тэмай. Калі, вядома, стаіць мэта дамагчыся выніку. Наўрад ці можа змяніць сітуацыю жаданне папіярыцца на той бядзе, у якую трапілі многія беларускія сем'і, — кажа прафсаюзны лідэр.
17-18 студзеня прадстаўнікі прафсаюза РЭП адправілі кіраўнікам вядучых партый і рухаў ліст з прапановай каардынаваць сумесныя дзеянні.
— На Другі дзень атрымалі адказ з АГП, што створаны аргкамітэт па правядзенні «Марша недармаедаў» ... Ну гэтак жа не працуюць, — лічыць Генадзь Фядыніч.
Прафсаюз РЭП працягвае збор подпісаў за адмену дэкрэта «аб дармаедстве». У электронным выглядзе гэтую ініцыятыву на дадзены момант падтрымалі каля 15 тысяч чалавек. 1 лютага прафсаюз плануе адправіць першую партыю пісьмовых заяў ва ўрад, парламент і Адміністрацыю прэзідэнта.
Генадзь Фядыніч адзначае, што прафсаюзу не хапае валанцёраў, каб данесці інфармацыю да шырокага кола людзей і сабраць подпісы.
Па дадзеных Міністэрства па падатках і зборах, пакуль толькі кожны 12-й атрымальнік «ліста шчасця» заплаціў «падатак на дармаедства». Якой гэтая лічба апынецца праз месяц?
— Упэўнены, большасць падатак не заплаціць. Магчыма, гаворка будзе ісці аб кожным дзясятым. Пакуль мы не ведаем, якія пласты насельніцтва заплацілі збор. Напэўна, хтосці сапраўды можа дазволіць сабе заплаціць, каб яго больш не чапалі, — кажа Генадзь Фядыніч.
З іншага боку, нядаўна паставіць подпіс за адмену дэкрэта зайшоў адзін бізнесмен. Ён сказаў, што прынцыпова не будзе плаціць за сваю непрацуючую жонку: «Я ўжо столькі падаткаў заплаціў, і мы ходзім у платныя паліклінікі. Чаму мая сям'я павінна плаціць камусці?»
Класкоўскі: «дармаеды» — занадта разнамасная група
Палітолаг Аляксандр Класкоўскі называе некалькі прычын, чаму перспектывы запланаваных апазіцыяй вулічных акцый пратэсту супраць дэкрэта «аб дармаедах» выглядаюць сумнеўнымі.
На яго думку, шмат што залежыць ад таго, як мясцовыя ўлады будуць трактаваць палажэнне аб вызваленні ад выплаты збору тых, хто апынуўся ў цяжкай жыццёвай сітуацыі.
— Нядаўняя карэкціроўка дэкрэта мяняе яго звышзадачу. Зараз галоўнае патрэсці, як грушу, тых, хто багацейшы. Да іх могуць адносіцца і жонкі бізнесменаў, і людзі, якія маюць шэрыя даходы. Ім прасцей адкупіцца, чым лезці на ражон. А лаяльнае стаўленне да бедных яшчэ больш размые базу пратэсту, — кажа палітолаг.
Акрамя таго, адзначае Аляксандр Класкоўскі, «дармаеды» уяўляюць з сябе вельмі разнамасную групу людзей. Гэта істотнае адрозненне ад працоўных, якія выйшлі на плошчу ў пачатку 1990-х, і індывідуальных прадпрымальнікаў, якія разам працуюць.
Няма такога месца, дзе збіраюцца дармаеды. Акрамя, можа быць, піўбара. Але адтуль на пратэст не пойдуць. Калі казаць пра больш шырокую катэгорыю людзей, якія апусціліся і залежныя ад алкаголю, то яны імкнуцца не свяціцца, — лічыць Аляксандр Класкоўскі.
На яго думку, у абывацеля ёсць яшчэ дзве прычыны пазбягаць вулічных акцый — гэта ўрокі Плошчы-2010 і ўкраінскіх падзей.
— Мы бачым, што база патэнцыйнага пратэсту звужаецца да актывістаў апазіцыйных структур. У гэтым выпадку можна прагназаваць, што на марш выйдуць да дзвюх тысяч чалавек — па самых адважных прыкідках, — адзначае палітолаг.
Нарэшце, Аляксандр Класкоўскі лічыць малаверагодным, што ўлады дазволяць заяўнікам санкцыю на правядзенні маршу 15 сакавіка.
— Нават ва ўмовах цяперашняй «лібералізацыі» наверсе не стануць рызыкаваць, дазваляючы акцыю з сацыяльнымі лозунгамі. Да таго ж, у Дзень Канстытуцыі, — кажа палітолаг.
Паводле zautra.by